۱۳۹۳ خرداد ۳۱, شنبه

خرد ـ انسان ـ تاریخ (1)


مانفرد بور (1927 ـ 2008)
فیلسوف و مورخ فلسفه
رئیس انستیتوی مرکزی در آکادمی علوم آلمان دموکراتیک
از برجسته ترین نمایندگان مارکسیسم ـ لنینیسم
از مدافعان مارکسیسم ـ لنینیسم در قبال جریانات جدید تحت نام مارکسیسم (مثلا «فلسفه امید» ارنست بلوخ)
اثر معروف او:
«در زمنیه انتقاد از ایدئولوژی بورژوائی» 
آثار: 
گذار از فیشته به هگل (1965)
عظمت و محدودیت فلسفه کانت (1974)
عقل ـ انسان ـ تاریخ (1977)
تاریخ معقول (1986)
مداخلات، موضعگیری ها، اظهارات راجع به فونکسیون اجتماعی فلسفه و علم (1987)
اروپا و وضع معنوی زمان (میراث معنوی اروپا) (2000)

 آرامگاه حکیم پرولتاریا
 در گورستان سنت پیوس در برلین


بررسی تاریخ توسعه ی فلسفه کلاسیک بورژوائی  
پروفسور دکتر مانفرد بور
برگردان شین میم شین
  
بخش اول
نقش نومینالیسم
در گذار از جهانتصویر فئودالی به جهانتصویر بورژوائی

1
·        نومینالیسم ـ به معنی عام آن ـ را می توان جریان اوپوزیسیونی اصلی در اسکولاستیک محسوب داشت.

2

·        منظور از اسکولاستیک عبارت است از «تعالیم فقهی ـ فلسفی ایدئالیستی ـ عینی که بوسیله ایدئولوگ های کلیسای کاتولیکی در قرون وسطای اروپا تدوین یافته است.

3
·        اسکولاستیک متنفذترین تعالیم فقهی ـ فلسفی و همزمان ایدئولوژی حاکم در جامعه فئودالی اروپا بوده است.

4
·        مدت تأثیر اسکولاستیک بیش از 700 سال (از سال 800 میلادی تا 1400 میلادی) بوده است.

5
·        اسکولاستیک بر بنیان مناسبات اجتماعی فئودالی اروپا تشکیل می شود.

6
·        قرون وسطی از برهوت کامل شروع به کار می کند:
·        یعنی تمامی تمدن قدیم، فلسفه، سیاست و حقوق قدیم را دور می اندازد تا در همه زمینه ها از صفر آغاز به کار کند.

7
·        تنها چیزی که قرون وسطی از جهان فروپاشیده ی قدیم به خدمت می گیرد، مسیحیت و چند شهر نیمه ویران عاری از کل تمدن سابق بوده است.

8
·        نتیجه حاصل این می شود، که آخوندها در کلیه مراحل توسعه آغازین، تشکیل تفکر را در انحصار خود قرار می دهند و لذا تعلیم و آموزش، ماهیتا خصلت فقهی (تئولوژیکی) به خود می گیرد.  

9
·        تحت ریاست آخوندها سیاست و حقوق و علوم ـ همه از دم ـ به صورت رشته هائی از فقه در می آیند و با روش و راه و رسم فقهی مورد بررسی قرار می گیرند.

10
·        این سیطره نخوت آمیز فقه بر کلیه عرصه های کرد و کار فکری، همزمان پیامد ضرور جایگاه کلیسا به مثابه جمعبندی و تأیید عام جامعه فئودالی حاکم بوده است.»
·        («مجموعه آثار مارکس و انگلس»، جلد 7، ص 343، 1958)   

11
·        در این چارچوب اجتماعی و ایدئولوژیکی عام بوده که اسکولاستیک تعالیم خود را توسعه می دهد.

12

·        اسکولاستیک در هماهنگی با «سیطره فقه بر کل کرد و کار فکری» به مثابه «جایگاه کلیسا در جمعبندی و تأیید عام جامعه فئودالی حاکم»، وظیفه خود را اثبات عقلی (راسیونال) سیستم جزمی (دگماتیکی) کلیسا می دانست، سیستمی که عمدتا از پاتریستیک کپیه کرده بود.

·        (پاتریستیک به تعالیم فقهی ـ فلسفی اکلکتیکی سران و مدرسان کلیسا از قرن اول میلادی (تأسیس کلیسای کاتولیکی) تا قرن هفتم و هشتم میلادی (شروع اسکولاستیک) اطلاق می شود.
·        نمایندگان پاتریستیک با عاریه گرفتن افکار از مکاتب فلسفی پیشین به بنیانگذاری دگم های (جزم های)  کلیسای کاتولیکی می پردازند و بر مبنای آنها سیستم دگماتیکی مسیحیت را برپا می دارند.
·        مراجعه کنید به  پاتریستیک در تارنمای دایرة المعارف روشنگری. مترجم)  
  
13
·        این به دو معنی زیر بود:

الف
·        این اولا به معنی تطبیق و سازگارسازی سیستم دگماتیکی کلیسا با میراث فلسفی یونان و قبل از همه با فلسفه ارسطو بود که در آن زمان شناخته شده بود.

ب
·        این ثانیا به معنی دفاع از کلیسا در مقابل نظرات مؤلفین «کافر» یونان قدیم بود.

14
·        قصد اسکولاستیک اثبات عقلانیت (راسیونالیته)  ایمان کلیسائی بود.
·        به همین دلیل می کوشید تا فلسفه عقلائی به میراث مانده را با دگم های کلیسا منطبق قلمداد کند.

15
·        نومینالیسم با زیر علامت سؤال قرار دادن عام و از این طریق با زیر علامت سؤال قرار دادن جزم های کلیسای کاتولیکی لرزه بر اندام این وظیفه اسکولاستیک می افکند.

·        (موضع نومینالیستی نسبت به مسئله مفاهیم عام بشرح زیر فرمولبندی می شود:

الف
·        عام واقعیت ندارد.
 ب
·        فقط منفرد و چیزهای فردی وجود دارند.

 ت
 اوکهام

·        مفاهیم عام عبارتند از نام های صرف (اسامی جمع صرف) برای چیزهای مشخص و در نتیجه ی عمل منطقی تجرید از این چیزهای مشخص بوجود آمده اند.
·        بنظر روشلین، مفاهیم عام فقط نام هائی به معنای کلمات مصطلح اند و فاقد معنی اند.
·        بنظر اوکهام، مفاهیم عام عبارتند از طرح ها، اصطلاحات، علائم و مضامین معینی که در تفکر به جای چیزهای مشخص بکار می روند و تفکر انسانی بکمک آنها چیزهای مشخص را نامگذاری می کند و مشخص می سازد. مترجم)   

·        مراجعه کنید به نومینالیسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری  

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر