پروفسور دکتر هلموت لانگه
استاد دانشگاه برمن (آلمان)
فصل ۲۲
فنفلسفه
(تکنیکفلسفه)
برگردان
شین میم شین
پیشکش
به
عبد الصمد کامبخش
چشم و چراغ توده
بخش اول
فنفلسفه به مثابه رشته علمی
فرعی (حاشیه ای)
۱
·
جامعه بورژوایی، نیروهای مولده جامعه بشری را سریعتر و
غلیظ تر از همه نظامات تاریخی ماقبل (جامعه اشتراکی آغازین، برده داری، فئودالیسم) توسعه
داده است.
۲
·
جامعه بورژوایی، در نوع و نحوه ی همه جانبه ای در عین
حال، خود مظهر این توسعه است.
۳
·
وقوف به این واقعیت امر دوگانه، خیلی زود به عنصر مرکزی
خودآگاهی بورژوایی مبدل شده است.
۴
·
در انطباق با آن، مسئله اهمیت فن (تکنیک) برای هویت
انسانی انسان ها در سنت بورژوایی فلسفیدن، جا و مقام خاصی اشغال کرده است.
·
(هانس ساکسه، «آنتروپولوژی فن» ۱۹۷۸، ص ۱)
·
مراجعه کنید به تکنیک و تکنیسیسم در تارنمای دایرة المعارف
روشنگری
۵
·
در هیئت (فرم) این «فنفلسفه»، حتی اصل فلسفی خاصی برای
آن تشکیل شده است.
·
اما فراتر از مرز های فنفلسفه نیز تلاش آشکاری در راستای
پیوند دادن مسئله گزاری های (طرح مسئله) فنفلسفی با مسائل فرهنگتئوریکی و مسائل
اجتماعی ـ فلسفی صورت می گیرد.
۶
·
ضمنا با تأکیدات تاریخی تعویض یابنده، کشفیات جریانات
علمی متفاوت برای حل مسئله گزاری های فنفلسفی مورد استفاده قرار می گیرند.
·
کشفیات علمی زیر از آن جمله اند:
الف
·
کشفیات آنتروپولوژی
ب
·
کشفیات بیولوژی
پ
·
کشفیات جامعه تاریخ و اقتصادتاریخ
ت
·
کشفیات جامعه شناسی
ث
·
کشفیات علوم کار
ج
·
کشفیات پولیتولوژی (سیاست شناسی)
ح
·
کشفیات زبانتئوری
خ
·
کشفیات علمتئوری
چ
·
کشفیات سیستمتئوری
۷
·
غیرمنتظره این است که تحلیل پیوند پیدایش فن، کاربست آن
و تغییرات تاریخی اش تا عصر حاضر نقش درجه چندم به عهده دارند.
۸
کارل میچمن
(۱۹۴۱)
فیلسوف تکنولوژی
استاد دانشگاه کلرادو آف ماینس
·
ضمنا اظهر من الشمس است که فنفلسفه، به مثابه رشته خاص
در پیوند کلی با فلسفه بورژوایی واپسین، هرگز جز مقام فرعی و حاشیه ای نداشته است.
·
(کارل میچمن و ر. ماچی در بیوگرافی تفسیرمند شان تحت
عنوان «بیبلیوگرافی فلسفه تکنولوژی» (۱۹۷۳)
·
«فن و فرهنگ» جلد ۱۴، ۲، ۱۹۷۳، بخش دوم
·
مشخصه اصلی فنفلسفه را «غیاب نسبی فلاسفه حرفه ای» می
دانند.
·
در حالیکه تعداد «مورخین، جامعه شناسان، علما و ژنرالیست
ها (همه فن حریف ها)» لا تحد و لا تحسی است.
·
ص ۶
·
ضمنا مراجعه کنید به اشتروکر، «فنفلسفه. دشواری های یک
رشته فلسفی» در «فنفلسفه در بحث» (فنفلسفه به عنوان موضوع بحث) از کاپ و دوربین،
۱۹۸۲، ص ۲۹۷ ـ ۳۱۵)
۹
·
فنفلسفه در قاموس بخش اعظم تکنیسین ها، حتی جا و مقام
فرعی و حاشیه ای هم ندارد.
·
در این واقعیت امر بی کمترین تردید، هم محدودیت فکری
فلاسفه تکنولوژی آشکار می گردد و هم بی اعتنایی حرفه ای و اجتماعی اکثریت تکنیسین
ها به فنفلسفه.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر