عام (4)

پروفسور دکتر گونتر کروبر

برگردان شین میم شین

ج

عام

در رئالیسم و نومینالیسم

ادامه

12

عام

در ایدئالیسم ذهنی

جورج برکلی

 (1685 ـ 1753)

اسقف، تئولوگ، امپیریست و فیلسوف ایرلندی ـ انگلیسی

مؤسس ایدئالیسم ذهنی

·        در نظریات برکلی (برکه لی)، گرایش نومینالیستی با سنسوئالیسم (حسگرائی) ایدئالیسم ذهنی همبستر می شود:

·        برکلی وجود مفاهیم عام را بی چون و چرا انکار می کند و تنها به وجود اشیاء منفرد (البته به عنوان ترکیبی از احساسات منفرد) اذعان می کند.

13

عام

در مکتب راسیونالیسم

·        راسیونالیسم معرفتی ـ نظری برخلاف سنسوئالیسم (حسگرائی) و امپیریسم (تجربه گرائی) برای عام نقش تعیین کننده قائل می شود و بر آن است که کلیه اشیاء منفرد را می توان از عام استنتاج کرد.

·        راسیونالیسم نقش خرد، یعنی تفکر تئوریکی (نظری) را برای شناخت عام، مورد تأکید قرار می دهد، ولی برای حواس به عنوان سرچشمه شناخت عام از طریق بررسی اشیاء منفرد،  نقشی قائل نمی شود.

14

عام

در مکتب لایب نیتس

گوتفرید ویلهلم لایب نیتس (1646 ـ 1716)  

فیلسوف، دانشمند، ریاضی دان، دیپلومات، فیزیکدان،

 مورخ، سیاستمدار، کتاب شناس و دکتر در حقوق دنیوی و اخروی (کلیسائی)

نماینده ایدئالیسم عینی.

روح یونیورسال زمانه خویش

·        بدین طریق است که منادهای فکری لایب نیست، جهان را نه بکمک درک حسی، بلکه در روند حرکت و رشد مستقل خود ادراک می کنند.

·        مراجعه کنید به امپیریسم، سنسوئالیسم، راسیونالیسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

15

عام

در مکتب اسپینوزا

بنه دیکتوس اسپینوزا (1632 ـ 1677)

فیلسوف هلندی

مؤسس راسیونالیسم و انتقاد مدرن از انجیل

·        وقتی اسپینوزا منفرد را ـ بدون اذعان به رابطه متقابل آن با عام، یعنی به صورت ایزوله و تک و تنها ـ درمقابل عام قرار می دهد و مدعی می شود که گویا منفرد از منفرد و عام از عام پدید می آید، کانت به رابطه ناگزیر میان منفرد و عام پافشاری می کند و اعلام می دارد که نظر (منفرد) بدون مفاهیم (عام) کور است و مفاهیم بدون نظر توخالی اند.

·        مراجعه کنید به کریتیسیسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

ادامه دارد.