۱۳۹۴ شهریور ۹, دوشنبه

دایرة المعارف فلسفه بورژوائی واپسین (330)

 
پروفسور دکتر هانس یورگ سندکولر
فصل هفتم
ماتریالیسم 
برگردان شین میم شین

پیشکش
 به
 احسان طبری
(۱۲۹۵ ـ ۱۳۶۸) 

بخش دهم
ماتریالیسم معرفتی ـ نظری به مثابه رئالیسم 
  

·        فلسفه پردازی بورژوائی از اواسط قرن بیستم، عمدتا اسکپتیکی (مبتنی بر شک و تردید) است.
·        این پدیده نه به دلایل فلسفی قابل ذکر، بلکه به دلیل پسیمیسم تاریخی بورژوازی است.

·        مراجعه کنید به پسیمیسم (بدبینی) در تارنمای دایرة المعارف روشنگری 

1
·        بهانه حضرات این است که فلسفه پردازی، «دایرة المعارف یونیورسال علوم فلسفی است که امروز امکان ناپذیر است.»
·        زیرا «سطح دانش بالاعم برسمیت شناخته شده ای وجود ندارد که در آن اصول فلسفی متفاوت» وجود داشته باشند. 

2
·        این بهانه حضرات به مفهوم اساطیری منه تکل («علامت اسرار آمیز بلای مرگبار»)  ربط داده می شود و اعلام می گردد که فقط و فقط یک «دیکتاتور جهانی» می تواند به تحمیل سیستم دانش نایل آید.
·        (هاینمن، «وظیفه دایرة المعارف قرن بیستم» در «فلسفه در قرن بیستم»، تبیین دایرة المعارفی تاریخ، اصول و وظایف آن، از برونینگ، 1959، ص 18) 

3
·        در جستجوی «راه حل فی مابین» به «بدیل های دگماتیکی» زیر می رسند:
·        « یا بورژوازی یا پرولتاریا»،
·        «یا فاشیسم یا کمونیسم»
·        (همانجا، ص 7)   

4
·        بنظر حضرات، «فلسفه غرب» در «در شکاف ایمان افراطی» به مثابه «علامت زمان ما» رو به سقوط می رود.   

5
·        «فلسفه غرب»، «با جا به جائی مرکز سیاسی روحی ئی دست در دست (همزمان) از روحی به مادی، از فلسفی به مذهبی در علمی و فنی می رود.» 

6
·        گسترش سد ناپذیر عرصه حاکمیت علم در غرب و کلکتیو در شرق، برای فلسفه به معنی خالی شدن زیر پا و خطر موجودیت است.»
·        (هاینمن، «سرنوشت فلسفه و وظیفه آن در قرن بیستم»، همانجا، ص 265)

7
·        این موتیو انتقاد از ماتریالیسم با اصطلاح «فلسفه تاریخ» در جمله زیر تبیین می یابد:
·        « بی نامیت (انونیمیته)  نیروهای مولده و دستگاه سیاسی، در جماهیر شوروی، اخیرا برای جزم ماتریالیستی، اعتبار معینی فراهم آورده است.»
·        (کافمن، «فلسفه تاریخ»، همانجا، ص 493)

8
·        مفهوم فلسفه بورژوائی با تصور دوست ـ دشمن از این دست، به بحران آگاهی کنسرواتیو (ضد انقلابی، محافظه کار) خود دست می یابد و با تهاجم روحانیت بر ضد مارکسیسم، معنای اجتماعی و سیاسی ـ ایده ئولوژیکی قابل تشخیص کسب می کند.
·        (ورتر، «فلسفه و علوم طبیعی در شوروی»، 1958، ص 18
·        «ماتریالیسم دیالک تیکی و تاریخی» در «ایده ئولوژی شوروی امروز» جلد 1، 1962، ص 24، 38
·        «ماتریالیسم» در «دایرة المعارف فلسفی»، جلد سوم، ایتالیا، 1957، ص 407 ـ 418
·        گئورگ کلاوس، «یزوئیت ها، خدا، ماده. شورش کشیش یزوئیت ها بر ضد عقل و علم»، 1957)

9
·        مفهوم فلسفه بورژوائی، تئوری سازی ها و ایده ئولوژی ها را به دلیل منشاء اجتماعی حاملین منفرد آنها محکوم نمی کند، بلکه به توضیح تشکیل اجتماعی ـ اقتصادی، سیاسی و ایده ئولوژیکی آنها و تعیین آماج اپولوژی های سیستم موجود می پردازد.

·        (اپولوژی به دفاع و یا طرفداری از موضعی و نظریه ای و یا به  توجیه آنها اطلاق می شود. مترجم)     

10
·        مفهوم فلسفه بورژوائی، هر کرد و کار تئوریکی منفرد را در برنمی گیرد.
·        بلکه به مثابه مفهوم طبقاتی ـ تحلیلی، ترکیبی از گرایشاتی است که در سیستم ایده ئولوژی بلحاظ طبقاتی خود ویژه ی هنجاربندی شده، نمایندگی می شوند.

11
·        اینکه تئوریسین های برخاسته از منشاء اجتماعی بورژوائی، مواضع معرفتی و چه بسا مواضع اجتماعی و سیاسی متضاد با یکدیگر نسبت به راسیونالیته و هومانیته (خردگرائی و بشردوستی)  دارند، در مفهوم فلسفه بورژوائی انکار نمی شود.  

12
·        این مسئله با جایگاه اجتماعی روشنفکریت به مثابه قشر اجتماعی متوسط («طبقه متوسط» کذائی)  و با آزادی نسبی در تصمیمگیری برای قوای طرفدار وضع موجود و یا طرفدار تغییر انطباق دارد.

13
·        موتیو ها و شانس های زیر برای فلاسفه و علمای بورژوائی حاوی وزن هستند:

الف
·        دفاع از عزت و سعادت انسان ها  

ب
·        دفاع از صلح و دموکراسی  

ت
·        تحمل در استدلال بر ضد رلاتیویسم (نسبیت گرائی)  

·        مراجعه کنید به رلاتیویسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری  

پ
·        علاقه به شناخت جهان

ث
·        عدم وداع با مسئله ی حقیقت  

14
·        برای ماتریالیسم به عنوان هومانیسم در این موتیوها و شانس ها، امکان عینی وجود دارد.  

15
·        مسئله اما این است که حتی یاد آوری دعاوی و ایده های هومانیته کلاسیک بورژوائی به حافظه تاریخی آگاه  محتاج تفکر مبتنی بر مقاومت است.
·        فلسفه های ماتریالیستی و هومانیستی بورژوائی، فقط در مقاومت بر ضد هنجارهای بورژوائی امکان پذیرند و لاغیر.

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر