قانون
گذار از تغییرات کمی به کیفی (4)
پروفسور دکتر کامیلا وارنکه
برگردان شین میم شین
قانون گذار از تغییرات کمی به تغییرات
کیفی
از نقطه نظر ماتریالیسم دیالک تیکی
ادامه
آزمایش سه
درزی در مکانیک کوانتومی
Dreispaltexperiment
6
·
این امر
را می توان در گذار از مکانیک کلاسیک به مکانیک نسبیت و مکانیک کوانتومی مشاهده
کرد.
7
·
در علوم
اجتماعی علاوه بر عوامل فوق الذکر مشاهده می شود که تدوین هر تئوری علمی جدید،
اغلب فقط بر بنیان تغییرات حاصله در جامعه امکان پذیر می شود.
8
·
مثلا
توسعه سوسیالیسم از اوتوپی به علم بر بنیان تغییرات کمی معین در توسعه نیروهای
مولده در چارچوب فرماسیون اجتماعی ـ اقتصادی سرمایه داری و آشکار گشتن تضادهای
طبقاتی امکان پذیر گردید.
9
·
قانون
گذار از تغییرات کمی به تغییرات کیفی تنها در مورد روندهای توسعه مصداق ندارد.
الف
·
این
قانون تحت شرایطی نیز حاکم است که کیفیت جدید به معنی توسعه ابژکت به مرحله بالاتر
نیست.
ب
·
این
قانون در این جور موارد، به توصیف مکانیسم و نوع گذار از وضعی به وضع دیگر در
ابژکت ها می پردازد.
ت
·
مثلا در
طبیعت غیرآلی (غیرارگانیک، معدنی) نقطه جوش و نقطه انجماد مایعات مثال قابل رؤیتی
برای این قانون است که در اثر افزودن و یا کاستن از کمیت حرکت گرمائی، گذار مایعات
از کیفیتی به کیفیت دیگر (از مایع به گاز و یا جامد) صورت می گیرد.
پ
·
در فلزات
و اجسام نقطه ذوب، چنین نقطه گرهی را تشکیل می دهد که در آن گذار از تغییرات کمی
به تغییرات کیفی جامه عمل می پوشد.
ث
·
در گازها
دمای بحرانی و یا فشار بحرانی چنین نقطه گرهی ئی است که در آن گاز به مایع بدل می
شود.
·
(دما و فشار همواره تابع
یکدیگرند. مترجم)
ج
·
به قول
کلاسیک های مارکسیسم، «به عبارت دیگر بخش اعظم ثابت های فیزیک، چیزی جز روابط نقاط
گرهی نیستند، که افزودن و یا کاستن کمی حرکت (و انرژی. مترجم)، موجب تغییرات کیفی
در جسم مربوطه می شود و گذار از کمیت به کیفیت صورت می گیرد.»
·
(کلیات مارکس و انگلس، جلد
20، ص 351)
10
·
چون
ساختار نظام جهان نشاندهنده دینامسم متشکله آن است، چون فقط سیستم های ثباتمند می
توانند خود را بازتولید کنند و مراحل حیاتی بی ثبات از عمر کوتاهی برخوردارند، از
این رو قانون گذار از تغییرات کمی به تغییرات کیفی قانون ساختاری عام واقعیت عینی است.
11
·
در مورد قانون ساختاری اما مسئله اصلی نه تغییرها، بلکه تفاوت
ها ست.
· مراجعه
کنید به قانون، قانونمندی، ساختار، تغییر، تفاوت، دیالک تیک عنصر ـ ساختار ـ سیستم
در تارنمای دایرة المعارف روشنگری
الف
·
از این
رو باید قانون گذار از تغییرات کمی به تغییرات کیفی را در این مورد چنین تعریف
کرد:
·
تفاوت
های کیفی چیزها بوسیله مناسبات حدی متفاوت کمیت ها مشروط می شوند.
·
·
مراجعه
کنید به حد در تارنمای دایرة المعارف روشنگری
ب
خط گرهی
مدار
سیاره ای کپلر
نقاط
تقاطع سطوح سبز و آبی نشاندهنده خط گرهی اند.
اتم
آهن
ساختار اتم
·
مثال
بارز برای صدق قانون گذار از تغییرات کمی به تغییرات کیفی بمثابه قانون ساختاری، جدول عناصر شیمیائی مندلیف است که نشاندهنده خط گرهی مناسبات حدی است و در
آن فقط بر بنیان بارهای عنصری مبتنی بر اعداد صحیح، عناصر شیمیائی ثابت پدید می
آیند.
·
·
این
قانون در مورد کیفیات شیمیائی به شرح زیر نیز اعتبار دارد:
1
·
کیفیات
شیمیائی ئی که حاوی گوگرد هستند.
2
·
ترکیبات
شیمیائی ئی که از تعداد یکسان عناصر با فرمول های ساختاری متفاوت تشکیل می یابند:
·
مثلا
فرمول ارگانیکی (CN2H4O) می تواند بسته به نحوه پیوند
عناصر، یعنی بسته به فرمول ساختاری، یکی
از دو ماده شیمیائی زیر باشد:
الف
·
آمونیوم
سیانات باشد
ب
·
اوره باشد.
3
·
در
ترکیبات کربنی ـ هیدروژنی، اسیدهای کربنی یک بازی با فرمول عام (CnH2nO2) با نسبت دادن مقادیر
مختلف به (n) اسیدهای کیفی
متفاوتی پدید می آیند:
الف
·
اسید مورچه
ب
·
اسید استیک
·
و غیره.
4
·
مثال های همانندی را نیز می توان در عرصه های مربوط به
طبیعت زنده و جامعه بشری یافت:
الف
·
مقایسه خواص آناتومی اوران اوتان، گوریل، شمپانزه و
انسان نشان می دهد که تفاوت کیفی موجود در میان آنها ببرکت مناسبات حدی کمی پدید
آمده است.
ب
·
اما تشابه آناتومی آنان حتما نباید در توالی تاریخی بی
خدشه بوجود آمده باشد.
5
·
در عرصه
ریاضیات نیز قانون گذار از تغییرات کمی به تغییرات کیفی بمثابه قانون ساختاری خودنمائی می کند:
·
مثلا برش های مخروط، سیستمی از مراحل را تشکیل می دهند
که با تغییر کمی (اکسنتریسیته) شعاع آن بطور منطقی دایره، بیضی، سهمی و منحنی
هذلولی بدست می آیند، بدون این که ما با روند واقعی توسعه جاری در زمان سر و کار
داشته باشیم.
Exzentrizität Exzentrizität
(Kreis: e = 0, Ellipse: e
< 1, Parabel: s = 1, Hyperbel: e> 1)
ادامه دارد
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر