ارگانیسم (اندام) (3) (بخش آخر)

پروفسور گئورگ کلاوس

پروفسور کامیلا وارنکه
برگردان شین میم شین

4
نظریه ماتریالیستی ـ دیالک تیکی

• ماتریالیسم دیالک تیکی ضمن قبول جنبه های معقول نظرات کانت و هگل، بر هر دو نوع ایدئالیسم (ایدئالیسم ذهنی و عینی) غلبه می کند و شیوه بود ماده بمثابه ارگانیسم را بربنیان عوامل زیر تعیین می کند:

الف

• ارگانیسم می تواند به برکت عوامکل زیر رفتار خاص منطبق با قانونمندی های خود را توسعه دهد و تکامل بخشد:

1

• ببرکت پیوند متقابل اجزای خود

2

• ببرکت تضادهای درونی خود

• مراجعه کنید به دیالک تیک پیوند و تضاد در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

3

• ببرکت دیالک تیک ارگانیسم و محیط زیست

• «حیات عبارت است از شیوه بود ترکیبی از پروتئین ها که گشتاور ماهوی آن را جذب و دفع مدام ارگانیسم با طبیعت پیرامون و بیرونی تشکیل می دهد.»
• (کلیات مارکس و انگلس، جلد 20، ص 559)

*****

• علیرغم این همه معارف موجود، نظریات مکانیسیستی و ویتالیستی راجع به مفهوم ارگانیسم تا چند دهه قبل از این رواج داشته اند:

1

• نظریات مکانیسیستی با استفاده از معارف علوم طبیعی و نظریات ویتالیستی با بهانه قرار دادن مسائل هنوز حل نشده.

2

• علل این امر را باید نه تنها در کوته بینی طبقاتی، بلکه علاوه بر آن در سطح نازل رشد معرفتی بیولوژی جست.

3

• مدارک مشخص لازم برای توضیح دقیق و جزء به جزء تعادل سیال، اکوی فینالیاته (وضع واپسین واحد) ، خود تنظیمگری، خود سازماندهی و امثالهم هنوز در اختیار نبود.

• مراجعه کنید به تعادل سیال و اکوی فینالیته

4

• بر بنیان فاکت های بیولوژیکی بیشمار در نقطه عطف قرن بیستم، مسئله ماهیت ارگانیسم مجددا در دستور روز قرار گرفت.

5

هانس آدولف ادوارد دریش (1867 ـ 1941)
فیلسوف طبیعت و زیست شناس آلمانی
نظریه ویتالیستی دریش در باره طبیعت از سوی ناسیونال ـ سوسیالیسم (فاشیسم آلمان) بمثابه مبانی فلسفی ـ علمی ایدئولوژی نازی بکار گرفته شد.
خود او پاسیفیست بود و لذا در سال 1933 بازنشسته گردید.

• آنگاه دریش از ماشینی سخن آغاز کرد که بوسیله یک مکانیسین ماورای تجربی به حرکت انداخته می شود.

6

جان اسکات هالدین (1860 ـ 1936)
فیزیولوگ اسکاتلندی و مؤسس هولیسم متدی

• هالدین ـ پدر هولیسم ـ مدعی شد که ساختار ارگانیسم زنده هیچ تشابهی به ماشین ندارد.
• او هم مکانیسیسم را و هم ویتالیسم را بمثابه اصول توضیحی، باطل نامید، بدون اینکه خود بتواند جانشینی برای تئوری ماشینی ارائه دهد.

7

• للوید ـ مرگان و وایت هد مفهوم «ارگانیسم» را (همانند روانشناسی هیئت در آلمان) به اشیاء بی جان نیز بسط دادند.

8

• در طی این کشمکش ها مفهوم مدرن ارگانیسم توسط فون برتالانفی، هارتمن و دیگران وارد صحنه شد.

9

• در سال های اخیر سیستمتئوری سیبرنتیکی تعریف دقیقتری از ارگانیسم ارائه داد:
• ارگانیسم عبارت است از یک سیستم سیبرنتیکی خود تنظیمگر، خودسازمانده، خودتعمیرگر و خودبازتولیدگر، که عناصرش از پروتئین ها و اسیدهای نوکلئینی تشکیل یافته اند.

• طبیعت شیمیائی سنگپایه های سیستم (یعنی چند و چون پروتئین ها و اسیدهای نوکلئینی) را شیمی مدرن می تواند بی کم و کاست مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد، فونکسیون های سیستم ها را می توان بوسیله آلات فنی مدل سازی کرد و در ماشین های محاسبه کلی الکترونیکی قابل رؤیت نمود و مورد بررسی قرار داد.
• خودتنظیمگری، خودسازماندهی و امثالهم را اکنون دیگر می توان بطور ماتریالیستی توضیح داد و فاتحه نهائی ویتالیسم را خواند.
• ارگانیسم هائی که ما تاکنون شناخته ایم، اجزای اصلی شان از پروتئین ها و اسیدهای نوکلئینی بسیار بغرنج تشکیل یافته اند.
• اما احتمال این نیز وجود دارد که از عناصر دیگری فونکسیون های ارگانیسمی خاص قوام یابند.
• برای اثبات صحت و سقم این احتمال یا باید بر اساس عناصر دیگری بطور مصنوعی ارگانیسم هائی را تولید کرد و یا در سیارات دیگر به کشف آنها نایل آمد.

10
ارگانیسمتئوری

• استفاده از مفهوم «ارگانیسم» برای علامتگذاری ساختار و فونکسیون سیستم ها و یا زیرسیستم های اجتماعی (آن سان که ارگانیسمتئوری انجام می دهد) به معنای قطعی علمی آن مجاز نیست.

• زیرا (علیرغم وجوه مشترک بیشمار) خودویژگی حوادث اجتماعی را نمی توان از روندهای بیولوژیکی نتیجه گرفت، عکس این مسئله نیز صادق است.

• مراجعه کنید به ارگانیسمتئوری.

پایان