فرهنگ مفاهیم فلسفی (ت) تئوری همگرایی (۱)

Konvergenztheorie

پروفسور  دکتر هانس شولتسه

برگردان

شین میم شین

 

۱

·      تئوری همگرائی طرح تاریخی و اجتماعی بورژوائی است که به کمک آن، «تبدیل» ناگزیر و به عبارت دقیقتر، برگشت نظام های دولتی و جامعتی سوسیالیستی موجود به نظام های دولتی و جامعتی سرمایه داری و ضمنا توانائی ادامه حیات معقول نظام سرمایه داری در عصر علم، یعنی بدون نیاز به سوء استفاده از دگم های «مشیت الهی»  و «حقایق مبتنی بر وحی» و غیره و غیره که تا کنون رایج بوده، اثبات می شود و تئوری مارکسیستی مربوط به جانشینی فرماسیون های  اقتصادی و به خصوص تعیین مارکسیستی محتوای دوران معاصر باطل اعلام می شود.

 

۲

·      مفهوم «همگرائی» در بیولوژی برای نشان دادن روند توسعه تشابهات مربوط به فونکسیون و ساخت اندام حیوانات معینی به کار می رود که نتیجه شرایط زندگی یکسان است.

 

۳

 

پیتریم الکساندرویچ سوروکین

 (۱۸۸۹ ـ ۱۹۶۸)

جامعه شناس روسی ـ آمریکائی،

 پروفسور دانشگاه مینوسوتا و هاوارد

بانی تئوری سیکل های اجتماعی و تئوری همگرائی

پارسون زیر نظر او فونکسیونالیسم ساختاری را توسعه داده است.

 

·      در تئوری همگرائی، این تصور به عاریه گرفته شده از بیولوژی به جامعه منتقل می شود.

·      (باکینگهام، تینبرگن، گالبرایت، ارون، سوروکین، پرو و دیگران)

 

۴

·      از دیدگاه این تئوری، در سرمایه داری و سوسیالیسم به دنبال انقلاب علمی ـ فنی به طور روز افزونی شاخص های مشترکی تشکیل می یابند و تفاوت های این دو نظام جامعتی به تدریج از بین می روند.

 

۵

·      در پایان این روند، نوعی از سیستم جامعتی به وجود می آید که ترکیبی از عناصر مثبت سرمایه داری و سوسیالیسم را با خود دارد.

 

۶

·      به طور مشخص می توان گفت که این استحاله دو سیستم سرمایه داری و سوسیالیسم به وسیله عاریه گرفتن این عناصر از یکدیگر صورت می گیرد.

 

۷

·      این توسعه (به نظر سوروکین) از آن رو مترقی است که سرمایه داری و کمونیسم در فرم های خالص و ناب خود نظام های ناقصی اند و توسعه نظام اقتصادی واحد تنها آلترناتیوی است که برای جنگ هسته ای ـ حرارتی می تواند وجود داشته باشد.

 

۸

·      اما مشخصات سیستم به اصطلاح «جدید» ناشی از همگرائی دو سیستم سرمایه داری و سوسیالیسم به شرح زیرند:

 

الف

·      مالکیت خصوصی بر وسایل تولید.

 

ب

·      سیستم بازار.

 

پ

·      استفاده از «جاذبه های اقتصادی»  

 

ت

·      سلطه «انگیزه سود جوئی».

 

ادامه دارد.