ویرایش و تحلیل
از
فریدون ابراهیمی
﴿هُوَ الَّذِي أَنزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُّحْكَمَاتٌ
هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ ۖ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي
قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ
الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ ۗ وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا
اللَّهُ ۗ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ
مِّنْ عِندِ رَبِّنَا ۗ وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ﴾
[ آل عمران: ۷]
اوست كه اين كتاب را بر تو نازل كرد.
بعضى از آيه‌ها
محكماتند، اين آيه‌ها ام‌الكتابند،
و
بعضى آيه‌ها
متشابهاتند.
امّا آنها كه در دلشان ميل به باطل است، به سبب فتنه‌جويى و ميل به تأويل از متشابهات پيروى مى‌كنند، در حالى كه تأويل آن را جز خداى نمى‌داند.
و
آنان كه قدم در دانش استوار كرده‌اند مى‌گويند:
ما بدان ايمان آورديم، همه از جانب پروردگار ماست. و جز خردمندان پند نمى‌گيرند.
کریم
در این آیه،
به توصیف قرآن می پردازد:
۱
بعضى از آيه‌ها
محكماتند،
اين آيه‌ها ام‌الكتابند،
و
بعضى آيه‌ها
متشابهاتند.
قرآن
دیالک تیکی از محکمات و متشابهات
است:
منظور کریم از محکمات قرآن
آیات صریح و روشن است.
منظور کریم از متشابهات،
آیاتی است که خواننده باید تفسیر و تحلیلشان کند تا به محتوای آنها پی ببرد.
محکمات
ام الکتابند.
یعنی
اساسی اند.
می توان گفت که کریم،
نقش تعیین کننده
را
در
دیالک تیک محکمات و متشابهات
از آن محکمات می داند.
قرآن
فقط اثری فقهی نیست.
قرآن
علاوه بر آن، اثری هنری، استه تیکی، اروتیکی و اتیکی است.
طرز تفکر کریم
دیالک تیکی است.
ما در روند تحلیل آیه به آیه قرآن،
این ادعای مان را اثبات خواهیم کرد.
۲
امّا آنها كه در دلشان ميل به باطل است، به سبب فتنه‌جويى و ميل به تأويل از متشابهات پيروى مى‌كنند، در حالى كه تأويل آن را جز خداى نمى‌داند.
و
آنان كه قدم در دانش استوار كرده‌اند مى‌گويند:
ما بدان ايمان آورديم، همه از جانب پروردگار ماست.
کریم
در این بخش از آیه،
خوانندگان قرآن
را
به دو دسته تقسیم بندی می کند:
باطلگرایان
دانشگرایان.
می توان گفت که کریم در این بخش از آیه،
دیالک تیک حقیقت و باطل
را
به شکل دیالک تیک دانش و باطل بسط و تعمیم می دهد.
باطلگرایان
متشابهات (بخش هنری ـ استه تیکی) قرآن را به چالش می کشند
و
دانشگرایان
به صحت و حقیقت هر دو باور و اذعان دارند.
برای درک متشابهات
به مارکسیسم نیاز است که صدها سال بعد در اروپا تدوین خواهد شد.
به همین دلیل، کریم ادعا می کند که فقط خود الله قادر به درک محتوای متشابهات است و نه بشر.
۳
و جز خردمندان پند نمى‌گيرند.
این حکم را کریم بازها تکرار می کند.
منظور او از پند گرفتن، نه پندگیری صرف، بلکه احتمالا خوداندیشی و تحلیل علمی است.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر