شین میم شین
باب دوم
در احسان
حکایت هجدهم
(دکتر حسین رزمجو، «بوستان سعدی»، ص ۷۱)
۱
چو حاتم به آزاد مردی، دگر
ز دوران گیتی نیامد،
مگر
ابوبکر سعد، آن که دست نوال
نهد همتش بر دهان سؤال
معنی تحت اللفظی:
از گردش چرخ گیتی در جوانمردی، جز ابوبکر سعد، نظیری برای حاتم طائی به دنیا نیامده است.
ابوبکر سعدی که همتش دست بخشندگی بر دهان سؤال می نهد.
سعدی از برشمردن سجایای اخلاقی حاتم طائی اهداف متفاوتی را دنبال می کند:
۱
یکی از اهداف او توجیه تئوری احسان است:
احسان برای کسب آوازه و نام و جاوید ماندن در افواه عمومی
۲
هدف دیگراو سرمشق تراشی برای سلاطین بی دین و ایمان بزرگ و کوچک و تشویق آنان به گداپروری برای تعدیل تضادهای شعله ور در اعماق جامعه است.
۳
هدف سوم او باز کردن حساب شخصی است.
نوعی یاد آوری است، به پادشاهان که اگر ابدی شدن می خواهند، می توانند به سعدی مراجعه کنند.
این هم نمونه ای برای آشنائی اولیه:
اگر ابوبکر سعد نبود، روزگار برای حاتم نظیری پیدا نمی کرد.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر