فرهنگ مفاهیم فلسفی (الف) اصل مشاهده پذیری (۲) (بخش آخر)

 

 پروفسور دکتر هلموت میلکه

برگردان

شین میم شین

 

 

۱۹

·      طرفداران اصل مشاهده پذیری نقش مشاهده گر را در آزمایش ـ به طرز سوبژکتیویستی ـ به طرز نادرستی تفسیر می کنند.

 

۲۰

هانس رایشنباخ

(۱۸۹۱ ـ ۱۹۵۳)

از فلاسفه، منطقیون و فیزیکدانان آلمانی

 

·      رایشنباخ متذکر شده است که مشاهده گر را (به لحاظ معرفتی ـ نظری نیز) می توان به وسیله ابزار و آلات اندازه گیری و درج و ثبت منطبق با آن، جایگزین ساخت و بدین طریق گشتاور سوبژکتیو را از روند مشاهده به کلی حذف کرد.

 

۲۱

·      طرفداران اصل مشاهده پذیری می کوشند تا از بغرنجی دوئالیسم ذره ای ـ موجی در فیزیک کوانتومی دلیلی بر صحت تفسیر ایدئالیستی ـ سوبژکتیویستی خود بتراشند.

·      مراجعه کنید به

 

 

دوئالیسم ذره و موج

 

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/7861

 

۲۲

·      آنها ادعا می کنند که رفتار متفاوت ذره ها در آزمایش (تصویر ذره و یا تصویر موج) توسط مشاهده گر (آزمایشگر) تشکیل یافته است.

 

۲۳

·      به عبارت ساده تر، درست این است که بسته به شرایط آزمایش، یکی از دو جنبه عینی ذره (جنبه ذره ای و یا جنبه موجی آن) می تواند پدیدار شود.

 

·      مراجعه کنید به

تئوری کوانتومی

 

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/7836

 

۲۴

·      تأثیر متقابل میان الکترون و اشعه نور به دلیل قانونمندی های عینی آماری صورت می گیرد، که به مدد مفاهیم متافیزیکی قابل درک نیستند.

·      زیرا آنها بیانگر وجود تصادف عینی و خواص دیالک تیکی ـ  تضادمند میکرو ذره ها هستند.  

 

۲۵

·      این حقیقت امر را که اصل مشاهده پذیری فاقد معنی هویریستیکی است، می توان در مسئله بسیار اکتوئال فیزیک ذرات اولیه (در مسئله وجود کوارک ها) به روشنی دید.

 

۲۶

·      فرمولبندی کمی فرضیه کوارک نشان می دهد که کوارکها (اگر موجود باشند) در کلیه ذرات (ذراتی که تا کنون شناخته شده اند) چنان پیوند مستحکمی با هم دارند که نمی توانند به وسیله شتابگرهای ذره ای (با سطح توسعه فعلی شان) قابل مشاهده باشند.

 

۲۷

·      و لذا فیزیکدانانی که در صدد اثبات وجود کوارکها (ذرات اولیه فرضی) برمی آیند، برای اصل مشاهده پذیری، تره حتی خرد نمی کنند و گرنه می بایستی به دلیل مشاهده ناپذیری کوارک ها، منکر وجود آنان شوند.

 

پایان