فرهنگ مفاهیم فلسفی (الف) اپوستریوری (ضد اپریوری)

پروفسور دکتر مانفرد بور

برگردان

شین میم شین

 

۱

·      اپوستریوری در واقع به معنی ناشی از بعدی است.

 

۲

·      اپوستریوری در فلسفه ماقبل کانت به طور کلی، برای هر آنچه که از تجربه حاصل می آید و مشروط به تجربه است، اطلاق می شد.

·      به محتوای تجربی هر شناخت، در مغایرت با فرم آن اطلاق می شد.

 

۳

·      مسئله اینجا عبارت است از منشاء و سرچشمه شناخت انسانی، به معنی  برگشت از «بعدی» (یعنی شناختی که در قالب حکم (جمله، اندیشه) ریخته شده است) به «قبلی» (یعنی به آنچه که مبنای شناخت بوده است)، یعنی به لحاظ زمانی و یا منطقی، قبل از «بعدی» بوده است و تعیین کننده آن بوده است.   

 

۴

·      اپوستریوری به معنی شناخت منتج از اعمال نیز به کار می رود.

 

۵

·      کانت هر شناختی را که ناشی از تجربه باشد، یعنی منشاء تجربی ـ پسیکولوژیکی (روان شناسی) داشته باشد و لذا فاقد ضرورت و اعتبار عام باشد، اپوستریوری می نامد:

·      به شناخت حسی که به کمک حواس حاصل می آید، بدون کمک مقوله ها و لذا به طور تصادفی تشکیل می یابد.

 

پایان