سوبژکتیویسم (ذهنگرایی)

 

  پروفسور دکتر 

ولفگانگ ایشهورن
اریش هان
مانفرد پوشمن
روبرت شولتس
هورست تاوبرت 

و دهها تن دیگر
(۱۹۶۹)

برگردان
شین میم شین

 

الف

 

۱

·    سوبژکتیویسم به معنی وسیع کلمه،  به قضاوت و عملی اطلاق می شود که با شرایط عینی (اوبژکتیو) مطابقت ندارد.

 

۲

·    ۲سوبژکتیویسم به معنی محدود کلمه، اولا به درک و استنباطی اطلاق می شود که در آن، معارف (شناخت های) بشری فقط و یا در وهله اول به واسطه سوبژکت مشروط می شوند.

 

۳

·    نتیجه نهایی قطعی سوبژکتیویسم معرفتی ـ نظری، سولیپیسیسم است.

 

۴

·    سولیپیسم نقطه نظری است که در آن فقط برای «من» فردی و حالات روانی او وجود واقعی قائل می شوند و برای جهان برونی فقط در تصورات «من» فردی حق حیات قایل می شوند.

 

سولیپسیسم

مانفرد بور

 

۱

·     سولیپسیسم  در واقع به معنی فقط «من» خودم است.

 

۲

·    سولیپسیسم موضعگیری معرفتی ـ نظری ایدئالیسم ذهنی افراطی است که برای واقعیت عینی فقط در «من» و یا در ضمیر سوبژکت به طور کلی، حق حیات قائل می شود.   

 

۳

·    برای سولیپسیسم فقط «من» (فردی) و حالات روانی «من» وجود واقعی دارند.

·    جهان خارج از دید سولیپسیسم، تنها در تصور «من» وجود دارد.

 

۴

·    سولیپسیسم نتیجه اجتناب ناپذیر هر نوعی از ایدئالیسم ذهنی است.

·    زیرا آن وجود ماده و تأثیر آن بر حواس انسانی را منکر می شود و فقط برای احساسات، دریافت ها و تصورات به مثابه حالات روانی واقعیت قائل می شود.

·    (لنین، «مجموعه آثار» جلد ۱۴، ص ۱، ۶)

 

·    نمایندگان سولیپسیسم به شرح زیر بوده اند:

 

الف

·    برکلی

 ب

·    اشتیرنر

 پ

·    طرفداران امپیریوکریتیسیسم

 

۵

·    کلیه جریانات ایدئالیستی ـ ذهنی فلسفه بورژوائی معاصر حاوی تمایلات نیرومند سولیپسیستی اند، به ویژه جریانات مختلف پوزیتیویسم و اگزیستانسیالیسم.

 

پایان

 

ب

 

۱

·    سوبژکتیویسم ثانیا به درک و استنباطی اطلاق می شود که در آن، بررسی واقعیات امور معین به رابطه آنها با  سوبژکت بشری انتزاعی مثلا با سودمندی آنها برای این و آن، نقطه نظر مقدم قایل می شوند.

 

۲

·    این سوبژکتیویسم مثلا با توجه به مسائل اخلاقی و ایده ئولوژیکی به اگوئیسم (خودپرستی) و به تئوری هایی منجر می شود که مبتنی بر اگوئیسم و تجلیل از اگوئیسم اند.

 

۳

·    از زمان تشکیل ماتریالیسم تاریخی خط سوبژکتیویستی تئوری های اخلاقی بورژوایی، به ویژه انواع (واریانت های) اوبزروانتس (رعایت اکید قواعد) اویده مونیستی، به انضمام انواع هدونیستیکی و اوتیلاریستیکی تقویت شده اند.

·    أن سان که نهایتا مسلط گشته اند.   

 

 

خوشبختی گرایی

(اویده مونیسم)

 

https://hadgarie.blogspot.com/2020/12/blog-post_28.html

 

۱

http://hadgarie.blogspot.com/2015/03/1_31.html

 

۲

http://hadgarie.blogspot.com/2015/03/2_31.html

 

پایان

 

فایده رسانی گرایی

(اوتیلیتاریسم)

 

 https://hadgarie.blogspot.com/2020/12/blog-post_6.html

 

۱

http://hadgarie.blogspot.de/2017/01/1_5.html

 

۲

http://hadgarie.blogspot.de/2017/01/2_5.html

 

۳

http://hadgarie.blogspot.de/2017/01/3.html

 

۴

http://hadgarie.blogspot.de/2017/01/4.html

 

پایان

 

 

هوس گرایی

(هدونیسم)

 

https://hadgarie.blogspot.com/2020/12/blog-post_81.html

 

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/5816

 

پایان

  

۴

·    سوبژکتیویسم در کشورهای بسیار توسعه یافته سرمایه داری، نهایتا در فرم خودپرستی مبتنی بر خودخشنودی و ایده ئولوژی مصرفی محدود و مبتذل به ماکسیم (عالی ترین ملاک و معیار) حیاتی رایج مبدل شده است که زندگی روزمره توده های وسیع مردم را تحت سیطره عملی اش دارد.

 

پ

 

۱

·    سوبژکتیویسم به درکی و یا به موضع منطبق با درکی اطلاق می شود که بر آن است که حوادث جامعتی را می توان به طرزی سوبژکتیو و دلبخواهی صورت داد و یا بالاعم به اغراق در نقش فاکتورهای (عوامل) سوبژکیتو در تاریخ می پردازد.

 

۲

·    سوبژکتیویسم مشخصه ماهوی کلیه جهان بینی های ایدئالیستی ـ ذهنی (سوبژکتیو) است.

 

۳

·    سوبژکتیویسم در رشته های زیر برجستگی نیرومند خاصی کسب کرده است:

 

الف

·    در تئوری شناخت

ب

 

·    در درک تاریخ (تاریخ شناسی)

 

پ

·    در جامعه شناسی

ت

·    در اتیک (اخلاق)

ث

·    در استه تیک

 

۴

·    سوبژکتیویسم در این فرم (پ) مشخصه ماهوی جامعه ـ تئوری ایدئالیستی و از آنجمله جامعه شناسی است که روندهای تاریخی را و ساختارهای جامعتی رانهایتا ناشی از عوامل زیر می داند:

 

الف

·     قوای غریزی

ب

·     نقش نخبگان

پ

 

·    اهمیت ایده ها، ایدئال ها، اصول اخلاقی، «ارزش های» فرهنگی، چیزهای روانی و روحی دیگر و یا فرضیه بندی هایی از گشتاور سوبژکتیو در حیات جامعتی. 

 

۵ 

·    سوبژکتیویسم در تاریخ نگری می تواند رنگ فاتالیستی (تقدیرگرایی) داشته باشد.

·    مثلا در نیهلیسم نیچه.

 

۶

·    سوبژکتیویسم می تواند مدعی فرم پذیری دلبخواهی جامعه باشد.

·    آنسان که نارودنیک های روسی لاوروف، میخائیلوفسکی و غیره بر ضد لنین، مطرح می کردند.

 

۷

·    سوبژکتیویسم در تاریخفلسفه معاصر بورژوایی که سودای اصلی اش دفاع از امپریالیسم به هر قیمت است، با قوت بیشتری عرض اندام دارد.

·    اگرچه در آن، ضمنا درک تئولوژیکی اسپه کولاتیو (گمان ورزی) از تاریخ نیز اشاعه یافته است.

·    مثلا در آثار توینبی.

 

۸

·    در جامعه شناسی بورژوایی معاصر نیز سوبژکتیویسم نقش تعیین کننده ای به عهده دارد.

·    اگرچه در طرح ایندیویدوئالیسم انتزاعی حیات اجتماعی، مجموعه افراد دیگر تقدم کسب نمی کنند.

 

۹

·    مقولات مربوط به رفتار انسانی که به طرز سوبژکتیویستی تفسیر شده اند، به مثابه هسته مناسبات اجتماعی نقش مسلط دارند.

 

۱۰

·    این طرح که توسط پاره تو، دورکهایم، ماکس وبر، پارسونس، کونیگ و غیره نمایندگی می شود، حاکی از  سوبژکتیویسم است.

·    از این رو، مناسبات اجتماعی که باید تعیین کننده کل جامعه و به ویژه افراد منفرد باشند، به طرز ایده ئولوژیکی ـ هنجاری بی غل و غش درک می شوند.

·    مثلا ناشی از «نقش های اجتماعی» قلمداد می شوند.

·    یعنی به معنی بافت ارزشی ایده ئولوژیکی ـ هنجاری فهمیده می شوند. 

 

۱۱

·    بسیاری از مفاهیم اساسی جامعه شناسی بورژوایی، آشکارا حاکی از سوبژکتیویسم  اند.

 

۱۲

·    در جامعه شناسی بورژوایی، مثلا «شعور ما» به مثابه معیار تعیین کننده گروه اجتماعی تلقی می شود.

 

۱۳

·    در مرکز آموزه کنترل اجتماعی از گورویچ به بعد، مبالغه سوبژکتیویستی در مفاهیم زیر در روندهای اجتماعی هر چه بیشتر اوج می گیرد:

 

الف

 

·    نقش رهبران اجتماعی ـ فرهنگی

 

ب

·    سمبل ها

پ

·    تصورات ارزشی

ت

 

·    ایدئال های (آرمان های) کلکتیو

 

۱۴

·    قشر اجتماعی  به مثابه تعدادی از افراد تعریف می شود که همتراز با یکدیگرند و نسبت به دیگران ارزشمندتر و یا حقیرتر تلقی می شوند.

 

۱۵

·    صرفنظر ایده ئولوژی بورژوایی از در نظر گرفتن زیربنای اجتماعی ـ اقتصادی مناسبات ایده ئولوژیکی و تقدم مناسبات جامعتی مادی، تئوری علمی مناسبات اجتماعی را و رفتارهای اجتماعی را غیر ممکن می سازد و از حد دفاع بی چون و چرا از مناسبات جامعتی امپریالیستی فراتر نمی رود.

 

۱۶

·    سوبژکتیویسم نه تنها در جامعه شناسی بورژوایی، بلکه در کلیه علوم جامعتی بورژوایی وزن سنگینی دارد.

·    مثلا در آموزه سوبژکتیو ارزش در علم الاقصاد.

 

۱۷

·    سوبژکتیویسم خود را در مجموعه حیات جامعتی به مثابه انعکاس مخدوش واقعیت عینی در سیاست در اقداماتی نمودار می سازد که عمدتا آرزوها و یا توهمات معینی را مبنا قرار می دهند و به شرایط رئال (واقعی) اعتنای زیادی ندارند و یا بی اعتنا هستند.

 

۱۸

·    فرم افراطی این موضع را آنارشیسم تشکیل می دهد.

·    مراجعه کنید به آنارشیسم

 

 

آنارشیسم، آنارکوسندیکالیسم، آنارکوکمونیسم

 

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/7216

 

۱

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/7213

 

۲

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/7214

 

۳

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/7215

 

پایان

 

پایان