دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی (۳۴۹)

پروفسور دکتر

ولفگانگ ایشهورن

اریش هان

مانفرد پوشمن

روبرت شولتس

هورست تاوبرت

و دهها تن دیگر

(۱۹۶۹)

برگردان

شین میم شین

نهاد

(مؤسسه، اینستی توسیون)

۷

·    در ادبیات بورژوایی امروزین، نهادهای اجتماعی به مثابه نقش های اجتماعی بغرنج در چارچوب هر سیستم اجتماعی توصیف می شوند که برای مکانیسم اجتماعی از اهمیت وافر برخوردارند.

۸

·    نهادهای اجتماعی در ادبیات بورژوایی امروزین، اغلب یا به مثابه «حقوق معتبر» به رسمیت شناخته می شوند و یا به مثابه بدیهیت «طبیعی» ئی پذیرفته می شوند، بدون آنکه بازتاب یابند. (درک شوند و توضیح داده شوند. مترجم)

۹

·    بنا بر این برداشت از نهادهای اجتماعی، هیچکس نمی تواند عضو یکی از نهادهای اجتماعی شود.

·    بلکه برعکس، نهادهای اجتماعی اند که انسان ها را در برمی گیرند و در محدوده محدودی امکان آن پدید می آید که انسان ها معاییر معینی را از آن خود کنند که برای رقصیدن به ساز نهادهای اجتماعی (همرنگ شدن، انطباق) و یا برای کسب الگوی رفتار لازم اند.

۱۰

·    الگوی رفتار در ادبیات بورژوایی امروزین، به عنوان چیزی جا زده می شود که موجب انگیزش یابی  طبیعی و سوبژکتیو انسان ها می شوند. (موتیواسیون)

۱۱

·    عدم رقصیدن به ساز نهادهای اجتماعی به معنی جنگجویی با گروه هایی تلقی می شود که  نماینده نهادهای اجتماعی و یا حاکم بر نهادهای اجتماعی اند.

۱۲

·    در ادبیات بورژوایی امروزین، مؤثریت هر نهاد اجتماعی در مدت زمان تاریخا محدودی دیده می شود.

۱۳

·    نهاد اجتماعی می تواند به فرم های رفتاری کلکتیو ـ گروهی نمونه وار ـ منجر شود که به طرز فرمال (صوری) سازمان یافته و به طور حقوقی ـ قضایی تأیید شده است.

۱۴

·    علاوه بر این، در ادبیات بورژوایی امروزین، نهادهای اجتماعی، مستقل (خودمختار) تلقی نمی شوند.

·    بلکه عمدتا تحت تأثیر و تابعیت سیستم اجتماعی مافوق قلمداد می شوند.

۱۵

·    چنین سیستم های اجتماعی مافوق را اما نمی توان به دلیل فقدان معاییر یکپارچه (واحد) مشخص ساخت.

·    آنچه به عنوان وجه مشترک آنها باقی می ماند، موضعگیری بنیادی فلسفی ـ ایدئالیستی است.

۱۶

·    نهاد اجتماعی در زبان جامعه شناسان مارکسیستی ـ لنینیستی اغلب به مثابه تبیین تخصصی فنی به خدمت گرفته می شود که معنی اش بسته به متن مربوطه توضیح داده می شود.

۱۷

·    نهادهای اجتماعی  در زبان جامعه شناسان مارکسیستی ـ لنینیستی به مقام مقوله عام ارتقا داده نمی شوند.

۱۸

·    اگر پژوهش های تجربی ـ نظری بر شالوده تجزیه و تحلیل ساختارهای اجتماعی با خصلت زیربنایی و یا روبنایی صورت گیرند، نهادهای اجتماعی تعریف شده بر اساس واقعیات امور را می توان به مثابه اصطلاح فنی به خدمت گرفت.

۱۹

·    بدین طریق، زمانی می توان سازمان اجتماعی معینی را به عنوان نهاد اجتماعی محسوب داشت که هدف، ممانعت از عوضی گرفتن آن سازمان اجتماعی با روند سازمان یابی باشد.

پایان

ادامه دارد.