احمد
بیگدلی آذری قمی
(۱۹۲۴ ـ ۱۹۹۹)
فقیه شیعه و سیاست‌مدار ایرانی
از بنیان‌گذاران جامعه
مدرسین حوزه علمیه قم،
عضو مجلس خبرگان قانون اساسی،
عضو شورای بازنگری
قانون اساسی،
نمایندهٔ قم در دوره دوم مجلس شورای اسلامی،
نمایندهٔ
دوره های اول و دوم مجلس خبرگان رهبری
از مؤسسین روزنامه رسالت بود.
ویکی‌پدیا
مهندس صادق انصاری
(ا. برزگر)
اندیشه ها، مفاهیم و زبان فارسی
در
قلمرو «ولایت فقیه»
دفتر چهارم
شورای نویسندگان و هنرمندان ایران
(۱۳۶۵)
ویرایش و تحلیل
از
شین میم شین
(آذری قمی
پاسخ به اعتراض بر «لایحه حدود و شیوه فعالیت تولیدی بخش
خصوصی»
کیهان ۲۶ بهمن ۱۳۶۴)
آذری قمی
در قلمرو «اقتصاد سیاسی»
«چه عالمانه»
مطلب
را
می شکافد:
«اما سرمایه دار به معنای ثروتمند
که
ثروت خود
را
از
طرق قانونی و شرعی
به دست می آورد،
با
سرمایه داری...
معادل نیستند.
این طرز فکر
که
اینها
را
معادل می داند
مثل کسی است
که
برای گرمای هوای کاشان
چنین استدلال می کرد
که
کاشان شین دارد،
شمر هم شین دارد،
شمر در کربلا بود و کربلا گرم بود،
پس کاشان هم گرم است.»
ما
این سخن آذری قمی
را
تجزیه و تحلیل می کنیم:
۱
«اما سرمایه دار به معنای ثروتمند
که
ثروت خود
را
از
طرق قانونی و شرعی
به دست می آورد،
با
سرمایه داری...
معادل نیستند.
معنی تحت اللفظی:
سرمایه دار
به معنی ثروتمند است.
اما
سرمایه داری
که
ثروت خود
را
به طرز قانونی و شرعی
کسب کرده است
با
سرمایه داری
یکسان نیست.
این سخن آذری قمی
معیوب است
ولی
در تحلیل نهایی
حاوی ذرات درستی است:
حاوی ذرات درستی است:
۲
سرمایه دار
به معنی ثروتمند است.
این ادعای آذری قمی
غلط است:
آذری قمی
اولا
عاجز
از
تمیز سرمایه دار
تمیز سرمایه دار
از
بورژوا
ست.
این خطای فاحشی است که در کشور ما رواج وسیع یافته است.
البته
ذراتی از حقیقت هم در آن وجود دارد.
ولی
دقیق نیست.
۳
سرمایه دار
به معنی ثروتمند است.
ثانیا
هر
ثروتمندی
سرمایه دار
محسوب نمی شود،
چه رسد به اینکه بورژوا محسوب شود.
چون
هر ثروتی
را
نمی توان
سرمایه
محسوب داشت.
محسوب داشت.
ای بسا
اشراف برده دار، فئودال و روحانی
که
ثروت کلان دارند.
مثلا
ده هزار قالی اعلی و عتیقه دارند.
املاک و مستغلات پهناور و بیشمار دارند.
گاوصندوق مملو از طلا و جواهرات دارند.
کلکسیونی از تندیس و نقاشی و غیره دارند.
اینها
نه
تنها
بورژوا
نیستند،
نیستند،
بلکه بدترین دشمنان بورژوازی اند.
۴
سرمایه دار
به معنی ثروتمند است.
در
دیالک تیک کار و سرمایه
وجود دارد
و
بورژوا
در
دیالک تیک بورژوازی و پرولتاریا.
هر ثروتمندی
بورژوا
محسوب نمی شود
محسوب نمی شود
و
هر فقیری
پرولتر
محسوب نمی شود.
محسوب نمی شود.
ای بسا
فقرا
که
بدترین دشمنان پرولتاریا هستند.
ثروت
در
دیالک تیک فقر و ثروت
وجود دارد.
۵
اما
سرمایه داری
که
ثروت خود
را
به طرز قانونی و شرعی
کسب کرده است
با
سرمایه داری
یکسان نیست.
آذری قمی
سرمایه
را
به مثابه ثروت تصور می کند.
تحت این تصور باطل
ثروت
می تواند
هم
به طور قانونی و شرعی
(با دادن خمس و ذکات و مالیات و غیره)
کسب و تلنبار شود
و
هم
به طور غیرقانونی و غصبی.
مثلا
از
طریق سلب مالکیت مبتنی بر مکر و زور و قلدری
از
دیگر اعضای جامعه
از
طریق رهزنی
و
غیره.
۶
اما
سرمایه داری
که
ثروت خود
را
به طرز قانونی و شرعی
کسب کرده است
با
سرمایه داری
یکسان نیست.
بورژوا
حتما
نباید
ثروتمند
باشد.
بورژوا
می تواند
ایده تکثیر ثروت از طریق استثمار
را
داشته باشد
و
سرمایه لازم
را
از این و آن قرض کند
و
یا
از
طریق فروش سهام
گرد آورد و به کار اندازد.
۷
اما
سرمایه داری
که
ثروت خود
را
به طرز قانونی و شرعی
کسب کرده است
با
سرمایه داری
یکسان نیست.
سرمایه
بر خلاف تصور آذری قمی
به دو نوع زیر تقسیم بندی می شود:
الف
سرمایه ثابت
مثلا
کارخانه
وسایل تولید
ابزار کار
مزرعه
مرتع
و
غیره
ب
سرمایه متغیر
مثلا
نیروی کار
۸
منبع تکثیر سرمایه
کالای موسوم به نیروی کار است.
نیروی کار
کالای خاصی
است
که
بیش از قیمت خریده شده،
ارزش
تولید می کند.
تولید می کند.
اضافه ارزش
تولید می کند.
نیروی کار
مرغی
است
که تخم دو زرده می گذارد.
(مارکس)
(مارکس)
سرمایه
در حقیقت
انباشت اضافه ارزش حاصله از استثمار نیروی کار پرولتاریا ست.
۹
البته
بورژوازی
هم
در
آغاز
از
طرق غیرقانونی
مثلا
از
طریق رهزنی دریایی
قلدری
قتل و غارت
سرمایه اولیه اش
را
گردآورده است.
جوانشیر
که
یادش به یاد باد،
مقالات شورانگیزی
در این زمینه نوشته است.
۱۰
اما
سرمایه داری
که
ثروت خود
را
به طرز قانونی و شرعی
کسب کرده است
با
سرمایه داری
این اندیشه آذری قمی
غلط فرمولبندی شده،
ولی
درست است:
سرمایه دار = بورژوا
با
سرمایه داری
(کاپیتالیسم، امپریالیسم)
(کاپیتالیسم، امپریالیسم)
به مثابه فرماسیون اقتصادی
یکسان نیست.
سرمایه دار = بورژوا
فردی
است.
است.
یکی از اعضای جامعه است.
سرمایه داری
(کاپیتالیسم، امپریالیسم)
اما
یکی از فرماسیون های اقتصادی جامعه بشری است.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر