شین میم شین
نه اندیشه مادرزاد وجود دارد
و
نه اندیشیدن مادرزادی.
اندیشیدن
را
باید مثل هرعلم،
در روندی دشوار فراگرفت.
بوستان
سبب نظم کتاب
۱
تو گر پرنیانی
نیابی مجوش
کرم کارفرما و
حشوش بپوش!
معنی
تحت اللفظی:
تو
اگر
در سخن من
حریر
نیابی،
خشمگین
مباش.
لطف
کن
و
از ایراداتش صرفنظر کن.
سؤال
سعدی در این بیت شعر،
برای توصیف اثر خود،
دیالک تیک حسن و ع
را
به شکل دیالک تیک
پرنیان و ح بسط و تعمیم می دهد
و
ن ت کننده
را
از
آن حسن (پرنیان) می داند
و
سرپوش
نهادن بر عیب (حشو) را نشانه
کرم
منتقد می داند و توصیه می کند.
جواب
سعدی در این بیت شعر،
برای توصیف اثر خود،
دیالک تیک حسن و عیب
را
به شکل دیالک تیک
پرنیان و حشو بسط و تعمیم می دهد و
نقش تعیین کننده
را
از
آن حسن (پرنیان) می داند
و
سرپوش
نهادن بر عیب (حشو) را نشانه
کرم
منتقد می داند و توصیه می کند.
۲
البته
با
توجه به خودستایی هایی که قبلا مورد بحث قرار گرفته اند،
محتوای
این بیت شعر،
تعارف
و تواضع فئودالی است و بس.
سعدی
به
عظمت
سخن خود
بهتر
از هر کس واقف است.
سخن
سعدی
هم
به
لحاظ فرم و ساختار
و
هم
به
لحاظ محتوا و معنا
در
اوج کمال است.
۳
چو بینی، پسند
آیدت از هزار
به مردی که دست
از تعنت بدار
معنی تحت اللفظی:
اگر از ۱۰۰۰ حرف من
فقط
یکی مورد پسندت قرار گیرد،
مردانگی به خرج بده
و
عیبگویی مکن.
سؤال
سعدی در این بیت شعر،
دیالک تیک ح و ع را در مورد اثر خویش به کار می گیرد،
به شکسته نفسی سرپوشیده دست می زند
و
از
منتقد
می خواهد
که
اگر یک حسن
و نهصد و نود و نه عیب در اثرش یافت، به
خاطر همان یک حسن بر ۹۹۹ عیب
چشم پوشی کند.
جواب
سعدی در این بیت شعر،
دیالک تیک حسن و عیب را در مورد اثر خویش به کار می گیرد،
به شکسته نفسی سرپوشیده دست می زند
و
از
منتقد
می خواهد
که
اگر یک حسن
و نهصد و نود و نه عیب در اثرش یافت، به
خاطر همان یک حسن بر ۹۹۹ عیب
چشم پوشی کند.
۴
سعدی
از
انتقاد
دیگران هراس دارد،
ولی می داند که بدون انتقاد،
صرفنظر از نیت و انگیزه منتقد،
پیشرفت و توسعه ای قابل تصور نیست.
هفتصد سال بعد از مرگ سعدی
جامعه شناسی به نام لئو کوفلر در اروپا خواهد گفت:
انتقاد کله عشق است!
۵
بدون انتقاد،
معایب چیزها، پدیده ها و سیستم ها کشف نمی شود
و
بدون کشف و شناخت معایب و نواقص چیزها
نمی توان به تغییر آنها کمر بست.
۶
انتقاد موتور فکری پیشرفت و ترقی در هر زمینه است.
سؤال
بدون انتقاد
اجتماعی، الف اجتماعی وجود ندارد.
جواب
بدون انتقاد
اجتماعی، انقلاب اجتماعی وجود ندارد.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر