۱۳۹۷ آبان ۳۰, چهارشنبه

خود آموز خود اندیشی (۵۹)

 

شین میم شین

نه اندیشه مادرزاد وجود دارد
و
نه اندیشیدن مادرزادی.
اندیشیدن
را
باید مثل هرعلم،
در روندی دشوار فراگرفت.
بوستان
در ستایش پیامبر

برای روشنگری
 آلترناتیو و بدیلی وجود ندارد!

۱
 بوستان
سبب نظم کتاب

در اقصای عالم، بگشتم بسی
به سر بردم، ایام با هر کسی

تمتع به هر گوشه ای یافتم
ز هر خرمنی خوشه ای یافتم

معنی تحت اللفظی:
دلیل تألیف بوستان
در دنیا بسیار گشتم و با افراد متنوعی روزگار گذراندم.
در هر گوشه ای از نعمات موجود برخوردار گشتم
 و
 از
هر خرمنی
خوشه ای چیدم.

سعدی در این دو بیت شعر،
 اوتوبیوگرافی (شرح حال) موجزی از خود ارائه می دهد و از سفرهای طولانی و  دشوارش سخن می گوید.


آنچه سعدی را از حافظ و اکثریت عظیم شعرا و حکمای  ایرانی متمایز می سازد،
جهانگردی سعدی است.

فردوسی
سی سال خانه نشین می شود
تا
شاهکار بی نظیر خود
را
پدید آورد.

سعدی
سی سال از عمر خود
را
در سیر و سفر می گذراند
تا
به جامعه شناسی و جهان شناسی درخوری نایل آید.

اکنون
می تواند تجارب گرانبها و گران به دست امده خود
را
جمعبندی و ارزیابی کند
و
به دانش تجربی استحاله بخشد
و
در اختیار نسل های بعدی قرار دهد.

 ۲
در اقصای عالم، بگشتم بسی
به سر بردم، ایام با هر کسی

تمتع به هر گوشه ای یافتم
ز هر خرمنی خوشه ای یافتم

سعدی
را
می توان نماینده بی بدیل تجربه گرایی (امپیریسم) قرون وسطای ایران محسوب داشت.

سعدی
در
بیت اول این شعر
دیالک تیک مسافرت و آشنایی
را
 توسعه می دهد
و
در
بیت دوم شعر
 دیالک تیک تمتع مادی و تمتع فکری
را
به شکل دیالک تیک تمتع در هر کنجی و خوشه چینی از هر خرمنی
بسط و تعمیم می دهد.

۳
سعدی
 که
 انگار انعکاس دیالک تیک عینی هستی
تار و پود ضمیر خروشانش را برافروخته است،
نمی تواند تئوری را در خارج از داربست دیالک تیک پراتیک و تئوری،
در خارج از چارچوب دیالک تیک تجربه و دانش تجربی
بخواهد و بجوید.

سفر به اقصا نقاط منطقه و آشنائی با شیوه زندگی و تفکر مردم آن سامان ها
 یکی از راه های تشکیل این دیالک تیک است.

۴
در اقصای عالم، بگشتم بسی
به سر بردم، ایام با هر کسی

تمتع به هر گوشه ای یافتم
ز هر خرمنی خوشه ای یافتم

سؤال

سعدی
در این دو بیت شعر،
 از سوئی
دیالک تیک ر  و لذت
 را
به شکل دیالک تیک سفر دشوار و تمتع و خوشه چینی
بسط و تعمیم می دهد
و
 از سوی دیگر،
دیالک تیک جزء و ک  
را
به شکل دیالک تیک خوشه و خرمن.

جواب

سعدی
در این دو بیت شعر،
 از سوئی
دیالک تیک ریاضت و لذت
 را
به شکل دیالک تیک سفر دشوار و تمتع و خوشه چینی
بسط و تعمیم می دهد
و
 از سوی دیگر،
دیالک تیک جزء و کل
را
به شکل دیالک تیک خوشه و خرمن.

۵
از تراکم خوشه هائی که سعدی از هر خرمنی یافته،
پس از تجزیه و تحلیل طاقتسوز و پیگیر در کارخانه غول آسای دیالک تیک خود،
میراث معنوی حاصلخیز او تشکیل یافته است،
که
ما قصد آشنائی با گوشه هائی از آن داریم.

۶
چرا سعدی به سیر و سفر دشوار طولانی تن در داده است؟

یکی از علل مهاجرت سعدی
حمله مغول باید باشد،
که
مثل پادشاه فارس پا به فرار می گذارد :

دلم از صحبت شیراز، به کلی بگرفت
وقت آن است که پرسی خبر از بغداد ام

سعدیا، حب وطن، گرچه حدیثی است،  صحیح
نتوان مرد به سختی، که من اینجا زادم.

معنی تحت اللفظی:
حوصله ام از شیراز به کلی سر رفته است و می خواهم بروم بغداد.
وطن پرستی به جای خود.
ولی
نمی توان در وطن ماند و مرد،
به این بهانه که زاده وطنم.

۷

سؤال

علت دوم آن شاید این باشد
که
سیر و سفر یکی از معیارهای ارزشی ف
در جامعه و جهان بوده است.

جواب

علت دوم آن شاید این باشد
که
سیر و سفر یکی از معیارهای ارزشی فئودالی
در جامعه و جهان بوده است.

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر