ماهیت (ذات، باطن، بود) (۱)

پروفسور دکتر گونتر کروبر

برگردان

شین میم شین

۱

·      ماهیت بیانگر وحدت عام و ضرورت است.

۲

·      ماهیت  بیانگر مجموعه تعین های عام و ثابت هر چیز و روند و غیره است که بالضروره (جبرا، ضرورتا) به آن چیز و یا روند تعلق دارند.

·      (مراجعه کنید به جبر (ضرورت) در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

۳

·      ماهیت با پدیده (نمود) (یعنی بروز ظاهری چیزها، روندها وغیره) وحدت تضادمندی را تشکیل می دهد.

·      (دیالک تیک ماهیت و پدیده)

۴

·      ماهیت برخلاف پدیده برای شناخت حسی بیواسطه دسترس ناپذیر است.

۵

·      مسائل مربوط به ماهیت چیزها، رابطه ماهیت و پدیده و شناخت ماهیت از دیر زمانی مسئله مرکزی بحث و مجادله میان ایدئالیسم و ماتریالیسم بوده اند.

۶

·      طبیعتفلسفه در یونان باستان (با نمایندگانی به اسامی تالس، آناکسی منس، آناکسی مندر) ماهیت کلیه پدیده ها را در جوهر ازلی مادی (آب، هوا، اپایرون) می دانست و آن را شالوده و اساس تنوع بی پایان پدیده های موجود قلمداد می کرد.

۷

·      هراکلیت آتش را به عنوان جوهر ازلی می دانست.

·      ولی ضمنا تأکید می کرد که مبارزه اضداد درونی چیزها نیز جزو ماهیت آنها به شمار می رود.

۸

·      به نظر هراکلیت، مبارزه اضداد (اقطاب متضاد، ضد ها) مانع آن می شود که چیزها ثابت و لایتغیر بمانند.

·      مبارزه اضداد باعث «شوندگی» و «خود بالندگی» چیزها می شود.

۹

·      پوتاگوریست ها عدد را ماهیت همه چیزها می دانستند.

۱۰

·      بنظر آنها ماهیت چیزی است که در خارج از دسترس ادراک حسی قرار دارد.

۱۱

·      ماهیت به قول کلاسیک های مارکسیسم، «یک تعین فکری است، هرچند هم که تعینی بسیار محدود و یکجانبه باشد.»

·      (مارکس ـ انگلس، «کلیات»، جلد ۲۰ ، ص  ۴۵۹)   

۱۲

·      برخلاف هراکلیت که ماهیت را به عنوان روندی، به عنوان چیزی در حال حرکت می دانست، الئات ها تأکید داشتند که ماهیت چیزها تنها در وجود واحد و لایتغیر آنها می تواند دوام بیاورد. 

ادامه دارد.