ماتریالیسم دیالک تیکی و ماتریالیسم تاریخی (۳)

پروفسور دکتر مانفرد بور

ولفگانگ پطر ایشهورن

الفرد کوزینگ

گونتر کروبر

برگردان

شین میم شین

۱

ماتریالیسم دیالک تیکی

ادامه

۱۸

·      رابطه ماتریالیسم دیالک تیکی با علوم دیگر با رابطه فلسفه های پیشین تفاوت بنیادی دارد.

۱۹

·      فلسفه ماقبل مارکسیستی ـ قاعدتا ـ با توسعه علوم عمدتا پیوند نداشت و خود را به مثابه نوعی علم العلوم بر همه علوم سر می دانست.

۲۰

·      اما ماتریالیسم دیالک تیکی ـ بر عکس ـ وظیفه خود را در آن می بیند که در رابطه تنگاتنگ با علوم منفرد، نتایج مهم آنها را تحلیل کند و تعمیم بخشد و بدین طریق به تدوین یک جهانتصویر علمی فراگیر، یک پایه معرفتی ـ نظری نیرومند و یک متدئولوژی عام نایل آید که برای همه علوم منفرد ضرورت مبرم دارند.

۲۱

·      علوم منفرد با نتایج و دانش تجربی خود، مواد و مصالح لازم را برای حل فلسفی مسائل در اختیار فلسفه مارکسیستی ـ لنینیستی قرار می دهند و ماتریالیسم دیالک تیکی، متقابلا جهان بینی، تئوری شناخت و متدئولوژی علمی مستدلی را در اختیار علوم منفرد می گذارد.

۲۲

·      کاربست آگاهانه معارف ماتریالیسم دیالک تیکی، کار علوم منفرد را تسهیل می کند، دستیابی به معارف مهم تعمیم یافته همه علوم را برای علوم منفرد امکان پذیر می سازد و آنها را از غلتیدن به منجلاب ایدئالیسم و آگنوستیسیسم (ندانمگرائی) باز می دارد.

۲۳

·      در حالیکه فلسفه ماقبل مارکسیستی و فلسفه بورژوائی معاصر ـ عمدتا ـ منفعل و درونگرا بود و است و به تماشا و توضیح جهان بسنده می کند، ماتریالیسم دیالک تیکی ـ اساسا ـ موضعگیری دیگری نسبت به جهان دارد:

·      ماتریالیسم دیالک تیکی فقط وسیله ای برای توضیح جهان نیست، بلکه ـ قبل از همه ـ راهنمائی برای تغییر جهان است.

۲۴

·      در یازدهمین تز فویرباخ این تفاوت در قالب فرمول کلاسیکی ریخته شده است:

·      «فلاسفه جهان را فقط بطور متفاوت توضیح داده اند.

·      اکنون وقت آن است که جهان تغییر داده شود!»

·      (مارکس و انگلس، «کلیات»، جلد ۳، ص ۷)

۲۵

·      ماتریالیسم دیالک تیکی توانست با بسط دادن پیگیر جهان بینی ماتریالیستی بر توضیح جامعه بشری ـ برای اولین بار ـ به درک ماهیت و نقش پراتیک اجتماعی انسان ها نایل آید و با توجه به پراتیک، در حوزه مسائل فلسفی بنیادی، وحدت ارگانیکی پراتیک و تئوری را پدید آورد.

۲۶

·      معارف ماتریالیسم دیالک تیکی ـ بر این مبنا ـ نه فقط یک جهان بینی، بلکه علاوه بر آن، راهنمائی برای عمل اکتیو (فعالیت مبتنی بر آگاهی) انسان ها هستند.

۲۷

·      توجه به قانونمندی های عینی طبیعت، جامعه و تفکر در ماتریالیسم دیالک تیکی، به مثابه شالوده فلسفی سیاست حزب مارکسیستی ـ لنینیستی، به دستافزار فکری نیرومندی برای تحول عملی جهان در راستای آماج تاریخی طبقه کارگر، سوسیالیسم و کمونیسم بدل می شود.

۲۸

·      بنابرین، ماتریالیسم دیالک تیکی (و ماتریالیسم تاریخی) تئوری ئی بیگانه با زندگی نیست، بلکه علمی است که در مبارزه عملی و در توسعه خلاق شناخت انسانی بطور اکتیو بکار می رود، کارآئی خود را نشان می دهد و همزمان غنی تر می شود.

۲۹

·      ولادیمیر لنین می نویسد:

الف

·      «آموزش ما ـ انگلس از قول خود و دوست نامدارش می گوید ـ دگم نیست، بلکه راهنمای عمل است.

ب

·      در این جمله کلاسیک، آن جنبه مارکسیسم با نیرو و ایجاز برجسته می شود که اغلب نادیده گرفته می شود.

پ

·      اما، اگر ما این جنبه را نادیده بگیریم، مارکسیسم را به یک آموزش یکجانبه، علیل و مرده بدل می کنیم.

·      روح زنده آن را قبض می کنیم

·      شالوده تئوریکی بنیادی آن را، یعنی دیالک تیک را، آموزش توسعه تاریخی تضادمند همه جانبه را بگور می سپاریم.

ت

·      پیوند آن را با وظایف عملی معین دوران، که با هر چرخش جدید تاریخ می تواند تغییر یابد، بگور می سپاریم»

·      (لنین، «مجموعه آثار»، جلد ۱۷، ص ۲۳)

۳۰

·      ماتریالیسم دیالک تیکی نیروی جهاندگرگونساز خود را بطور قانع کننده ای بمثابه شالوده تئوریکی برای تدوین سیاست درست بارها به اثبات رسانده است.

ادامه دارد.