دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی (۲۲۶)

 

پروفسور دکتر 
ولفگانگ ایشهورن
اریش هان
مانفرد پوشمن
روبرت شولتس
هورست تاوبرت
و دهها تن دیگر
(۱۹۶۹)

برگردان
شین میم شین 

   

جامعه

۱

جامعه به سیستم تاریخی  ـ مشخص معینی از مناسبات اجتماعی اطلاق می شود.

مناسبات اجتماعی ئی که به طور قانونمند به هم گره خورده اند و انسان ها در روند زندگی خود وارد این مناسبات اجتماعی می شوند.

۲

بخش بنیادی این مناسبات اجتماعی تاریخی ـ مشخص معین (جامعه) را سیستم اقتصادی تشکیل می دهد، یعنی مناسبات تولیدی تشکیل می دهد.

سیستم اقتصادی و یا مناسبات تولیدی ئی که به نوبه خود با درجه معین توسعه نیروهای مولده مطابقت دارد.

۳

خصلت تاریخی جامعه، به مثابه سیستم، شرطی است که بنا بر آن، جامعه «به طور کلی» وجود ندارد.

بلکه فقط و فقط سیستم های تاریخی ـ مشخص از جامعه وجود دارند.

۴

به همین دلیل، مفهوم بنیادی ماتریالیسم تاریخی را مقوله فرماسیون اقتصادی جامعه تشکیل می دهد.

مراجعه کنید به فرماسیون اقتصادی جامعه در دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی

۵

(این مفهوم بنیادی ماتریالیسم تاریخی در ادبیات مارکسیستی کشور ما دقیق ترجمه نشده است.

۶

چون به صورت فرماسیون اجتماعی ـ اقتصادی ترجمه شده است.

این ترجمه دقیق و درست نیست و معنی به کلی دیگری دارد.

۷

خود ما هم تاکنون دچار همین خبط و خطا شده بودیم.

۸

دلیل این خطای تبیینی، فقر مفهومی زبان فارسی است:

۹

ما در زبان آلمانی با دو واژه (مفهوم) متفاوت زیر سر و کار داریم:

الف

جامعه ای (گزلشافتلیش) که در زبان فارسی درست نیست.

چون در زبان فارسی صفت از جامعه وجود ندارد.

دلیل زبانی این خطا در ترجمه، هم همین است.

ب

اجتماعی (سوسیال) که معنی به کلی دیگری دارد.

۱۰

مقوله فرماسیون اجتماعی ـ اقتصادی می تواند به دو معنی زیر تفسیر شود که هر دو با مقوله فرماسیون اقتصادی جامعه، مغایرت دارند:

الف

هم به معنی فرماسیون اجتماعی اقتصاد

ب

و هم به معنی فرماسیون اقتصادی اجتماع.

مترجم)

۱۱

مقوله فرماسیون اقتصادی جامعه توسط ماتریالیسم تاریخی توسعه داده شده است.

۱۲

هم در تئوری های ماقبل مارکسیستی سخن از جامعه بوده است.

۱۳

و هم جامعه شناسی بورژوایی کنونی فقط مفهوم «جامعه» را می شناسد و آن را به طرز پلورالیستی حل می کند.

ادامه دارد.