۱۳۹۷ اردیبهشت ۹, یکشنبه

خرد ـ انسان ـ تاریخ (۵۵)


ایمانوئل کانت
(۱۷۲۴ـ ۱۸۰۴)
برجسته ترین نماینده فلسفه کلاسیک آلمان
اثر او تحت عنوان «انتقاد از عقل محض»
نقطه عطفی در تاریخ فلسفه و آغاز فلسفه مدرن محسوب می شود.
کانت در زمینه های زیر
دورنمای فراگیر نوینی
به روی فلسفه گشوده است:
اتیک
(نقد عقل عملی)
استه تیک
(نقد قوه قضاوت)
مذهبفلسفه
حقوقفلسفه
تاریخفلسفه

پروفسور دکتر مانفرد بور
برگردان
شین میم شین

فصل پنجم
آثار ایمانوئل کانت
تا
سال (۱۷۶۸)

بخش سوم
ادامه

۲۱
·     کانت در سال ۱۷۵۶ به تحریر سه مطلب دیگر در رابطه با همان سؤالات مبادرت می ورزد که دلیلش فاجعه زلزله در لیسبون (پرتغال) بوده است:

الف
·     «راجع به علل زمین لرزه های فلاکتبار که در کشور های غربی در اواخر قرن اخیر رخ داده است»

ب
·      «تاریخ و طبیعت نگاری تصادفات توجه انگیز زمین لرزه ها، که در اواخر سال های ۱۷۵۵ بخش اعظم کره زمین را به لرزه در آورده است.»

پ
·      «مشاهده تداوم یافته زمین لرزه های استبناط شده از مدت ها»

۲۲



·     کانت بعدها همین موضوع را در یکی از درس هایش   در سال ۱۷۵۷ در نوشته مختصر و موجزی تحت عنوان
·     «طرح و اعلام کالج جغرافیای فیزیکی»، مورد بررسی قرار می دهد.

۲۳
·     پس از این اثر، در سال ۱۷۶۵ اثر دیگری از کانت، تحت عنوان «اطلاعاتی راجع به توضیح تئوری باد» به رشته تحریر در آورده می شود. 

۲۴
·     کانت در پایان کردوکارش با تحریر مطلبی تحت عنوان «راجع به آتشفشان های کره ماه» در  سال ۱۷۸۵  و بعد در مطلبی راجع به «تأثیر ماه در شرایط آب و هوایی» بار دیگر به این موضوع می پردازد. 

۲۵
·    کانت، افکار خود راجع به طبیعت ـ تاریخ بشریت را در اثری تحت عنوان «نقد موسکاتیس: راجع به تفاوت جسمانی میان ساختار حیوان و انسان» در سال ۱۷۷۱ و در نوشته کوتاهی تحت عنوان «راجع به نژادهای مختلف انسانی» در سال ۱۷۷۵ به رشته تحریر در می آورد.

۲۶
·     ما در این نوشتجات و مطالب کوتاه کانت به همان افکار بنیادی برخورد می کنیم که او در اثرش تحت عنوان «تاریخ عام طبیعت و  تئوری آسمان» داشته است:

الف
·     به اندیشه توسعه

ب
·     به ایده مبارزه نیروهای متضاد مادی که هر توسعه ای مبتنی بر آن است.

پ
·     به اندیشه پیوند کلی پدیده های طبیعی

ت
·     به توضیح ناتورال (طبیعی و نه ماورای طبیعی. مترجم) پدیده های طبیعی و کشف علل ماتریالیستی (مادی) آنها.
·     (همانجا، «آثار آغازین کانت، جلد ۱، ص ۸۲»

۲۷
·     کانت در پایان اثرش می نویسد:
·     «به نظر من غیر منطقی و بی پایه است، اگر ما در زمینه آتشفشان ها در کره ماه با توجه اوضاع طبیعی حاکم در آنجا مثلا درجه حرارت فوق العاده بالای ناشی از تابش آفتاب، راجع به علل پدیده های آن کره (مثلا آتشفشان ها. مترجم) که ما به مدد قوانین  مکشوفه در زمین قادر به ابراز نظر نیستیم، در جا بزنیم، یعنی ذلیلانه به توضیح مبتنی بر نظم ناشی از مداخله بیواسطه الهی چنگ زنیم.

·     (یعنی برای توضیح  پدیده های طبیعی به دنیال علل ماورای طبیعی و الهی بگردیم. مترجم) 

۲۸
·     کانت می نویسد:
·     «در هر دوره طبیعت، ما حتی الامکان مجبور به جست و جوی علل جهانی هستیم.
·     ما باید زنجیر قوانین شناخته شده را پی گیریم، تا زمانی که آنها در پیوند با یکدیگرقرار دارند.»
·     (همانجا، جلد ۲، ص ۴۳)

۲۹
·     کانت، در رابطه با «مشاهده مداوم زمین لرزه های وقوع یافته در مدت زمان معینی» پیشنهاد می کند:
·     «بیایید علل زمین لرزه ها را در محل زندگی خود بجوییم.
·     علل زمین لرزه ها در زیر پای خود ما ست.»
·     (همانجا، ص ۵۲۸)   

پایان بخش سوم
ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر