خرد ـ انسان ـ تاریخ (۲۸)

پروفسور دکتر مانفرد بور

پروفسور دکتر گرهارد بارچ

بخش سوم

 مکان تاریخی فلسفه

فرانسیس بیکن

فرانسیس بیکن

(۱۵۶۱ ـ ۱۶۲۶)

 

قسمت دوم

ادامه

۱۴

ارغنون نو

اثر فرانسیس بیکن

(منتشره در سال ۱۶۲۰)

فرهنگتاریخ میان طرز تفکر قرون وسطایی و پژوهش اسلوبی (متدیکی) عصر جدید

راجع به پیشرفت و رفاه عمومی

·    قبل از همه باید پرسید:

·    ارزیابی فرانسیس بیکن با توجه به «ارغنون نو» به چه میزانی درست است؟ 

۱۵

·     چون موضع نظری کسیرر ماهیتا مبتنی بر ارزیابی ایزوله «ارغنون نو» است. 

۱۶

·    «ارغنون نو» برای فرانسیس بیکن اما نه هدف، بلکه وسیله ای در خدمت هدفی و  جزئی از کل بزرگی بوده است. 

۱۷

·     در نظر گرفتن ایزوله (مجزای) «ارغنون نو» در بخش اعظم ادبیات مربوط به  فرانسیس بیکن سبب می شود که او به عنوان مصلح شکست خورده منطق تلقی شود و کل میراث او تحت الشعاع «ارغنون نو» قرار داده شود.

۱۸

·    جا زدن فرانسیس بیکن به عنوان مصلح منطق تقریبا کسب و کار همه بیکن شناسان بورژوایی تاکنونی بوده است. 

۱۹

·     بیکن اصلا نمی خواست مصلح منطق باشد.

۲۰

·     بیکن می خواست مصلح جامعه بشری باشد. 

۲۱

·     فرانسیس بیکن می نویسد:

·     «آماج حقیقی و مقرره علوم به زبان ساده این است که زندگی انسان ها به برکت اکتشافات جدید و قوای جدید استغناء کسب کند (غنی تر گردد.)» 

۲۲

·     فرانسیس بیکن همه تلاش های خود را تحت تابعیت همین آماج قرار می دهد.

·     تلاش های علمی و سیاسی ـ دولتمردی فرانسیس بیکن نیز از این سنگر و برج دیده بانی قابل توضیح اند و از قرار به کلی دیگری اند که تا کنون عرضه شده است. 

۲۳

·    «ارغنون نو» در این تلاش های فرانسیس بیکن، فقط قطعه کوچکی است و بس. 

۲۴

·     نیت و عمد واضح بیکن عبارت بود از کمک به بهبود حیات بشری.

·     در وهله اول از طریق وسعت بخشیدن به طبیعت شناسی بشری (دانش بشری راجع به طبیعت) و در پی آن گسترش حاکمیت انسان بر طبیعت. 

۲۵

·    بیکن بر این پایه است که مسئله دوربرد مربوط به وسایل مشخص برای نیل به آماج را مطرح می سازد و اندیشه تأسیس علوم جدید در ذهن او تشکیل می یابد. 

۲۶

·     بیکن هرگز نمی خواست که مؤسس منطق به مثابه آموزش تفکر درست باشد.

·     او می خواست علوم اکتشافات را، منطق اکتشافات را حلاجی کند. 

۲۷

·    واژه «منطق» راجع به بیکن را فقط در این رابطه می توان به کار برد.  

۲۸

·     بیکن ایمان راسخ داشت که علوم اکتشافات، «خود در پی اکتشافات جدید به نوبه خود پیشرفت خواهند کرد.»

ادامه دارد.