کردوکار (۲)

پروفسور دکتر ولفگانگ پطر ایش هورن

برگردان

شین میم شین

   

۱۱

·      یکی از تفاوت های مفهوم «کردوکار» با مفهوم «پراتیک» این است که پراتیک ـ بیشتر ـ جوانب معرفتی ـ نظری (مثلا رابطه تئوری و پراتیک) را عمده می کند، در حالیکه «کردوکار» ـ بیشتر ـ جوانب فلسفی ـ سوسیولوژیکی، جوانب اجتماعی ـ تاریخی و جوانب مربوط به انسانتصویر  را عمده می کند. 

۱۲

·      اما این امر از اهمیت نظری و متدیکی ناچیزی برخوردار است و فقط می تواند اعتبار نسبی داشته باشد.

۱۳

·      مفهوم فلسفی کردوکار محصول تاریخ فلسفه جدیدتر است.

۱۴

·      سودای اصلی تفکر فلسفی بورژوائی از زمان دکارت و بیکن  عبارت از آن بوده که در مقابل جزم های فئودالی ـ روحانی، که جهان و انسان را مخلوق و بنده خدا می دانستند، اندیشه ای قوام یابد که بنا بر آن، جهان بتواند تحت سلطه عقلی انسان در آید و تحول و تغییر یابد.

۱۵

·      تفکر فلسفی بورژوائی قصد اثبات تئوریکی صحت این اندیشه را بر سر داشت و در جهت تبدیل آن به شعور عمومی مردم تلاش می کرد:

الف

·      انسان موجودی است که به ساز و برگ خرد مجهز است!

ب

·      انسان موجودی است که به تفکر مستقل و خودمختار قادر است!

پ

·      انسان فردی است کار ورز و کوشا !

ت

·      انسان سوبژکت قادر به تفکر خودمختار و عمل خودمختار و مستقل است.

۱۶

·      این اندیشه اصلی بورژوازی آغازین، که تا حدودی به غیبگوئی شباهت داشت، انعکاس تئوریکی نقش انقلابی بورژوازی آغازین و انعکاس تحول بورژوائی جهان بود.

۱۷

·      نمایندگان فلسفه کلاسیک بورژوائی آلمان بویژه به توضیح تئوریکی نکات زیرین پرداختند:

الف

·      به کردوکار اکتیو (فعالیت مبتنی بر آگاهی، ضد پاسیو)  انسانی

ب

·      به تأثیرانسان بر جهان عینی

ت

·      به سوبژکتیویته (فاعلیت، ضد اوبژکتیویته) انسان

ادامه دارد.