۱۳۹۶ دی ۸, جمعه

وحدت و مبارزه خدایان سه گانه (۱۲۹)


فروغ فرخزاد
(۱۳۱۳ ـ ۱۳۴۵)
(1934 ـ 1966)
عصیان
(۱۳۳۶)

ویرایش و تحلیل
از
مسعود بهبودی
 
۱
گر خدا بودم
رسولم
نام پاکم بود
این جلال از جامه های چاک چاکم بود

عشق
شمشیر من
و
مستی
کتاب من
 
باده
خاکم بود
آری
باده خاکم بود

من
اگر خدا بودم،
پیامبرم،
نام پاکم 
بود
شمشیرم،
عشق 
بود،
قرآنم،
مستی 
بود
و
خاکم،
باده 
بود.
 
این بند از شعر عصیان خدایی
ـ فی نفسه ـ 
سرشار از ژرفا و زیبایی است.
 
شاهکار
به تمام معنی است.
 
ضمنا
فوق العاده، غنی و بغرنج و فلسفی 
است.
 
۲
گر خدا بودم
رسولم
نام پاکم بود
 
فروغ در این مصراع شعر،
دیالک تیک سه عضوی خدا ـ پیامبر ـ توده
را
به شکل دیالک تیک توده ـ خدا و نام توده ـ خدا بسط و تعمیم می دهد.
 
رسول توده ـ خدا
نام پاک او  
ست.
 
پیام و پیامبری
 در بین نیست.
 
این
اما
به چه معنی است؟
 
۳
گر خدا بودم
رسولم
نام پاکم بود
حذف رسول (پیامبر، واسطه، میانجی، مترجم)
به معنی وحدت توده ـ خدا با توده است.
 
این
بدان معنی است
که
فاصله ای میان توده ـ خدا و توده
در بین نیست.
 
توده ـ خدا
در تحلیل نهایی
خود توده است.
 
توده ـ خدا
انعکاس آسمانی ـ انتزاعی خود توده است
که
آسمان
را
ترک گفته است 
و
به زمین امده است
و
با 
اصل خود 
(توده) 
یکی شده است.
 
به همین دلیل
نام پاکش
رسول او 
ست.
 
دلیل تأکید فروغ
بر 
پاکی نام توده ـ خدا
چیست؟
 
۴
گر خدا بودم
رسولم
نام پاکم بود
 
طبقه حاکمه ـ خدا
از
دید فروغ عاصی
خدای خوبی نیست.
 
طبقه حاکمه ـ خدا
اوتوریته پلید مردم آزار بیمار خودشیفته ی از خود راضی ئی است.
 
فروغ عاصی
 به همین دلیل،
ابلیس 
را
بر 
طبقه حاکمه ـ خدا
ترجیح می دهد.
 
با ابلیس
حتی 
همدردی می کند.
 
دلش حتی می خواهد که به عوض طبقه حاکمه ـ خدا پرستی،
ابلیس پرستی 
پیشه کند.
 
مراجعه کنید 
به 
تحلیل شعر عصیان بندگی
در
همین سلسله تحلیل ها.
 
نام توده ـ خدا
به مثابه نافی طبقه حاکمه ـ خدا
پاک
است.
 
۵
گر خدا بودم
رسولم
نام پاکم بود
 
نام پاک توده ـ خدا
دیالک تیکی از پیام و پیامبر 
 است.
 
نام پاک توده ـ خدا
آیینه تمام نمای توده ـ خدا ست.
 
آیینه ی زلال ماهیت نما ست.

فروغ
بدین طریق
خدایی
را
به جای طبقه حاکمه ـ خدا می نشاند
که
مظهر پاکی
 است.

ادامه دارد.
  

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر