فرج سرکوهی
(متولد آبان ۱۳۲۶ )
ویرایش و تحلیل
از
یدالله سلطان پور
در سوگ علی اشرف درویشیان
۱
صمد که رفت
من و چند نماینده دانشجویان اعتصابی دانشگاه تبریز
در زندان بودیم.
فرج سرکوهی
این
پرت و پلا ها
را
در
سوگ علی اشرف درویشیان
سر هم بندی کرده
و
خرمنی از احسنت و هلهله و هورا درو کرده است.
شاید
یک میلیون نفر این پرت و پلا ها را خوانده و لایک زده باشند.
هم
کامنت گذاشتیم
و
با ترس و لرز نوشتیم
که
این پرت و پلاها به خود مؤلف مربوط می شوند
و
ربطی به علی اشرف ندارند.
اگر علی اشرف سرطان هم نمی گرفت و دار باقی را وداع نمی گفت،
مش فرج می توانست،
همین متن را منتشر کند
و
یا
حتی
از
بی بی ۳۰ و ۳۰ عن عن
به سمع مستمعین بینوا برساند.
۲
صمد که رفت
من و چند نماینده دانشجویان اعتصابی دانشگاه تبریز
در زندان بودیم.
حیرت انگیز این است
که
مش فرج
کامنت ما را بلافاصله حذف کرد.
ما
هم
درجا وضو گرفتیم و شکر خدا را به جای آوردیم
که
بر خلاف بقیه سکنه فیس آباد،
خودمان
را
حذف نکرده است.
یکی
از
مهم ترین مشخصات شاملوئیسم
همین است:
کر کردن گوش فلک از فقدان آزادی
و
پرهیز بی پروا
از هماندیشی با همنوع.
تنها ره و روش و رویه برخورد شاملوئیسم با دگر اندیش
«آونگ کردنش بر دار شعر خویشتن»
است:
حال آنکه من
ـ به شخصه ـ
زمانی
همراهِ شعرِ خویش
همدوشِ شنچوی کره ای
جنگ کرده ام
یک بار هم «حمیدیِ شاعر» را
ـ در چند سالِ پیش ـ
بر دارِ شعر خویشتن
آونگ کرده ام.
خمینی و خلخالی و غفاری و سید علی و کوسه و موسوی
هم
همین ره و روش و رویه برخورد را با دگراندیش داشته اند و دارند.
فرق اجامر جماران
با
مشد احمد شاملو
این است
که
آنها
شب و روز
قربان ـ صدقه آزادی کذایی نمی روند:
آه،
اگر آزادی سرودی می خواند
کوچک، همچون گلوگاه پرنده ای،
هیچ کجا، دیواری فروریخته بر جای نمی ماند
سالیان بسیار نمی بایست دریافتن را
که هر ویرانه نشانی از غیاب انسانی است،
هیچ کجا، دیواری فروریخته بر جای نمی ماند
سالیان بسیار نمی بایست دریافتن را
که هر ویرانه نشانی از غیاب انسانی است،
که حضور انسان آبادانی است
همچون زخمی همه عمر خونابه چکیده
همچون زخمی همه عمر به دردی خشک تپنده
به نعره ای چشم بر جهان گشوده
به نفرتی از خود شونده
غیاب بزرگ چنین بود
سرگذشت ویرانه چنین بود!
آه،
اگر آزادی سرودی می خواند کوچک،
کوچکتر حتی، از گلوگاه یکی پرنده!
اگر قضیه از این قرار استهمچون زخمی همه عمر خونابه چکیده
همچون زخمی همه عمر به دردی خشک تپنده
به نعره ای چشم بر جهان گشوده
به نفرتی از خود شونده
غیاب بزرگ چنین بود
سرگذشت ویرانه چنین بود!
آه،
اگر آزادی سرودی می خواند کوچک،
کوچکتر حتی، از گلوگاه یکی پرنده!
و
آزادی
به معنی آبادانی جهان است،
پس به تانک و توپ تف و توهین و پرخاش و پرت و پلا بستن هر دگراندیش
و
شغال گر
جا زدن او
به چه دلیل است؟
شغالی گر (بیمار و مو ریخته)
ماه بلند را دشنام گفت
پیران شان مگر نجات از بیماری را
تجویزی این چنین فرموده بودند.
فرزانه در خیال خودی، اما
آنکه به تندر پارس می کند،
گمان مدار
که
به قانون بوعلی
حتی
جنون را نشانی از این آشکاره تر
به دست کرده باشند
ماه بلند را دشنام گفت
پیران شان مگر نجات از بیماری را
تجویزی این چنین فرموده بودند.
فرزانه در خیال خودی، اما
آنکه به تندر پارس می کند،
گمان مدار
که
به قانون بوعلی
حتی
جنون را نشانی از این آشکاره تر
به دست کرده باشند
۳
صمد که رفت
من و چند نماینده دانشجویان اعتصابی دانشگاه تبریز
در زندان بودیم.
فرج سرکوهی
حافظه عظیمی دارد.
از این بابت
به قول مشد احمد شاملو
«رشگ انگیز است.»
ما
غذایی را که یک ساعت قبل خورده ایم،
حتی به خاطر نداریم.
یکی از مهم ترین مشخصات شاملوچیسم (مسلک شاملوچی ها)
شروع هر جفنگ با واژه مقدس «من» است.
«من»
برای شاملوچیسم،
همان «بسم الله» معروف برای آخوندیسم است.
این اما به چه معنی است؟
یعنی حاکی از چیست؟
۴
صمد که رفت
من و چند نماینده دانشجویان اعتصابی دانشگاه تبریز
در زندان بودیم.
ما
که
عمری خر بودیم و هنوز سگ نشده بودیم،
خیال می کردیم
که
شاملوئیسم و شاملوچیسم
مسالک مبتنی بر منگرایی و یا اگوئیسم (خودپرستی) اند.
این
تصور ما اما از ریشه غلط بود.
خودپرستی
چیز دیگری است.
خودپرستی
گرایش مترقی و مثبتی است.
مراجعه کنید
به
سلسله تحلیل های ما
تحت عنوان «کلنجار مفهومی با مفاهیم فئودالی»
در
تارنمای دایرة المعارف روشنگری
۵
صمد که رفت
من و چند نماینده دانشجویان اعتصابی دانشگاه تبریز
در زندان بودیم.
در
شاملوچیسم
در همین جمله اول پرت و پلاهای فرج سرکوهی
معرفی می شود:
«من»
من در بند و دردمند و درد کش و درد پرستی
است.
«من»
تحت تعقیب و تفتیش و شکنجه و حبس و اعدام و تیرباران
است.
«من»
در
شاملوئیسم
و
بویژه
در
شاملوچیسم
شباهت غریبی به عیسی ابن مریم دارد:
صلیب خویش
را
ضمن تحمل تازیانه و تف و توهین
بر دوش می برد.
مرگ ناصری (عیسی ابن مریم)
با آوازی یکدست،
یکدست
دنباله چوبین بار
در قفایش
خطّی سنگین و مرتعش
بر خاک می کشید.
یکدست
دنباله چوبین بار
در قفایش
خطّی سنگین و مرتعش
بر خاک می کشید.
ـ تاج خاری برسرش بگذارید!
و آواز ِ دراز ِ دنباله بار
در هذیان ِ دردش
یکدست
رشته ئی آتشین
می رشت.
ـ شتاب کن، ناصری، شتاب کن!
از رحمی که در جان خویش یافت
سبک شد
و چونان قوئی مغرور
در زلالی خویشتن نگریست
ـ تازیانه اش بزنید!
رشته چر مباف
فرود آمد
و ریسمان ِ بی انتهای ِ سرخ
در طول ِ خویش
از گرهی بزرگ
بر گذشت.
فرود آمد
و ریسمان ِ بی انتهای ِ سرخ
در طول ِ خویش
از گرهی بزرگ
بر گذشت.
ـ شتاب کن، ناصری، شتاب کن!
***
از صف غوغای تماشائیان
العارز
ـ گام زنان ـ
راه خود گرفت
دست ها
در پس ِ پشت
به هم در افکنده،
و جانش را از آزار ِ گران ِ دینی (وام، قرض) گزنده
آزاد یافت:
دست ها
در پس ِ پشت
به هم در افکنده،
و جانش را از آزار ِ گران ِ دینی (وام، قرض) گزنده
آزاد یافت:
ـ مگر خود نمی خواست، ور نه می توانست!
***
آسمان کوتاه
ـ به سنگینی ـ
بر آواز ِ روی در خاموشی ِ رحم
فرو افتاد.
سوگواران، به خاکپشته بر شدند
و خورشید و ماه
به هم
بر آمد.
پایان
ویرایش
از تارنمای دایرة الممعارف روشنگری
۶
صمد که رفت
من و چند نماینده دانشجویان اعتصابی دانشگاه تبریز
«من»
در
شاملوئیسم
و
بویژه
در
شاملوچیسم
نه، نشانه ی منگرایی،
بلکه نشانه من ستیزی است.
«من»
نه، دال بر اگوئیسم (خود پرستی)،
در
شاملوئیسم
و
بویژه
در
شاملوچیسم
بلکه
دال بر اگونیهلیسم (خودستیزی) است.
در شعر شاملو تحت عنوان مرگ ناصری
نیز
همین خودستیزی از قول العاذر تبیین می یابد:
مگر خود نمی خواست، ور نه می توانست!
از دید العاذر
که
احتمالا
همان کسی است که عیسی مسیح را به توصیه خود عیسی مسیح، لو داده،
زجر و آزار و تصلیب عیسی مسیح،
تصمیم خودش بوده است.
یعنی
عیسی مسیح
مظهر عملی خودستیزی
بوده است.
«من»
در
شاملوئیسم
و
بویژه
در
شاملوچیسم
نیز
«من» من ستیز
است
«من» خود ستیز
است.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر