ضد (1)

پروفسور دکتر گونتر کروبر

برگردان  شین میم شین

·        ضد عبارت است از چیزی که مغایر با چیز دیگر باشد و آن را مستثنی سازد.

1

·        مفهوم «ضد» به معنی فلسفی اش، یکی از دو قطب تضاد دیالک تیکی و یا تناقض منطقی است.

2

ضد واقعی

·        این بدان معنی است که ضد یک واقعیت امر عینی است که با واقعیت امر دیگر در رابطه دیالک تیکی تضادمند قرار دارد.   

·        مراجعه کنید به واقعیت امر، حقیقت امر در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

3

ضد منطقی

·        این ضمنا بدان معنی است که ضد، مفهوم (واژه)  و حکمی (جمله ای) است که نسبت به مفهوم و حکم دیگری تناقض منطقی دارد.  

4

·        اضداد (تناقضات)  منطقی از مفاهیم و یا از احکامی تشکیل می شوند که ناقض یکدیگرند.

5

·        در این مورد باید میان اضداد متناقض و اضداد مغایر فرق گذاشت:

الف

اضداد متناقض

·        مفاهیم، زمانی دررابطه منطقی ـ صوری تناقض با یکدیگر قرار می گیرند که یکی نفی منطقی دیگری است:

مثال

وجود ـ عدم

سفید ـ غیرسفید

امکان ـ عدم امکان (محالیت)

ب

اضداد مغایر

·        دو ضد مغایر، هر دو انعکاس امور مثبتی اند که در سیستم مختصات معینی، یکدیگر را مستثنی می سازند:

مثال

بودن ـ دگربودن

سفید ـ  سیاه

دایره ـ مربع

حداکثر ـ  حداقل.

6

·        احکام نیز بسان  مفاهیم، می توانند در تناقض با هم قرار داشته باشند:

مثال

هر درختی ریشه دارد.

هر درختی ریشه ندارد.

7

·        احکام نیز بسان  مفاهیم، می توانند در مغایرت با هم قرار داشته باشند:

مثال

هر درختی ریشه دارد.

هیچ درختی ریشه ندارد.

8

·        مفاهیم و احکام متناقض و یا مغایر تابع قانون تناقض ممنوع  اند، که بنا بر آن، چنین مفاهیم و احکامی خواص و مشخصاتی را منعکس می کنند که نمی توانند همزمان در اوبژکت واحدی و از نقطه نظر واحدی وجود داشته باشند و یا چنین احکامی نمی توانند هر دو همزمان درست باشند.

9

·        از دو ضد متناقض باید همواره یکی درست و دیگری نادرست باشد و بکمک نفی منطقی می توان یکی را از دیگری نتیجه گرفت.

10

·        دو ضد مغایر می توانند هر دو نادرست باشند و نمی توان یکی را از دیگری نتیجه گرفت.

ادامه دارد.