۱۳۹۵ تیر ۲۲, سه‌شنبه

دایرة المعارف فلسفه بورژوائی واپسین (416)


پروفسور دکتر هورست هولتسر
فصل هشتم
علوم اجتماعی / جامعه شناسی
برگردان شین میم شین

بخش هفتم
توسعه جامعه شناسی بورژوائی
در کشورهای مختلف سرمایه داری:

قسمت اول
جامعه شناسی  در ایالات متحده امریکا

پیشکش به 

 پرویز حکمتجو
( ۱۳۰۷ ـ  ۱۳۵۳)  
 
 داوید امیل دورکهایم
آوانگاری فرانسوی
(1858 ـ 1917)
جامعه شناس بزرگ قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم

·        توسعه جامعه شناسی در فرانسه تا سال های 40 قرن بیستم عمدتا با آثار و موضع علمی ـ سیاسی امیل دورکهایم صورت گرفته است.

·        برای آشنائی با توسعه جامعه شناسی فرانسه مراجعه کنید به   آثار مؤلفین زیر:     

1
·        بن ـ دیوید، «صعود و سقوط فرانسه به مثابه مرکز علمی» در «مینروا»، جلد 8  (1970)، ص 160

2
·        کلارک، «امیل دورکهایم و نهادینه سازی جامعه شناسی در دانشگاه فرانسه» در «آرشیو جامعه شناسی اروپا»، جلد 9 (1968)، ص 37 

3
·        کلارک، «ساختار و فونکسیون انستیتوی تحقیق»، جامعه شناسی انه در «آرشیو جامعه شناسی اروپا»، جلد 9 (1968)، ص 72   

4
·        کلارک، «دورکهایم و دانشگاه فرانسه» در اوبرشال، «سردمداران جامعه شناسی تجربی» (1972)، ص 152   

5

·        کلارک، «پیامبران و امامان، دانشگاه فرانسه و اعتلای علوم اجتماعی» (1973)   

6
·        دیون، «سوسیولوژی و ایده ئولوژی» (1975)     

7
·        گایگر، «نهادینه سازی پارادیم سوسیولوژیکی، سه مثال از جامعه شناسی آغازین فرانسه» در مجله «تاریخ علوم رفتاری»، جلد 11 (1975)، ص 235 

8
·        یوناس، «تاریخ جامعه شناسی»، ص 9

9
·        لیخنوفسکی، «اشاراتی به جامعه شناسی مدرن در فرانسه و بلژیک» در الف وبر، «مقدمه ای بر جامعه شناسی»، ص 477     

10
·        شوترلند، «چه کسی امروزه جامعه شناسی اروپا را نمایندگی می کند؟»، تذکری راجع به رابطه جامعه شناسی اروپا و امریکا در لپه نی، «تاریخ جامعه شناسی»، جلد 2، ص 262)  


·        امیل دورکهایم را می توان سردمدار جامعه شناسی فرانسه محسوب داشت.    

1
·        دورکهایم به دلیل موضع مستحکمش و به دلیل کیفیت به رسمیت شناخته شده ی آثار سوسیولوژیکی اش به حریفان علمی ـ بورژوائی اجازه نمی دهد که از حد حاشیه نشین، همرزم و شاگرد در زمینه استدلالات پا فراتر نهند.

2
·        مخالفین دورکهایم در زمان حیات او هم وجود داشته اند.
·        افراد زیر از آن جمله اند:   

الف

هنری برگسون (1859 ـ 1941)
فیلسوف فرانسوی
برنده جایزه نوبل ادبیات (1927)
از فلسفه بورژوائی واپسین
همراه با نیچه و دیلتی از نمایندگان مهم فلسفه حیات
مؤلف آثار متعدد

·        برگسون که جامعه شناس نبود. 

ب

·        سورل (1847 ـ 1922)   

·        برگسون و سورل با فلسفه های ایراسیونالیستی حیات و همبود شان به ارضای «حوایج جهان بینانه» جناحی از بورژوازی می پرداختند که قادر به همگامی با گسترش سرمایه داری و با سرعت انباشت و راسیونالیزاسیون آن نبوده اند. 

·        آثار زیر برگسون و سورل برای امتیازات از دست رفته و یا به دست نیامده این جناح بورژوازی آلترناتیو عرضه می کنند:   

1
·        برگسون، «شور زندگی» (1907)

2
·        سورل، «اسطوره روح همبود» (1889) 
  
3
·        سورل، «بازتاب خشونت» (1908)

پ
·        تراد (1843 ـ 1904)
·        تراد در صدد اعطای شالوده اتمیستی ـ فردی ـ پسیکولوژیکی به جامعه شناسی فرانسه است. 

ت
·        لوبون (1841 ـ 1931) 
·        لوبون در صدد اعطای شالوده پسیکولوژیکی ـ توده ای ـ اسپکولاتیو (گمانورز)  به جامعه شناسی فرانسه است.

ث

لوی برول (1857 ـ 1939) 
جامعه شناس فرانسوی

·        لوی برول نه فقط امیل دورکهایم را مورد انتقاد قرار می دهد، بلکه کارهای اتنولوژیکی او را در آثار زیر خود ادامه می دهد:   

1

·        برول، «روحیه بدوی» (1922)

2

·        برول، «روح بدوی» (1927)

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر