دایرة المعارف فلسفه بورژوائی واپسین (396)

پروفسور دکتر هورست هولتسر

فصل هشتم

علوم اجتماعی / جامعه شناسی

برگردان شین میم شین

بخش هفتم

توسعه جامعه شناسی بورژوائی

در کشورهای مختلف سرمایه داری

پیشکش به 

سرگرد عطارد

سردار سلحشور توده و حزب توده

·        در بخش هفتم، مهمترین مراحلی که جامعه شناسی بورژوائی در ایالات متحده امریکا، فرانسه، بریتانیای کبیر و آلمان فدرال طی کرده، مورد بحث قرار خواهند کرفت.

·        در پایان به رابطه موجود میان توسعه جامعه شناسی در سطوح ملی با آثار کلاسیک سن سیمون، کومته، اسپنسر، دورکهایم، ماکس وبر و پارسونس اشاره خواهد شد.

قسمت اول

جامعه شناسی در ایالات متحده امریکا

1

·        بنیانگذاران اصلی جامعه شناسی امریکا به شرح زیر بوده اند:   

الف

·        ویلیام گراهام سامر (1840 ـ 1910)   

ب

·        جان وارد (1847 ـ 1913)     

ت

·        البیون وودبری اسمال (1854 ـ 1926)   

پ

·        فرانکلین هنری گیدینگز (1855 ـ 1931)   

2

·        ویلیام گراهام سامر، جان وارد، البیون وودبری اسمال و فرانکلین هنری گیدینگز علیرغم اینکه با دورکهایم و ماکس وبر معاصر بوده اند، تصورات اوولوسیونیستی کومته و اسپنسر را نمایندگی می کردند.  

3

·        هدف اصلی آنان این بود که با بررسی آثار کلاسیک جامعه شناسی، امکانات استدلالی مشخص برای بررسی علمی جامعه امریکا، تاریخ آن و آینده آن کسب کنند.    

4

·        ویلیام گراهام سامر، جان وارد، البیون وودبری اسمال و فرانکلین هنری گیدینگز علاقه زیادی به طرح تئوری های اجتماعی عام نداشته اند.   

5

·        هدف آنها تألیف تفاسیری در زمینه ی مطالبات حال حاضر و آینده جامعه بورژوائی امریکا بوده است.  

ویلیام گراهام سامر

مؤلف «راه های مردم» (1907)

«دانش جامعه» (1927 ـ 1928)

1     

·        ویلیام گراهام سامر می خواست طرح توسعه اجتماعی ئی را نمایندگی کند که مبتنی بر انباشت مداوم و بی دردسر سرمایه باشد و به کمک مکانیسم های انتخابی و انطباقی (در اثر او تحت عنوان «راه های مردم»)  مقدمات عمل جامعه همپیوندساز روزمره فراهم آیند که به توسعه بالنده منتهی شود.  

2

·        ویلیام گراهام سامر طرفدار سینه چاک کاپیتالیسم و مخالف سرسخت «انتقاد از سیستم» بوده است.

·        بنظر او، «بزرگ ترین بلاهت این است که یک نفر بتواند کاغذ و قلم بردارد، بنشیند و برای جهان اجتماعی جدید، طرح بریزد.»

·        (سامر، «تلاش بیهوده در جهت غلبه بر جهان»

·        «مقالات ویلیام گراهام سامر»، جلد 1، 1934، ص 106، ترجمه هورست هولتسر)

3

·        از دید ویلیام گراهام سامر، پیشبرد تشکیل سرمایه، بهترین نیروی محرکه توسعه اجتماعی و پیشرفت بشری است.

·        این امر، اگر هم با تحمل ریاضت و زحمت همراه باشد، باز هم امتیازات غیر قابل تخمین به دنبال می آورد.   

4

·        ویلیام گراهام سامر می نویسد:

·        « سرمایه تنها با غلبه بر خویشتن خویش، تشکیل می شود و اگر تصاحب سرمایه، مزایای عالی تر و برتر و بزرگتری به دنبال نیاورد، باز هم کسی لب به شکوه نخواهد گشود و نخواهد گفت که چه مشقاتی را برای کسب آن صرف کرده است.»

·        (ویلیام گراهام سامر، «آنچه که طبقات اجتماعی هر جامعه مدیون یکدیگرند.»، 1925، ص 76)

ادامه دارد.