دایرة المعارف فلسفه بورژوائی واپسین (393)

پروفسور دکتر هورست هولتسر 

فصل هشتم 
علوم اجتماعی / جامعه شناسی
برگردان شین میم شین

بخش ششم

امپریالیسم به مثابه سیستم ایدئال:
پارسونس

پیشکش به

سرهنگ محمد علی مبشری 
(تاریخ تیر باران بیست و هفتم مهر ۱۳۳۳) 

سیستم فرعی سیستم اجتماعی سیستم «جامعه»	الزامات حداقل سیستم جامعه
سرلوحه (نامرئی) بقای سیستم (سیسم «لام»)  : تکلفات فرهنگی و انگیزه ای	حفظ الگوی فرهنگی نهادینه شده برای سازماندهی سیستم اجتماعی و سمت و سو بخشی به حوایج سوبژکت های عمل	1
سیستم همپیوندی (سیستم ای): «حقوق»، «کنترل اجتماعی»	تشکیل نظام روابط فی مابین افراد و نهادها از طریق همپیوندی کمپلکس های نقش ها و اعمال	2
تدابیر اماجی سیستم» (سیستم «گاف») «سیاست به مثابه جامه عمل پوشاندن به آماج ها»	تحقق دسته جمعی آماج های تمامسیستمی	3
سیستم همرنگساز (ادپتیو) (سیستم «الف»): «اقتصاد»، «تکنیک»	کلنجار با شرایط خارجی بویژه تضمین حیات مادی کل جامعه و اعضای آن	4

56

·        به همان سان که سیستم های فرهنگی، شخصی، اجتماعی و اندامی (ارگانیسمی) در رابطه سلسله مراتبی (هیرارشی) با یکدیگر قرار دارند، به همان سان نیز سیستم های فرعی در «سلسله مراتب فاکتورهای کنترل شونده» قرار دارند.

·        آن سان که سیستم «لام» بالاتر از سیستم «ای» و سیستم «گاف» بالاتر از سیستم «الف» قرار دارد.

·        (پارسونس، «جوامع»، ص 28)   

57

·        سیستم «لام» سیستم مسلط است.

·        یعنی بالاترین سیستم است.

·        اما در «پمپاژ انرژی»، به سیستم های پایین تر وابسته است.  

58

·        به نظر پارسونس هم در مورد سلسله مراتب «کاف پی اس او» و هم در مورد سبلسله مراتب «لام ای گاف الف»، «قانونمندی» حاکم است:

·        سیستم هایی که در سلسله مراتب بالاتر اند، حاوی ظرفیت اطلاعاتی نسبتا بالاتری اند.

·        (همانجا، ص 28)  

59

·        گشتاور مهم دوم برای برقراری تعادل خود تنظیم شونده، بنظر پارسونس با همبازی سیستم های فرعی سیستم اجتماعی از طریق تنظیم آنها بکمک رسانه ها (مدیوم) تضمین می شود که سیستم های فرعی «لام»، «ای»، «گاف» و «الف» را به هم مربوط می سازند:

الف

·        تکالیف نقش ها  

ب

·        «پرواز» از سیستمی به سیستم دیگر    

ت

·        قدرت  

پ

·        پول   

60

·        پارسونس این نکات را در سه اثر زیر خویش مطرح می سازد: 

الف

·        قدرت را در «طرح قدرت سیاسی» (1963)

ب

·        پرواز را در «طرح نفوذ» (1963)

ت

·        تکالیف نقش ها را در «طرح تحمیل ارزش ها» (1968)   

·        (ینسن، «تالکوت پارسونس. راجع به تئوری تأثیر متقابل اجتماعی»، 1980، ص 57)

61

·        در طرح پارسونس، جامعه در مجموع به مثابه سیستمی تلقی می شود که همه چیز در آن خادم بی خدشه ی حفظ نظام هنجاری اند.

·        نظام هنجاری ئی که همیشه پیش شرط قرار داده می شود.

62

·        کیفیت این سیستم از قرار زیر است:  

الف

·        این سیستم، سیستمی است که خصلت سیستمی اش در نظام هنجاری «خلاصه می شود.»

ب

·        این سیستم، سیستمی است که وجود آن، با فعالیت «منطبق با نظام هنجاری» سیستم های فرعی هر سیستم اجتماعی تضمین می شود.

ت

·        این سیستم، سیستمی است که تعادل آن نیز با فعالیت «منطبق با نظام هنجاری» رسانه های (مدیوم) واسطه تنظیم می شود.    

63

·        معلوم است که چنین ساختاری فقط می تواند مبتنی بر حشو قبیح باشد. 

·        (توضیح چیزی با واژه های هم معنی. مثلا تازه نوسازی کردن) 

·        و این مبتنی بر حشو قبیح بودن تا آنجا می رود که سیستم کلی «جامعه» سیستم های فرعی سیستم اجتماعی اش را و الزامات فونکسیونی حداقل آنها را به نظام هنجاری وابسته می سازد که فقط موجد «وجود» خود آن اند و وظیفه اش فقط جامه عمل پوشاندن به حفظ آن اند.

64

·        سیستمتئوری پارسونس، تصویری از جامعه عرضه می کند که ثبات سازمان داده شده ساختارش را، توافق کنترل شونده اعضایش را و همپیوندی خالی از تضاد گروه های اجتماعی را به یک میزان به مثابه ارزش بایدی و ارزش موجود جا می زند.

ادامه دارد.