پروفسور
ولفگانگ پطر ایش هورن
برگردان
شین میم شین
I
تئوری
خیر، خوبی و یا نیکی
در آنتیک (جهان باستان کلاسیک)
·
در آنتیک، نظریه مربوط به خیر، خوبی و یا نیکی اخلاقی، بمثابه عالی ترین هدف
زندگی (هدف زندگی به معنای تصور رایج در آنتیک راجع به سعادتمندی، راجع به زندگی
توأم با خوشبختی و خشنودی) مطرح می شود، که در فرم های زیر خودنمائی می کند:
1
اپیکور (341 ـ 271 ق. م)
از فلاسفه یونان باستان
مؤسس مکتب اپیکوریسم
·
بمثابه هدونیسم معقول و اندازه نگهدار (اپیکور)
·
مراجعه کنید به هدونیسم در
تارنمای دایرة المعارف روشنگری
2
·
بمثابه بی نیازی از خیر، خوبی و یا نیکی
3
·
بمثابه فضایل و سجایای مبتنی بر
عقل استوئیستی
II
تئوری
خیر، خوبی و یا نیکی
در
فلسفه روشنگری
هوبس، جان لاک، هولباخ و هلوه تیوس
·
پیشرفت تعیین کننده در اتیک را
فلسفه روشنگری در قرن هفدهم و هجدهم میلادی به همراه می آورد:
·
فلسفه روشنگری می کوشد تا مسئله خیر، خوبی و یا نیکی اخلاقی را بر مبنای انسان که بطور
دنیوی و سنسوئالیستی (مبتنی بر حسگرایی) و لذا غیرتاریخی درنظر گرفته می شود، حل
کند.
·
(هوبس، جان لاک،
هولباخ و هلوه تیوس)
1
کلود آدرین هلوه تیوس (1715 ـ 1771)
فیلسوف ماتریالیست
·
خیر، خوبی و یا نیکی اخلاقی اینجا بر بنیان منافع
طبیعی افراد منفرد و بر بنیان برقراری پیوند میان منافع طبیعی و منافع عام ازطریق مفید
بودن عام تعریف و تعیین می شود.
2
·
این اصل سنسوئالیستی (مبتنی بر
حسگرایی)، به معنای منافع فردی و یا به معنای اویده
مونیسم (خوشبختی گرائی) اجتماعی و یا اوتیلیتاریسم، در نهایت عبارت است از
فرمولبندی تئوریکی ـ اتیکی (نظری ـ اخلاقی) آلوده به توهمات بیشمار تاریخی مناسبات اجتماعی
بورژوائی و بیانگر حقوق بورژوائی است.
·
مراجعه کنید به اویده مونیسم (خوشبختی گرائی) در تارنمای دایرة المعارف روشنگری
3
·
به قول مارکس و انگلس، «رهائی بخشی از نقطه نظر بورژوازی، یعنی رقابت، در قرن هجدهم
میلادی تنها شیوه ممکن برای گشودن راه ی تازه توسعه آزاد به روی افراد بوده است.
·
اعلام تئوریکی این شعور منطبق با
پراتیک بورژوائی، یعنی شعور استثمار متقابل، بمثابه رابطه عام کلیه افراد نسبت به هم،
نیز گامی جسورانه و آشکار به پیش بود، که روشنگری درمقابل بزک سیاسی، پدرسالار،
مذهبی و بی دردسر استثمار تحت شرایط فئودالی برمی داشت.»
·
(کلیات مارکس و انگلس، جلد 3، ص 395)
III
تئوری
خیر، خوبی و یا نیکی
در
فلسفه سوسیالیسم اوتوپیکی
1
اتین
گابریل موره لی (1717 ـ 1778)
فیلسوف
روشنگری
سوسیالیست
اوتوپیکی
آثار:
سوسیالیست
های بزرگ
کد
طبیعت
·
علاوه بر این طرح فلسفی فوق الذکر،
خیر، خوبی
و یا نیکی اخلاقی، تا حدودی، با نتایج عملی
و انقلابی پیوند می یابد که تا فراخوان سوسیالیستی ـ اوتوپیکی به باز تشکیل دولت و
جامعه بر طبق «طبیعت» انسانی و در نهایت به از بین بردن مالکیت خصوصی بروسایل
تولید (موره لی) می رسد.
2
هنری
سن سیمون (1760 ـ 1825 )
مؤسس
مکتب فکری اقتصادی ـ اجتماعی علمی موسوم به سن سیمونیسم
پدر
جامعه شناسی علمی و سوسیالیسم اوتوپیکی
از
مبارزان جنگ استقلال آمریکا (1706 ـ 1783) بر ضد انگلیس
از
طرفداران انقلاب کبیر فرانسه (1789)
در
سال 1794 کم مانده بود که به گیوتین سپرده شود
·
سن سیمون، فوریه باز تعریفی از اخلاق به معنای
سوسیالیستی ـ اوتوپیکی آن ارائه می دهند.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر