دانش تجربی (1)

پروفسور دکترالفرد کوزینگ

برگردان شین میم شین

  

·        دانش تجربی، مفهومی فلسفی (و زبان محاوری ای) است که سمت مهم رابطه انسان با محیط زیست طبیعی و اجتماعی اش را منعکس می کند.

1

·        باید میان دانش تجربی بمثابه روند و دانش تجربی بمثابه نتیجه آن روند تفاوت قائل شد.

2

·        بنا بر درک ماتریالیستی ـ دیالک تیکی دلیل نهائی هر دانش تجربی ئی، واقعیت عینی است که انسان ها در پراتیک اجتماعی خویش بطرق مختلف از جمله ادراک، مشاهده و تغییر مادی آن، بطور بیواسطه با آن تماس برقرار می کنند،   آشنا می شوند و تجربه اش می کنند.

3

·        پراتیک اجتماعی، باغچه ای است که دانش تجربی، به عنوان گیاهی بر آن می روید، ولی نمی توان آن دو را یکسان تلقی کرد، همانطور که نمی توان باغچه و گیاه را یکسان تلقی نمود.

4

·        ثمره ی روند دانش تجربی (که همواره مشمول پراتیک می شود) دانش تجربی است که هنوز بطور نظری (تئوریکی) حلاجی نشده است.

·        ولی پیش شرط مهمی برای شناخت نظری (تئوریکی) محسوب می شود.

5

·        معارف (معرفت ها، شناخت ها) تجربی حاصله از تجربه بیواسطه، حلقه واسط میان دانش تئوریکی و پراتیک اند.

6

·        از این رو ست که دانش تجربی در هر دو زمینه زیر نقش مهمی بازی می کند:

الف

·        هم در فهم درست تئوری  

ب

·        و هم در کاربست درست تئوری در پراتیک.

7

·        مفهوم دانش تجربی در ماتریالیسم ما قبل مارکسیستی بطور یکجانبه محدود به ادراک حسی بود و لذا مجزا از پراتیک اجتماعی بود.

·        از این رو، دانش تجربی تنها بمثابه دانش تجربی فردی در نظر گرفته می شد.

8

·        ماتریالیسم دیالک تیکی (بر خلاف ماتریالیسم ما قبل مارکسیستی)، علاوه بر خصلت فردی دانش تجربی، خصلت اجتماعی آن را نیز در نظر می گیرد و مفهوم دانش تجربی را هم بلحاظ محتوا وسعت می بخشد و هم با در نظر گفتن آن بمثابه دانش تجربی بالنده ی بشریت، بلحاظ دامنه آن را گسترش می دهد.

9

·        بنظر انگلس «علوم طبیعی مدرن، قانون منشاء تجربی هر محتوای فکری را چنان وسعت می بخشند که آن محدودیت و فرمولبندی سابق خود را دور می افکند.

الف

·        علوم طبیعی با برسمیت شناختن توارث خواص اکتسابی، سوبژکت دانش تجربی را از فرد به نوع منتقل می کنند.

ب

·        افراد منفرد، دیگر نباید حتما هر چیزی را شخصا تجربه کنند.

·        دانش تجربی منفرد هر فرد می تواند تا درجه معینی بوسیله نتایج حاصل از تجارب نیاکان او جایگزین شود.»

·        (کلیات مارکس و انگلس، جلد 20، ص 529)   

ادامه دارد.

---