دایرة المعارف فلسفه بورژوائی واپسین (198)

پروفسور دکتر هانس هاینتس هولتس   

فصل ششم

متافیزیک

برگردان شین میم شین

بخش ششم

فریدریش نیچه

  ادامه

12

·        تفسیر سوبژکتیویستی اراده در تحلیل نهائی اجتناب ناپذیر بوده است.

·        برای اینکه اراده در غیر این صورت، نمی تواند بطور مشخص وجود داشته باشد.

·        اراده (خواست)  فقط می تواند در عمل ارادی مفرد، غیر قابل انتقال و بی واسطه موجود خواهنده ای تجلی یابد.

13

·        در حالیکه اندیشه به مثابه عام و قابل تصور توسط هر اندیشنده ای در البسه زبان بیانگر با واسطه ی چیزی مادی و یا فکری است.

·        هر اندیشه ای را هر کس می تواند با قوه اقناعی جبری نمودار سازد و به همین دلیل می تواند در تفکر اثبات کند.

14

·        هر خواستی را اما فقط می توان نشان داد و یا کسی را به خواستن چیزی فراخواند و یا برانگیخت.

·        به همین دلیل در خواست (اراده)  فقط می توان طلب کرد.

15

·        گذار از متافیزیک کلاسیک بورژوائی که در سیستم های دکارت تا هگل مطرح می شود، به تعالیم جهان بینانه بورژوائی واپسین، عبارت است از گذار از راسیونالیسم به ولونتاریسم (گذار از خردگرائی به اراده گرائی) و گذار از متافیزیک مفهومی به متافیزیک اراده.

16

 هنری برگسون (1859 ـ 1941)

از فلسفه بورژوائی واپسین

فیلسوف فرانسوی

برنده جایزه نوبل ادبیات (1927)

همراه با نیچه و دیلتی از نمایندگان مهم فلسفه حیات

مؤلف آثار متعدد

·        هگل ایده مطلق را بطور اسلوبی در تعیین بالنده مفهوم تشکیل می داد.

·        فلاسفه بورژوائی واپسین ـ مثلا هنری برگسون ـ اما فقط ادعا می کنند، «که مطلق فقط در الهام می تواند وجود داشته باشد.

·        و الهام عبارت است از نوعی احساس روشنفکرانه که ببرکت آن، کسی خود را به جای درون چیزی می گذارد، تا با آن یگانه غیر قابل تبیین دیدار کند.»

·        (برگسون، «تفکر و تحول خلاق»، 1948، ص 183)   

17

·        نتایج معرفتی ـ نظری نهائی این چرخش در موضعگیری نسبت به مسئله و موضوع متافیزیک روشن اند:

·        همه انواع سوبژکتیویسم، کونونسیونالیسم و رلاتیویسم (ذهنگرائی، قراردادگرائی، نسبیت گرائی) با متافیزیک اراده در افت و خیز متقابل قرار دارند.  

·        (کونونسیونالیسم به جریان فلسفی ئی اطلاق می شود که نماینده تز زیر است:

·        شناخت علمی به انطباق شناخت با واقعیت عینی اطلاق نمی شود.

·        شناخت علمی به شناختی اطلاق می شود که مبتنی بر قراردادها (کونونسیون ها)  باشد.

·        کونونسیونالیسم در فلسفه زبان، بر آن است که قواعد منطقی و زبانی، قراردادهائی اند.

·        جریانات فلسفی ئی هم که جزو فرمالیسم ریاضی محسوب می شوند، حاوی گرایشات کونونسیونالیستی اند. مترجم )  

مراجعه کنید به  الهام، ولونتاریسم، سوبژکتیویسم، رلاتیویسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

 

پایان

ادامه دارد.