سرچشمه:
صفحه فیسبوک
فرین
برتولد برشت
«آدم آدم است»
من با بسیار کسان
گفت و گو کرده ام
و چه بسیار نظرها که به دقت شنیده ام.
و از بسیار کسان راجع به خیلی از نظرات شنیدهام که
«این نظر یقین محض است!»
ولی به هنگام بازگشت، جز آنچه که قبلا می گفتند، گفته اند
و راجع به نظر تازه نیز گفته اند که
«این نظر یقین محض است!»
و چه بسیار نظرها که به دقت شنیده ام.
و از بسیار کسان راجع به خیلی از نظرات شنیدهام که
«این نظر یقین محض است!»
ولی به هنگام بازگشت، جز آنچه که قبلا می گفتند، گفته اند
و راجع به نظر تازه نیز گفته اند که
«این نظر یقین محض است!»
در نتیجه من هم با خود گفته ام:
«از میان همهٔ یقین ها، یقین تر از همه " شک" است!»
1
·
فراموش نباید کرد که خود شک ـ به مثابه فرم واحد ـ بی
کمترین شک می تواند حاوی دو محتوای کاملا متضاد باشد:
الف
·
شک می تواند شک پویا (برزین آذرمهر شاعر) باشد.
·
مثبت و رهگشا و پیش برنده باشد.
ب
·
شک ضمنا می تواند شک ایستا باشد.
·
منفی و مخرب و فلج کننده باشد.
2
·
منظور برتولت برشت بی کمترین شک، شک پویا ست.
3
·
شک پویا از این موضع حرکت می کند که جهان و مافیها قابل
شناخت است و شناخت هر چیز پیش شرط تغییر، تحول و توسعه آن چیز است.
·
شک پویا بدین طریق به موتور تأمل، تفکر، تعمق، تحلیل و شناخت
بدل می شود و به یقین نسبی راه می گشاید.
4
·
شک ایستا اما سوبژکت اجتماعی (انسان) را فلج می کند و هر
تأمل، تفکر، تعمق، تحلیل و شناخت هر چیز بزرگ و کوچک را تخطئه می کند و بیهوده می
داند.
حدیث مطرب و می گو و راز دهر کمتر جو
که کس نگشود و نگشاید، به حکمت این معما را
(حافظ)
·
نمایندگان این شک ارتجاعی و ایستا فلاسفه و هنرمندان و
نمایندگان طبقات اجتماعی واپسین اند که تا مغز استخوان شان مرتجع اند.
·
نمایندگان معروف شک ایستا و چه بسا حتی ندانمگرائی خیام
و حافظ و شوپنهاور و نیچه و پوپر و فوکویاما و غیره اند.
· مراجعه کنید به اسکپتیسیسم (تردیدگرائی) و اگنوستیسیسم (ندانمگرائی)
در تارنمای دایرة المعارف روشنگری
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر