سیری در حماسه داد (64)

  اثری از فرج الله میزانی (جوانشیر)

(از قربانیان قتل عام زندانیان سیاسی در سال 1367) 

سرچشمه

راه توده  

تحلیلی از شین میم شین

3

قـــیــــام کــاوه

ادامه

29

·        قیام بر ضد ضحاک هم چنان در کار تکوین است.

30

·        فریدون از تولد می یابد و پدرش آبتین که از دست ضحاک پنهان شده، روزی به چنگ جلادان می افتد و کشته می شود.

آبتین

گریزان و از خویشتن گشته سیر

بر آویخـت ناگـاه بر کـام شـــــیر

از آن روزبـانـان نـاپـاک مـــرد

تـنی چـند روزی بدو باز خــورد

گرفـتند و بردند بســـته چو یـوز

بر او بر ســر آورد ضحاک روز

31

·        مادر فریدون- فرانک- کودک خردسالش را از دست جلادان نجات می دهد.

32

·        کودک هنوز شیرخوار است، اما در سلطنت ضحاک کودک شیرخوار نیز در امان نیست.

33

·        فرانک او را به نگهبان مرغزاری که گاو شیردهی دارد می سپارد تا فریدون را با شیر گاو بپرورد.

34

·        ضحاک بالاخره با خبر می شود، به مرغزار هجوم می برد.

35

·        همه چارپایان را می کشد، آتش در ایوان کسی می افکند که فریدون را پناه داده است.

36

·        اما فرانک کمی قبل از آن فریدون را از آنجا بیرون برده و در البرز کوه به مرد متدینی سپرده است.

37

·        افسانه فریدون، در واقع افسانه مبارزات مخفی گسترده ای است که در زمان ضحاک و بر ضد او در جریان است.

38

·        نگهبان مرغزار می داند که پایان کمک به فریدون چیست، با این حال به بهای جان و مال دودمانش فریدون را نهانی نگاه می دارد و می پرورد و همان گاه که ایوان او را به آتش کشیده اند، مرد متدینی در البرز دنباله کار را می گیرد.

پ

آغاز و ســیر قیــام

1

·        فریدون جوان که از سرنوشت خویش آگاه شده و کین ضحاک به دل گرفته، با دلی پر درد و سری پر از کین آماده است که دست به شمشیر برد.

2

·        اما فرانک- مادری که قیام را در دامان خویش می پرورد - به وی هشدار می دهد که هنوز تنهایی و به تنهایی نمی توان با جهانی درافتاد.

3

·        باید منتظر فرصت بود.

·        پیوند و کین «آئینی» دارد.

·        مبارزه فردی با لشکر صدهزار نفری راه به جایی نمی برد.

4

·        فرانک در مقام نصیحت به فریدون، در چند جمله کوتاه همه چیزهایی را می گوید که ما امروز می کوشیم در چندین جلد کتاب به جوانان بگوییم و گاه موفق نمی شویم.

·        (در این جمله جوانشیر از جهان بینی عقب مانده خود او پرده برمی افتد:

·        جوانشیر فکر می کند که اختلاف حزب توده با آوانتوریسم وطنی اختلاف سنی است.

·        جوانشیر و احتمالا بقیه رهبران حزب توده دچار ساده لوحی مهیبی اند.

·        بعدا حتما متوجه خواهند شد که تضاد حزب توده با آوانتوریسم تضادی طبقاتی و ریشه ای است.

·        ولی آن وقت دیگر دیر خواهد بود.

·        شین میم شین) 

5

·        فرانک واقعیت حکومت ضحاک و ستم او بر مردم را برای فریدون توضیح می دهد و می گوید تو هنوز تاب مقابله با ضحاک نداری:

بدو گفت مـادر، که این رای نیسـت

تو  را با جهـان ســربســر پای نیسـت

جهـاندار ضحـاک بــا تــاج و گــاه

میان بســـته فــرمـان او را ســــپاه

چو خواهد زهر کشوری صد هزار

کـمـر بـســــته او را کـــنـد کــارزار

جــز ایـن اســت آئـیـن پیوند و کـیــن

جهـان را به چشــم جـوانی مبـیــن

کـه هـر کـاو نـبـیـد جـوانی چشــــید

به گـیـتی جز از خویشـــــتن را ندید

بدان مســتی انـدر دهـد ســر به بـاد

تو  را روز جــز شــاد و خـــرم مــباد

6

·        تدارک جنگ در هر دو جبهه صورت می گیرد:

·        هم در جبهه ضحاک و هم در جبهه مردم.

7

·        ضحاک برای حفظ تخت شاهی زور را با نیرنگ می آمیزد.

8

·        او از یک سو می کوشد لشکری گران تجهیز کند و از سوی دیگر در کار گسترش تبلیغات پوچ است برای فریفتن مردم .

9

·        او بزرگان و مهان درباری را گرد می آورد و به آنان می گوید:

ندارم همــی دشـمن خـرد خوار

بتــرســـم همـی از بــد روزگار

همی ز این فزون بایدم لشـکری

هم از مردم و هم ز دیو و پری

10

·        او علاوه بر این، از مهان می خواهد که در تأیید او گواهی بنویسد و اعلام کنند که همه کارهای ضحاک خوب و راست بوده است.

یکی محضر اکنون بباید نوشت

که جز تخم نیکی سپهبد نکشت

نگوید سـخن جز همه راســـتی

نخواهد به داد اندرون کاســتی

ادامه دارد