پروفسور دکتر هانس کورتوم
پروفسور دکتر وینفرید شرودر
برگردان شین میم شین
تئوری پیشرفت دیالک تیکی
گئورگی والینتینوویچ پله خانوف (1856 ـ 1918)
ژورنالیست و فیلسوف روس
او تجارب جنبش سوسیال ـ انقلابی (نارودنیکی) را با مارکسیسم
پیوند داد.
لنین پله خانوف را پدر و یار تئوریکی خویش می دانست
پله خانوف و اکسلرود اولین کسانی بودند که به انتقاد از
اکونومیسم برخاستند:
«ما مخالف تبلیغ و ترویج با انگیزه های اقتصادی نیستیم.
ما مخالف تبیلیغ و ترویجی هستیم که رویاروئی اقتصادی میان
کارگران و سرمایه داران را برای توسعه شعور سیاسی پرولتاریا درک نمی کند.»
پس از پیروزی انقلاب اکتبر 1917 به فینلند رفت و در اثر
بیماری سل جهان را وداع گفت.
آثار:
چرنیشفسکی
آنارشیسم و سوسیالیسم
اشاراتی به تاریخ ماتریالیسم
1917 میان انقلاب و دموکراسی (مجموعه مقالات)
تاریخ از دیدگاه مونیستی
حقایق منطقی
اهمیت مطالعه تاریخ از نقطه نظر تحولات فکری
نقش شخصیت در تاریخ
مسائل اساسی مارکسیسم
· پله خانوف در سال
1894 میلادی در کتاب خود تحت عنوان «راجع به مسئله توسعه و تکامل درک مونیستی
تاریخ» به مسئله روند تاریخی ـ ایده ای توسعه و تکامل تئوری
پیشرفت مکانیکی ـ خطی به تئوری پیشرفت دیالک تیکی اشاره می کند.
·
(روند
تاریخی ایده ای یعنی روند مربوط به تاریخ ایده ها که خود رشته مستقلی است و
پروفسور ورنر هوفمن کتاب راجع بدان تألیف کرده اند که اگر بخت یار باشد، باید
ترجمه و منتشر کنیم. مترجم)
1
·
ولی روند
تاریخی ـ ایده ای توسعه و تکامل تئوری پیشرفت مکانیکی
ـ خطی به تئوری پیشرفت دیالک تیکی هنوز بطور همه جانبه مورد حلاجی قرار
نگرفته است.
2
·
اما با این حال شکی نیست که نه
فقط در روشنگری واپسین آلمانی، بلکه در فلسفه کلاسیک بورژوائی آلمان، بویژه در
فلسفه هگل، تئوری پیشرفت دیالک تیکی روشنگری به
کامیابی های جدی دست یافته است.
4
ژان ژاک روسو (1712
ـ 1778)
نویسنده،
فیلسوف، پداگوگ، طبیعت پژوه و کمپونیست
از تدارک
بینندگان معنوی انقلاب فرانسه
·
تعلیمات
اجتماعی ژان ژاک روسو در تشکیل تئوری پیشرفت
دیالک تیکی از اهمیت بزرگی برخوردار بوده است.
الف
·
روسو برای حل تضادهای اجتماعی، که در قرن هجدهم
میلادی هنوز شرایط اقتصادی عینی لازم برای حل آنها فراهم نیامده بود، مناسبات
اجتماعی گذشته را در مقابل مناسبات اجتماعی عصر جدید قرار می داد.
ب
·
روسو و همه
معاصران او به حل مسائل اجتماعی نقش تعیین کننده قائل بودند.
ت
·
رو به
دلیل فقدان شرایط اقتصادی عینی برای حل تضادهای اجتماعی، توسعه و تکامل تاریخی را
بمثابه روند زوال و نه بمثابه حرکتی بالنده و پیشرونده تلقی می کرد.
پ
·
روسو اما
با این حال حاضر نبود با نومیدی و دلسردی به پذیرش نظام اجتماعی موجود تن در دهد.
ث
·
روسو می کوشید
تا به سؤالات زیر را پاسخ بیابد:
1
·
چرا
مناسبات اجتماعی آغازین در جریان توسعه و تکامل تاریخی تار و مار شده اند؟
2
·
چگونه می
توان آنها را دوباره برقرار ساخت؟
3
·
و ضمنا چنان برقرار ساخت که زوال مجدد آنها
غیرممکن گردد؟
ج
·
از این رو،
در نظریات روسو در جوار طرح حرکت دایره وار تاریخ، نطفه های تئوری پیشرفت دیالک
تیکی به چشم می خورند.
ح
·
کشف این
نطفه ها و توسعه و تکامل بعدی آنها یکی از خدمات بزرگ روشنگری واپسین آلمان بوده است.
ادامه دارد
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر