دیالک تیک کمیت و کیفیت (23)

حد (3) (بخش آخر)

پروفسور دکتر کامیلا وارنکه

برگردان شین میم شین

10

·        علاوه بر این، در تعمیم مناسبات حدی مشخص می توان دید که نه هر نوع و هر مجموعه ای از عناصر، بلکه هر بار فقط عناصر معینی با یکدیگر رابطه بر قرار می کنند و در نتیجه سیستم های  ثباتمند  تشکیل می شوند و فقط سیستم های  ثباتمند  می توانند خود را حفظ  و بازتولید کنند، یعنی ثبات نسبی خود را حفظ کنند.

11

·        از این رو ست که در سیستم های توسعه یابنده، بویژه در عرصه موجودات زنده و جامعه، مراحل واسط میان دو سیستم کیفیتا متفاوت (و یا دو حالت سیستمی کیفیتا متفاوت) که از یکدیگر پدید می آیند، قاعدتا نسبتا سریع طی می شود و سیستم یا با برگشت به مرحله  ثباتمند  سابق و یا با گذار به مرحله عالی تر  به آرامش موقتی خود دست می یابد.

12

·        از آنجا که این جریان تا حدودی به معنی واکنش «یا همه چیز و یا هیچ چیز»  صورت می گیرد، مشخصه واقعیت تبدیل مداوم چیزها، روندها، سیستم ها و غیره به یکدیگر نیست، بلکه بنا بر عوامل زیر مشروط می شود:

الف

·        بنا بر مناسبات حدی کیفیات سیستمی که بطو مجزا تشکیل شده است.

ب

·        بنا بر «خط گرهی» حد

ت

·        بنا بر «مناسبات حدی»

·        (کلیات لنین، جلد 38، ص 193، 115)

پ

·        بنا بر «شیوه های وجودی کیفیتا متفاوت ماده عام»

·        (کلیات مارکس و انگلس، جلد 20، ص 552)

13

·        نتیجه متدئولوژیکی نهائی تعیین حدود و یا مناسبات حدی چیزها این است که همه آنها اصولا (اگر هم اغلب نه بطور بالفعل) از طرق ریاضی تبیین پذیرند.

14

·        این امر در مورد جریانات ارگانیسمی و اجتماعی بغرنج نیز صدق می کند.

15

·        با مورد استفاده قرار دادن موفقیت آمیز سیبرنتیک و ریاضیات در اقتصاد سیاسی، جامعه شناسی، روانشناسی و غیره بطلان پیشداوری های متافیزیکی که گویا فقط روندهای بنیادی قابل محاسبه اند، اثبات می شود.

16

·        نتیجه حاصل از وحدت کمیت و کیفیت نهفته در مفهوم حد برای شناخت علمی و پراتیک اجتماعی انسانها عبارت است از اینکه نمی توان تنها به پژوهش و بررسی جنبه های کمی و یا جنبه های کیفی پدیده ای اکتفا کرد.

17

·        مقوله حد هر چه بیشتر تکمیل متقابل این دو طرز نگرش را ایجاب می کند.

الف

·        سوسیالیسم ـ به عنوان مثال ـ در مقابل سرمایه داری به معنی کیفیت جدیدی بلحاظ مناسبات تولیدی است.

ب

·        زحمتکشان هر کشور سوسیالیستی با برقراری مناسبات تولیدی سوسیالیستی کیفیت نوینی پدید می آورند.

ت

·        اما ساختمان سیستم اجتماعی سوسیالیستی پیشرفته در عین حال در مقایسه با جوامع سرمایه داری دستاوردهای زیر ار الزامی می سازد:

1

·        راندمان بمراتب بالاتر تولید را

2

·        رفع بهتر نیازمندی های روزافزون مردم را

3

·        سطح عالی تر آموزش و فرهنگ را، یعنی سطح تولید، سطح زندگی و سطح آموزشی ئی را که بلحاظ کمی هم بهتر از کاپیتالیسم باشد.

پ

·        مساوی انگاشتن برقراری مناسبات تولیدی سوسیالیستی با پیروزی سوسیالیسم بطور کلی به معنی مطلق کردن جنبه کیفی قضیه است.

·        (این به معنی بسط و تعمیم دیالک تیک کمیت و کیفیت به شکل دیالک تیک هیچ و همه چیز خواهد بود. مترجم)

ث

·        اما منوط و وابسته اعلام کردن پیروزی سوسیالیسم به سطح زندگی بالاتر مردم، برعکس، بمعنی مطلق کردن جنبه کمی قضیه خواهد بود.

·        (این به معنی وارنه کردن دیالک تیک کمیت و کیفیت، یعنی به معنی قائل شدن نقش تعیین کننده به کمیت خواهد بود. مترجم)

مراجعه کنید به کمیت، کیفیت، کمیت و کیفیت در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

پایان

ادامه دارد