سیری در جهان بینی صمد بهرنگی (1)
دال
شرط اول
اولش اين كه قصه ي مرا فقط براي بچه ها بنويسد، چون آدم هاي بزرگ حواس شان آنقدر پرت است كه قصه ي مرا نمي فهمند و لذت نمي برند.
دال
• می خواهم، نکته ای را در مورد نقطه نظرات اولدوز متذکر شوم.
شرط اول
اولش اين كه قصه ي مرا فقط براي بچه ها بنويسد، چون آدم هاي بزرگ حواس شان آنقدر پرت است كه قصه ي مرا نمي فهمند و لذت نمي برند.
• این نقطه نظر از زاویه دید اولدوز مطرح می شود.
• صمد می تواند با آن موافق باشد و یا نباشد.
• ظاهر امر بر موافق بودن او از این نقطه نظر دلالت دارد و شما هم بدرستی اشاره کرده اید.
• اما مسئله حواس پرتی بزرگترها حاوی نشانی از دنیای متفاوت کودکان و بزرگسالان است.
• این مسئله در فیلم ها و داستان های زیادی مورد بررسی قرار گرفته است.
• از جمله در صحنه ای از فیلم خانه دوست کجاست که بزرگتر ها در حال معامله اند و کودکی سؤال کننده را که در گیر مشکل پیدا کردن آدرس دوست خود می باشد، اصلا نمی بینند.
• این عدم آشنایی با دنیای کودکان با مشکلات خاص خودش چند بار در فیلم یاد شده، زیر ذره بین برده می شود.
• بنا بر این اولدوز حق دارد با توجه به عدم آشنایی بزرگتر ها با دنیای کودکان چنین بیندیشد.
• صمد بهرنگ هم با توجه به آشنایی اش با دنیای کودکان حق دارد با چنین دیدگاهی موافق باشد.
• اگرچه متن بوی ادبیات چریکی را به همراه دارد و خیلی مستقیم و کمی نا تراشیده موضوع را مطرح می کند.
شین میم شین
• خیلی ممنون از زحمت خواندن برداشت ما و نقد آن.
• اجازه بدهید برای پرهیز از خروج از موضوع نظرات شما را تجزیه و بعد تحلیل کنیم:
1
این نقطه نظر از زاویه دید اولدوز مطرح می شود.
صمد می تواند با آن موافق باشد و یا نباشد.
این نقطه نظر از زاویه دید اولدوز مطرح می شود.
صمد می تواند با آن موافق باشد و یا نباشد.
• حق اصولا با شما ست:
• نویسنده قصه می تواند با نظر کاراکتری از کاراکترهای قصه موافق باشد و یا نباشد.
• ولی باید توجه داشت که قصه هنوز شروع نشده.
• ما در این بخش تحلیل، نه با خود قصه، بلکه با مقدمه ای بر قصه اولدوز و کلاغ ها سر و کار داریم.
• صمد گربه را دم حجله ترور می کند و خواننده را خلع سلاح!
• اولدوز نه صحنه گردان ماجرا، بلکه آلت دستی برای او ست تا نظرات مخرب خود را از زبان دخترک معصومی به خورد خواننده دهد.
• صمد ـ به جرئت می توان گفت ـ که این «قصه های کودکان» را نه برای کودکان واقعا موجود، بلکه برای بزرگسالان کودک واره و عاجز از تفکر مفهومی می نویسد و منتشر می کند.
• تحلیل قصه های او نیز به همین دلیل بسیار دشوار خواهد بود.
• آدم نمی داند آنها را به عنوان قصه کودکان مورد تأمل قرار دهد و یا به عنوان قصه کودکان برای بزرگسان عاجز از خوداندیشی!
• نوشته های «استراتژیکی ـ تاکتیکی» اشرف دهقانی نیز ماهیتا فرقی با قصه های بهرنگ ندارند.
• تنها فرق فی مابین این است که اشرف نه برای کودکان، بلکه برای بزرگسالان کودک واره واقعا موجود می نویسند.
2
ظاهر امر بر موافق بودن او از این نقطه نظر دلالت دارد و شما هم بدرستی اشاره کرده اید.
• نه ظاهرا، بلکه واقعا چنین است:
• این نه موضع فکری اولدوز بیچاره، بلکه موضع فکری خود بهرنگ است و به هنگام تحلیل «قصه های» او خواهیم دید.
3
اما مسئله حواس پرتی بزرگترها حاوی نشانی از دنیای متفاوت کودکان و بزرگسالان است.
اما مسئله حواس پرتی بزرگترها حاوی نشانی از دنیای متفاوت کودکان و بزرگسالان است.
• یکی از خطرات گمراهی، بی توجهی به دیالک تیک استثناء و قاعده است که خود شما در جائی دیگر بدرستی مورد تأکید داده اید.
• بزرگسالان به اصطلاح «حواس پرت» نان روزانه خود و خانواده خود را از کام اژدهای مهیبی بیرون می کشند.
• سیر کردن شکم خود و کودکان خود در جامعه طبقاتی کار آسانی نیست و بزرگسالان برای این مهم، از جهنم تحقیر و توهین و تخریب جسمی و روحی می گذرند.
• یک سر و هزار سودا دارند.
• خود شما به احتمال قوی بهتر از ما می دانید.
• بزرگسالان اصولا و قاعدتا نمی توانند حواس پرت باشند.
• کمترین غفلتی همان و خرد شدن در منگنه جامعه طبقاتی همان!
• حواس پرتی بزرگسالان روی هم رفته پدیده ای استثنائی است که در پی خستگی جسمی و روحی بروز می کند.
• حواس پرتی کودکان اما امری قاعده مند و قانونمند است:
• روح کودک هنوز به زره تجربه و دانش زیست مجهز نگشته است.
• از این رو، بر خلاف ادعای بهرنگ، حواس پرتی کودکان قاعده است و نه بزرگسالان.
4
این مسئله در فیلم ها و داستان های زیادی مورد بررسی قرار گرفته است.
این مسئله در فیلم ها و داستان های زیادی مورد بررسی قرار گرفته است.
• حق با شما ست.
• این یاوه را صمد ـ بی تردید ـ از قصه سنت اگزوپری موسوم به «شازده کوچولو» به عاریه گرفته است.
• قصه شازده کوچولو یکی از تکخال های سرشته به فریب امپریالیسم است که با تیراژ غول آسائی و در فرم های مختلفی (کتاب، کاست، سی دی، فیلم، تئاتر، کارتن و غیره) در مقیاس جهانی وسیعا ترجمه، معرفی، تبلیغ، توزیع و مصرف شده است،، معروفتر از انجیل و قرآن و کاپیتال است!
• در این کتاب هم انسان در نهایت معصومیت و بیطرفی، تحقیر می شود و بزرگسالان به تندباد تمسخر بظاهر بجا و منطقی سپرده می شوند.
• سرمایه، نه تنها بلحاظ کمی غول آسا و نیرومند گشته، بلکه بمراتب بیشتر، بلحاظ کیفی توسعه یافته است.
• سرمایه امروز در مقایسه با اواسط قرن نوزدهم، با ساز و برگ مادی و معنوی بکلی دیگر و بغرنجتر، مستورتر و نامرئی تر مبارزه می کند:
• امروز عکس چه گوارا را سلطنت طلب ها و نئوفاشیست ها بر پرچم خویش نقش بندی می کنند و عکس استالین را سرتنت طلب ها!
• نیروهای طرفدار پیشرفت اجتماعی باید امروز به سلاح خوداندیشی نیرومندی تجهیز شوند، اگر هوای دفاع از سنگر آزادی را بر سر دارند.
• بیدارباش مدام الزامی است و غفلت جایز نیست!
5
از جمله در صحنه ای از فیلم خانه دوست کجاست که بزرگتر ها در حال معامله اند و کودکی سؤال کننده را که در گیر مشکل پیدا کردن آدرس دوست خود می باشد، اصلا نمی بینند.
از جمله در صحنه ای از فیلم خانه دوست کجاست که بزرگتر ها در حال معامله اند و کودکی سؤال کننده را که در گیر مشکل پیدا کردن آدرس دوست خود می باشد، اصلا نمی بینند.
• خوب این حقیقت امر که نمی تواند دلیل بر حواسپرتی بزرگسالان باشد:
• اگر فیلمساز کذائی به این نتیجه رسیده، باید به حال و روزش زار زار گریست.
• معامله کذائی بزرگترها با یکدیگر همیشه باید نه با حواس پرتی، بلکه با تمرکز دقت غول آسا جامه عمل پوشد:
• پای مرگ و زندگی خود و خانواده آنها در میان است!
• خود همین بی توجهی به سؤال کودک پرسنده دلیل بر حدت و دشت ستیزی است که میان دو طرف معامله شعله می کشد.
6
این عدم آشنایی با دنیای کودکان با مشکلات خاص خودش چند بار در فیلم یاد شده، زیر ذره بین برده می شود.
این عدم آشنایی با دنیای کودکان با مشکلات خاص خودش چند بار در فیلم یاد شده، زیر ذره بین برده می شود.
• اگر «عدم آشنایی با دنیای کودکان با مشکلات خاص خودش» به همین سان که مثال آوردید، زیر ذره بین نهاده شده باشد، «عدمش به ز وجود» خواهد بود.
• ولی باید لطف می کردید و فاکت های مشخص ارائه می دادید تا قابل بحث باشند.
7
بنا بر این اولدوز حق دارد با توجه به عدم آشنایی بزرگتر ها با دنیای کودکان چنین بیندیشد.
بنا بر این اولدوز حق دارد با توجه به عدم آشنایی بزرگتر ها با دنیای کودکان چنین بیندیشد.
• شما بیشک قصه «اولدوز و کلاغ ها» را بدقت نخوانده اید.
• در این قصه نه خود صمد اهل اندیشیدن و تفکر است و نه اولدوز.
• کاراکتر متفکر در این قصه ننه کلاغه است:
• شعور ننه کلاغه بمراتب بیشتر از شعور صمد و اولدوز است، البته صمد متوجه طنز تلخ قصه خود نیست.
• علاوه بر این، کودک نابالغ چگونه می تواند باندیشد و قضاوت کند، آنهم در کشوری که بالغ شصت ساله ناتوان از تفکر است.
• کودکان در بهترین حالت تجارب، ساده زندگی روزمره خود را بطور مخدوش و دست و پا شکسته نمایندگی می کنند.
• روند تفکر روندی دشوار و عرقریز است و خیلی ها پس از هفتاد ـ هشتاد سال می میرند، بی آنکه لبی از چشمه تفکر تر کرده باشند.
• بیهوده نیست که حریفی، تفکر را رشک انگیزترین، عالی ترین و رهائی بخش ترین هنر بنی بشر می نامد.
8
صمد بهرنگ هم با توجه به آشنایی اش با دنیای کودکان حق دارد با چنین دیدگاهی موافق باشد.
صمد بهرنگ هم با توجه به آشنایی اش با دنیای کودکان حق دارد با چنین دیدگاهی موافق باشد.
• صمد بهرنگ با دنیای کودکان آشنا نیست.
• صمد بهرنگ جوانی بیست و چند ساله است و هنوز ساده ترین مفاهیم و مقولات دیالک تیکی را نمی شناسد.
• صمد حتی در فهم رساله امیر پرویز پویان مشکل داشت.
• برای آشنائی با جهان کودکان به سرمایه تجربی و معنوی هنگفتی از فلسفه، پداگوژیک، سوسیولوژی (جامعه شناسی) و پسیکولوژی نیاز است.
• صمد در اثر به اصطلاح تربیتی خود، با مخالفان مدرن تنبیه جسمی کودکان در مدارس در می افتد.
• نه، صمد با دنیای کودکان آشنا نبوده است، ایکاش حدس و گمان شما واقعیت می داشت.
9
اگرچه متن بوی ادبیات چریکی را به همراه دارد و خیلی مستقیم و کمی نا تراشیده موضوع را مطرح می کند.
اگرچه متن بوی ادبیات چریکی را به همراه دارد و خیلی مستقیم و کمی نا تراشیده موضوع را مطرح می کند.
• آثار صمد نه تنها به بوی چریکیسم کذائی آلوده است، بلکه همین فونکسیون را به عهده دارد.
• طرح ناشیانه مسئله به دلیل «فقر فلسفه» است.
• طرح نتراشیده نخراشیده یاوه های آنارشیستی ـ نیهلیستی کار آسانی نیست.
• خواهیم دید.
• با پوزش و با تشکر از زحمات تان!
پایان
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر