۱۴۰۴ خرداد ۳, شنبه

درنگی در دو شعر از سیاوش کسرایی خطاب به روح الله خمینی (۱۵) (بخش آخر)

  

 
درنگی
از
شین میم شین

اینک آخرین کلام

سیاوش کسرایی


گارگر به رنج
برزگر به درد
روسپی به کار
نیکنام مردمی به دام

سیاوش

در این بند از این شعر، 

تحلیلی سوسیولوژیکی (جامعه شناسی) از جن ـ قوری اسلامی عرضه می دارد:

پرولتاریا رنج می برد و دهقانان درد می کشند.

فواحش حکومت می کنند و توده نیکنام در دام افتاده است.

 

باور نمی کند دل من این سقوط را:

روسپی به کار؟

سیاوش

به هنگام سرودن این شعر در کوره خشم می سوخته است.

تا چشم کار می کند از خرد خبری نیست.

حزب توده 

به عوض روشنگری و حقیقت یابی،

حدس و گمان زده است و بند بازی کرده است و تار و مار شده است.

سیاوش

تحلیل علمی و انقلابی از جامعه ندارد.

به عوض تحلیل،

 تلی از سؤال بی جواب دارد.

برای اینکه از گنجینه مفاهیم مارکسیستی بی بهره است.

با مفاهیم شاهنامه نمی توان به درک و توضیح چیزها و پدیده ها و روندها و سیستم های جامعتی نایل آمد.

فراگیری مفاهیم ماتریالیسم تاریخی برای درک و توضیح جامعه الزامی است.

 

بنگر انقلاب را 

که می رسد دوباره پرشکوه
بنگر آفتاب را 

که می دمد فراز کوه

وقتی خرد خفته باشد و در خروپف باشد،

در و دروازه به روی خودفریبی باز می شود.

سیاوش

بهتر از هر کس دیگر می داند که آفتاب  منفجر شده است و انقلاب بی سر و بی سازمان و بی سردار و بی سامان مانده است.

با سرکوب حزب توده، توده بی سر و بی سردار مانده است

و

چنین توده ای دنبال هر ننه مرده ای می اافتد و فاجعه می آفریند.

 

رو بمیر ای ستاره کور
طالع تو می کند غروب
بنگر این نبرد آخرین
فتح بی شکست بادوام


می رسد ز هر کران ز توده ها پیام
ننگ بر تو ای امید ارتجاع
مرگ بر تو ای دروغگو امام

این بند اخر این شعر سیاوش است.

مفاهیم این بند شعر بیانگر بضاعت مفهومی سیاوش اند:

کوری ستاره خمینی

غروب طالع خمینی

ننگ بر امید ارتجاع 

مرگ بر دروغگو امام

  ۱

 فال و طالع بینی جالب و جذاب مهر ماه

کوری ستاره خمینی

ستاره کور به معنی بدبخت و بداقبال است.

ستاره

از مفاهیم عهد بوقی خرافی مربوط به طالع بینی است:

پیشگویی آینده، از طریق مشاهده حرکات خورشید، ماه، سیارات و ستارگان 

طالع بینی

«علمی» بوده است که از حوادث زمینی با توجه به ماه تولد افراد و آرایش و مرگ و میر سیارات و ستارگان آسمانی توضیح تخیلی عرضه داشته است.

فریدون مشیری محروم از شعور علمی و انقلابی هم

  در وصف حال خویش از این مفهوم خرافی عهد بوقی بهره گرفته است:

 رو نهفته چون ستارگان کور
در غبار کهکشان سرنوشت

می روم ز دیده ها نهان شوم
می روم که گریه در نهان کنم

۲

غروب طالع خمینی

این مفهوم هم از مفاهیم طالع بینی است.

سرکوب حزب توده خیال پرست همان و غروب طالع خمینی همان.

یعنی بدبختی خمینی همان.

 

۳

ننگ بر امید ارتجاع 

مرگ بر دروغگو امام

دیالک تیک نام و ننگ از دیالک تیک های شاهنامه ای است.

فردوسی بر اساس این دیالک تیک، واژه های مرکب بیشماری ساخته است:

نامدار

نامور

نامجو

خوشنام

بدنام

 

سیاوش در این شعر

از دیالک تیک ننگ و مرگ شعار می سازد.

این دیالک تیک سیاوش 

دیالک تیکی ادبی ـ فرمال است.

ننگ و مرگ  تقریبا هماهنگ و همقافیه اند.

سیاوش بدین طریق 

خمینی را موجودی ننگین تصور و تصویر می کند و مرده باد می گوید.

تا چشم کار می کند، از درک ماتریالیستی تاریخ و جامعه خبری نیست.


 

درک ایدئالیستی تاریخ

 

https://mimhadgarie.blogfa.com/post/15917

 

پایان

 

 

درک ماتریالیستی تاریخ

 

https://mimhadgarie.blogfa.com/post/15921

 

پایان

این فقر مفهومی و فلسفی نه فخرانگیز، بلکه شرم انگیز است.


پایان

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر