فرهنگ مفاهیم فلسفی (ح) حسگرایی (سنسوئالیسم) (۷) (بخش آخر)

 

پروفسور دکتر مانفرد بور

پروفسور دکتر مانفرد اشتارکه

برگردان

 شین میم شین

 

مانفرد بور

(۱۹۲۷ ـ ۲۰۰۸)

فیلسوف و فلسفه ـ مورخ  

رئیس انستیتوی مرکزی در آکادمی علوم آلمان دموکراتیک

از برجسته ترین نمایندگان مارکسیسم ـ لنینیسم

 

استوئیسم

 

۱

·    به نظر استوئیست ها حقیقت، هر آن چیزی است که مورد تأیید عموم مردم باشد:

·    عقل سلیم

 

آرنوبیوس

(۴۵۰ میلادی)

کشیش

 

۱

·    آرنوبیوس می آموزد که شناخت حسی قادر به نیل به حقیقت نیست.

 

۲

·    به نظر او، وجود انسانی فقط  دارای شناخت حسی است و بس.

 

۳

·    بنابرین، انسان تنها به کمک وحی ماورای طبیعی می تواند به حقیقت دست یابد.

 

۴

·    حسگرائی در تعالیم آرنوبیوس برای اولین بار جهت اثبات ارتودوکسی ماورای طبیعی به خدمت گرفته می شود.

 

جان لاک

 

۱

·    حسگرائی جان لاک سیمای فلسفی روشنگری فرانسه را تعیین می کند و به ویژه مبانی متدیکی (اسلوبی) را دراختیار ماتریالیسم روشنگری فرانسه قرار می دهد.

 

کوندیلا

 

۱

·    کوندیلا ـ شاگرد بلاواسطه جان لاک ـ با توضیح تفکر بر مبنای حسگرائی پیگیر، تئوری شناخت پایه مندی را در اختیار ماتریالیست های فرانسه قرار می دهد.

 

۲

·    کوندیلا به قول مارکس، «ثابت می کند که نه فقط روح، بلکه همچنین حواس، نه فقط هنر ایده سازی، بلکه همچنین هنر احساس حسی، از دانش مبتنی بر تجربه و عادت ناشی می شود.

 

۳

·    و لذا کل توسعه انسانی به تربیت و شرایط خارجی وابستگی دارد.»

 

لامتری

 

·    لامتری تحت تأثیر کوندیلا بوده که اهمیت تربیت را برای توسعه فکری مورد تأکید قرار می دهد.

 

کلود آدرین هلوه تیوس

(۱۷۱۵ ـ ۱۷۷۱)

فیلسوف ماتریالیست

 

·    هلوه تیوس این اندیشه را که تربیت، یعنی مجموعه مناسبات زندگی، بیدار کننده و تشکیل دهنده روح است، به طور تعیین کننده بر جامعه پیاده می کند و بدین طریق   حسگرائی را درجهت توسعه سوسیالیسم تخیلی سوق می دهد.

 

ث

ماتریالیسم دیالک تیکی

 

·    در تئوری شناخت ماتریالیسم دیالک تیکی گشتاورهای مثبت  حسگرائی حفظ شده اند و حسگرائی به مثابه نقطه نظر معرفتی ـ نظری نفی (یعنی نفی دیالک تیکی) شده است.

 

·    مراجعه کنید به امپیریسم

 

امپیریسم

(تجربه گرایی)

 

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/8916

 

پایان