خود آموز خود اندیشی (۹۶۳)

شین میم شین

بوستان

باب سوم

در عشق و مستی و شور

مقدمه

بخش دوم

(دکتر حسین رزمجو، «بوستان سعدی»، ص ۸۰)

ما به سوی آنچه دانش زمانه مان نموده، می رویم!

 

 

حافظ

من غلام نظر آصف عهدم، کاو را

صورت خواجگی و سیرت درویشان است

معنی تحت اللفظی:

من پیرو نظرات آصف شاه هستم

برای این که او به ظاهر خوتجه است و در باطن درویش.

 

اما این بیت شعر در باره صورت نگار و یا نقشبند و یا ساقی هم صادق است.

 

صورت نگار و نقش بند و ساقی

خود دیالک تیک نمود و بود (ماهیت) اند.

عشق به صورت نگار نمی تواند عشق به معنی صرف باشد.

 

اگر نقش بند و صورت نگاری هست، باید وحدتی از صورت و سیرت، وحدتی از صورت و معنی در بین باشد،

 نه معنی محض و نه سیرت محض.

 

«سالکان طریق» به تخریب دیالک تیک ماده و روح مبادرت می ورزند.

آنها میان ماده و شعور علامت تساوی می گذارند و ضدیت دیالک تیکی ماده و روح را منکر می شوند.

آنها ماده و روح را، هستی مادی و انعکاس آسمانی ـ انتزاعی آن را یکی می دانند.

 

آنچه که سعدی به عنوان اندیشه «سالکان طریق» به خورد خواننده بی خبر می دهد، نه حقیقت امر، بلکه تحریف آن است.

پانته ئیسم، که عرفا به لحاظ فلسفی بدان باور دارند، به وحدت طبیعت و خدا باور دارد، میان خدا و چیزهای طبیعی، مثلا انسان فرقی قائل نمی شود و انا الحق حلاج از آن رو ست.

 

ادامه دارد.