فرهنگ مفاهیم فلسفی (ت) تعریف (۲)

  

 پروفسور دکتر گئورگ کلاوس

برگردان

شین میم شین

 

تعریف واقعی و یا شیئی

(تعریف کلاسیک)

 

  ۱

·    تعریف واقعی یا شیئی به تعریف اشیاء، مشخصات، طبقاتی از اشیاء و طبقاتی از مشخصات می پردازد و ماهیت آنها را برملا می سازد.

 

۲

·    در منطق سنتی برای انجام آن قواعد زیر تعیین شده است:

 

الف

مفهوم (مربوط به چیزمورد نظر) =  مفهوم نوعی +  تفاوت نوعساز

 

۱

مثال:

متوازی الاضلاع

 

۲

·    هر متوازی الاضلاع (معروف) (=) چهارگوشه ای (مفهوم نوعی) که اضلاع مقابل هم آن با هم موازی اند (معرف) (تفاوت نوعساز)

 

۳

·    مفهوم نوعی اشیاء، در مورد متوازی الاضلاع عبارت است از طبقه چهارگوشه ها

 

۴

·     تفاوت نوعساز که از نوع، نوع معینی را منفصل می کند، عبارت است از موازی بودن دو ضلع مقابل.

 

۲

·    تعریف واقعی بدو شکل صورت می گیرد :

 

الف

·    شکل اول از لحاظ منطقی همواره عبارت است از تشکیل تقاطع دو طبقه

·    (تشکیل طبقه ای از اشیاء که حاوی عناصری است که دو طبقه دیگر در آنها مشترکند):

 

D = G U H

 

ب

·    شکل دوم عبارت است از به هم پیوستن دو طبقه که مبنای طبقه جدیدی می شود:

 

D = G U H

 

پ

·    اگر به جای طبقات، مفاهیم منطبق با آنها (مسندها) مبنا قرار داده شوند، آنگاه دو شکل مهم تعریف واقعی به شرح زیر نشان داده می شوند :

 

Q(x) <--> G(x) v ­A(x)

Q(x) <--> G(x) v H(x)

 

۳

·    تعریف واقعی رایج ترین نوع تعریف است.

 

۴

·    منطق سنتی بر آن بود که کلیه تعاریف باید به شکل تعریف واقعی صورت گیرند و قواعد لازم زیر را برای انجام صحیح آن تدوین کرده بود:

 

الف

·    دو بخش اصلی تعریف باید دامنه یکسانی  داشته باشند.

 

ب

·    مفهومی که قصد تعیینش را داریم، باید نازلتر از مفهوم نوعی بعدی باشد و نباید به مثابه بخشی از آن نمودار گردد.

پ

·    تعریف نباید دارای تعین های منفی باشد.

 

ت

·    تعریف باید واضح، روشن و صریح باشد و فقط مشخصات ماهوی را مطرح سازد.

 

۵

·    همه این نکات حاکی از آنند که قوانین منطق صوری باید مورد توجه قرار گیرند و هرگز نباید گشتاوری غیر منطقی در تعریف وارد شود.

 

۶

·    هر تعریف واقعی به ما از چیستایی چیزها و امثالهم خبر می دهد.

 

۷

·    تعریف واقعی به ما نشان می دهد که چیز مورد نظر با چیزهای دیگر چه رابطه ای دارد و دارای کدام مشخصات خودویژه ای است که آن را از چیزهای دیگر متمایز می سازد.

 

ادامه دارد.