۱۴۰۲ مرداد ۵, پنجشنبه

فرهنگ مفاهیم فلسفی (ت) تضاد (۴)

 

 

پروفسور گونتر کروبر

برگردان

شین میم شین

 

   تضاد

 در فلسفه اسکولاستیک آغازین

 

۱

·    در اسکولاستیک از«قانون تناقض ممنوع» ارسطو،  تعبیر متافیزیکی انجام می گیرد:

·    چیزها، حتی در زمان های مختلف و از نقطه نظرهای مختلف نباید دارای خواص متضاد باشند.

 

۲

·    از دید حضرات، «قانون تناقض ممنوع» نشانگر یک ماهیت تغییرناپذیر است و حرکت، علت ماورای مادی (الهی) دارد.

 

(قانون تناقض ممنوع

یکی از قوانین منطق صوری است که ارسطو فرمولبندی کرده است

و

بنا بر آن، احکام متناقض نمی توانند حقیقی باشند.

 

قانون تناقض ممنوع

 در منطق حکمی چنین تعریف می شود:

«حکم الف و نفی آن

نمی توانند هر دو ـ همزمان ـ حقیقی باشند.»

قانون تناقض ممنوع

را

اما نمی توان تنها به کمک منطق صوری اثبات کرد.

 

ارسطو

 در اثبات ماهیتا ماتریالیستی قانون تناقض ممنوع

در رابطه با واقعیت عینی اعلام می دارد که یک چیز نمی تواند در آن واحد و از نظر واحد

صفتی

 را

هم داشته باشد و هم نداشته باشد.

(ارسطو، «متافیزیک»، ق ۱۰۰۵ ب)

 

در واقعیت عینی هم موردی پیش نمی آید، که چیزی خاصیت معینی را در آن واحد، هم داشته باشد و هم نداشته باشد.

هم در رابطه معینی نسبت به چیزهای دیگر قرار داشته باشد و هم قرار نداشته باشد.

 

به عبارت دیگر،

در واقعیت عینی تناقضات منطقی وجود ندارند.

 

از این رو تفکری که حاوی تناقضات منطقی باشد،

 نمی تواند انعکاس درست واقعیت عینی باشد و حقیقی باشد.

 

تفسیر متافیزیکی از قانون تناقض ممنوع،

«در آن واحد» و «از نظر واحد»

را

 در فرمولبندی ارسطو نادیده می گیرد و یا آنها را عمدا پرده پوشی می کند.

 مترجم)

 

تضاد در فلسفه اسکولاستیک واپسین

 

۱

·    در اسکولاستیک واپسین، برعکس، به سبب علایق نوزاد نسبت به علوم طبیعی، مسئله وجود واقعی تضادها دو باره به میدان می آید و در «تئوری محرکه درونی» بوریدان که علت حرکت زمینی و آسمانی را نتیجه برون آئی تضاد واقعا موجود میان محرکه درونی (تکانه، ارتعاش) و مقاومت (هوا) می داند،  مطرح می گردد.

 

ادامه دارد.


هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر