فرهنگ مفاهیم فلسفی (ت) تضاد (۶)

 

 

پروفسور گونتر کروبر

برگردان

شین میم شین

 

۳

تضاد در فلسفه جوردانو برونو

 

۱

·    جوردانو برونو به دنبال کوزانوس، از اندیشه انطباق اضداد، درک دیگری ارائه می دهد، که به واقعیت نزدیکتر بوده است:

·    یکی از دو ضد همیشه اصل ضد دیگر است.

 

۲

·    تغییرات، دایره وارند.

·    زیرا هر دو ضد، بالاخره بر هم انطباق می یابند.

 

۳

·    بدین طریق، عشق نوعی نفرت است و بر عکس.

 

۴

·    پزشک پادزهر را از زهر تهیه می کند و الی آخر.

 

۵

·    «هرکس به ژرفترین اسرار طبیعت پی بردن می خواهد، باید حداقل و حداکثر را در اضداد مورد توجه و مطالعه قرار دهد.

·    کشف اضداد پس از یافتن نقطه وحدت، جادوی ژرفی است.»

·    (جوردانو برونو، «راجع به علت، اصل و وحدت»، ص ۱۹۰)

 

۶

·    درک برونو از انطباق اضداد نیز سرانجام به جوهر الهی ختم می شود.

·    آنجا که همه اضداد در هم ذوب و یکی می شوند و منحل می شوند.

 

۷

·    با این تفاوت که انطباق و انحلال اضداد در جوهر الهی، ذاتی آن اند و به طور پانته ئیستی مطرح می شوند.

 

۴

تضاد در فلسفه یاکوب بومه

 

یاکوب بومه

(۱۵۷۵ ـ ۱۶۲۴)

عارف، فیلسوف و تئوسوف آلمانی

هگل او را «اولین فیلسوف آلمانی» می نامد.

نقاط مرکزی تفکر او:

یکسان انگاشتن طبیعت و خدا

تضاد به مثابه گشتاور ضرور در همه پدیده های واقعیت عینی

اهمیت قوه معرفتی قلب و جسم و روح (اصل زنانه)

لیاقت انسان به آزادی

  

۱

·    یاکوب بومه اندیشه انطباق اضداد را جامه انجیلی ـ تئوسوفیستی ـ عرفانی می پوشاند و به مثابه رابطه تنش لاینقطع میان خدا، جهان و انسان تلقی می کند. 

 

(تئوسوفیسم

 آموزه (تعلیمات) مذهبی ئی است که بنا بر آن،

 درک معنی کلیه چیزها تنها در عروج عرفانی به سوی خدا می تواند حاصل آید.

مترجم)

 

۲

·    بومه (از عرفای آلمانی) به نقش شرهای اخلاقی، به مثابه ضد فعال خیرهای اخلاقی در حیات انسانی اشاره می کند:

·    شر ـ به عنوان ضد خیر ـ ضروری است و به پیروزی خیر کمک می رساند.

 

ادامه دارد.