۱۴۰۲ فروردین ۲۹, سه‌شنبه

هماندیشی با امیر حسین آریانپور (۶۷)

       

میم حجری

از 
كتاب «زمينه جامعه‌شناسي»
مقدمه اول
شناخت
ادامه

ج

  پيوندهاي فلسفه و علم و هنر


فلسفه محصول علم و هنر است. 

علم 

شناختي است مبتني بر مفاهيم كلي و داراي جنبه ادراكي قوي. 

هنر

 شناختي است مبتني بر نگارهاي جزئي و داراي جنبه عاطفي و قوي. 

هنر 

بر خلاف علم،

 واقعيت دروني را بيش از واقعيت بيروني مورد توجه قرار مي‌دهد.

۱

فلسفه محصول علم و هنر است. 

 

این جمله آریانپور 

از جهان بینی ایدئآلیستی او پرده برمی دارد:

فلسفه و علم و هنر

در مفهوم فلسفی روح و یا شعور جا می گیرند.

به عبارت بهتر،

از تجرید فلسفه و علم و هنر و مفاهیم و احکام و غیره

مفهوم روح و یا شعور تشکیل می یابد.


آریانپور

 برای توضیح زادگاه فلسفه 

(روح و یا شعور)

اعتنایی به ماده و یا وجود ندارد.

یعنی دیالک تیک ماده و روح و یا دیالک تیک وجود و شعور را نمی شناسد

و

از نقش تعیین کننده ماده و وجود در این دیالک تیک بی خبر است.

آریانپور 

نمی داند که شعور، انعکاس وجود است.

به همین دلیل، 

روح و یا شعور را (فلسفه) را محصول روح و یا شعور (علم و هنر) می داند.

 

این چیزی جز داشتن جهان بینی ایدئآلیستی نیست.

آریانپور

در این جمله

میان فلسفه و علم و هنر

رابطه علتی ـ معلولی (علی) برقرار می کند:

علم و هنر (علت) قلمداد می شوند و فلسفه معلول.

با قانون علیت اما نمی توان به درک و توضیح حقیقی چیزی نایل آمد.

 

چون در زنجیر علی،

حلقه اول و آخر وجود ندارد.

هر علتی به نوبه خود معلولی است و هر معلولی به نبوه خود علت دیگری است.

اگر از آریانپور بپرسند:  

 علم و هنر محصول چیست؟

 احتمالا خواهد گفت:

علم و هنر هم محصول فلسفه اند.

چون فلسفه در قاموس آریانپور روزی مجموعه معارف بشری بوده است.

 فلسفه 

اما

خرد کل اندیش است.

این به چه معنی است؟

این بدان معنی است که در عالم واقع، یعنی در واقعیت عینی، 

فقط اجزاء منفرد وجود ندارند.

دیالک تیکی از جزء و کل

دیالک تیکی از منفرد (خاص) و عام

دیالک تیکی از نمود و بود (پدیده و ماهیت)، فرم و محتوا، عنصر ـ ساختار ـ سیستم و الی آخر وجود دارد.

فلسفه

انعکاس این دیالک تیک عینی در آیینه ضمیر بشری است.

تکیه فلسفه

برخلاف علوم

بر کل و عام و ماهوی است.

به همین دلیل

فلسفه را خرد کل اندیش می نامند.

و بدون خرد کل اندیش

نمیت وان کل را تماتیزه کرد و به کشف حقیقت نایل امد.

چون حقیقت در کل است.

ادامه دارد. 

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر