فرهنگ مفاهیم فلسفی (ت) تجربه (دانش تجربی) (۲) (بخش آخر)

 

پروفسور دکتر الفرد کوزینگ

برگردان

شین میم شین

 

۱۴

ریچارد آوناریوس

 (۱۸۴۳ ـ ۱۸۹۶)

فیلسوف آلمانی

از نمایندگان امپیریوکریتیسیسم

 

·    ایدئالیسم ذهنی، دانش تجربی را با ادراک یکی می گیرد و آن را قاعدتا به مقوله مرکزی سیستم های فلسفی خود تبدیل می کند.

·    (اوه ناریوس، « نقد دانش تجربی محض»)

 

الف

جورج برکلی

(۱۶۸۵ ـ ۱۷۵۳)

اسقف، تئولوگ، امپیریست و فیلسوف ایرلندی ـ انگلیسی

مؤسس ایدئالیسم ذهنی

 

·    جورج برکلی دانش تجربی را حتی به مثابه جریان روانی محض قلمداد می کند.

 

ب

دیوید هیوم

 (۱۷۱۱ ـ ۱۷۷۶)

فیلسوف، اقتصاددان و تاریخدان

از نمایندگان برجسته روشنگری انگلستان

از اقتصاددان ما قبل اقتصاد کلاسیک

معلم کانت و از دوستان و همفکران آدام اسمیث

 

·    دیوید هیوم دانش تجربی را به هم پیوستن ایده ها بنا بر عادت می داند.

 

ت

ایمانوئل کانت

(۱۷۲۴ ـ ۱۸۰۴)

برجسته ترین نماینده فلسفه کلاسیک بورژوایی آلمان

 

۱

·    به نظر کانت، دانش تجربی با شناخت یکسان است.

 

۲

·    دانش تجربی، شناخت مرکب است که تنها به وسیله فرم های تفهیم تجسمی و مفاهیم اپریوریستی فهم که به کمک شان احساس ها مورد کند و کاو قرار می گیرند تا به وحدت ترکیبی دست یابند، امکان پذیر می گردد.

 

پ

·    نئوکانتیانیسم با آغاز از کانت و با اشاره به هیوم و برکلی، دانش تجربی را به طور کلی خالق اشیا می نامد.

 

۱۵

·    مفهوم «دانش تجربی» مفهوم صریح و روشنی نیست:

 

الف

·    مفهوم «دانش تجربی» هم استنتاجات ماتریالیستی را امکان پذیر می سازد.

 

ب

·    و هم استنتاجات ایدئالیستی ـ ذهنی را.

 

۱۶

·    از این رو، مفهوم «دانش تجربی» را باید به زبان علمی در تعریف صریح و در خطوط جهان بینانه واضح و روشن مورد استفاده قرار داد.

 

۱۷

·    به قول لنین، «درپشت کلمه دانش تجربی، بی تردید هم می تواند گرایش ماتریالیستی در فلسفه نهفته باشد، هم گرایش ایدئالیستی و هم گرایش کانتی و هیومی.

·    دانش تجربی هم گرایش ماتریالیستی و هم گرایش ایدئالیستی در فلسفه را شامل می شود و در هم آمیزی آنها را تضمین می کند.»

·    (لنین، «مجموعه آثار»، جلد ۱۴، ص ۱۴۳، ۱۴۸)

 

·    مراجعه کنید به  پراتیک، شناخت  

 

پراتیک

 

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/11454

 

 

شناخت

(معرفت)

 

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/11286

 

پایان