شین میم شین
باب اول
در عدل و تدبیر و رأی
حکایت نوزدهم
(دکتر حسین رزمجو، «بوستان سعدی»، ص ۴۸ ـ ۴۹)
بخش چهارم
ما به سوی آنچه دانش زمانه مان نموده، می رویم!
۱
سپاهی که کارش نباشد به برگ
چرا دل نهد، روز هیجا به مرگ؟
کنون دست مردان جنگی ببوس
نه آنگه که دشمن فروکوفت کوس
نواحی ملک، از کف بدسگال
به لشکر نگهدار و لشکر به مال
معنی تحت اللفظی:
نظامی ئی که حقوق برای خدمت نمی گیرد، چرا باید موقع جنگ از جان بگذرد.
به نظامیان در ایام صلح باید حقوق پرداخت کرد و نه فقط به هنگام جنگ.
کشور را باید از شر بدخواهان
به مدد لشکر حفظ کرد
و
لشکر را به مدد مال.
سؤال
سعدی
در بیت اول شعر،
دیالک تیک (۱) و ستد
را
به شکل دیالک تیک برگ و مرگ بسط و تعمیم می دهد.
جواب
سعدی
در بیت اول شعر،
دیالک تیک داد و ستد را به شکل دیالک تیک برگ و مرگ بسط و تعمیم می دهد:
اگر سپاهی از زندگی مرفهی برخوردار نباشد (ستد)، چرا باید روز جنگ، جانش را برای حفظ نظام اجتماعی فئودالی فدا کند (داد)؟
بهتر وآشکارتر از این نمی توان پراگماتیسم را توضیح داد.
سؤال
سعدی
در بیت دوم شعر،
دیالک تیک بالفعل و (۲)
را
به شکل دیالک تیک اکنون و (۲)، دیالک تیک ایام صلح و (۳) بسط و تعمیم می دهد و از رهبر جامعه توجه جدی بدان را طلب می کند.
جواب
سعدی در بیت دوم شعر، دیالک تیک بالفعل و بالقوه را به شکل دیالک تیک اکنون و آینده، دیالک تیک ایام صلح و ایام جنگ بسط و تعمیم می دهد و از رهبر جامعه توجه جدی بدان را طلب می کند.
تأمین رفاه رزم آوران باید قاعده مند، پیگیر و اصولی باشد،
نه هرازگاهی، فرصت طلبانه و تصادفی.
حمایت از سپاهیان به هنگام جنگ می تواند دیر هنگام و بی ثمر باشد.
وقت شناسی و عمل به هنگام از اهمیت جدی برخوردار است.
محمد رضا شاه
کلیه حقوق دموکراتیک را از مردم سلب کرد و وقتی خروش خلق کاخش را به لرزه در آورد،
به پخش دموکراسی آغاز کرد و زندانیان را از سیاهچال ها بیرون ریخت، ولی دیگر دیر شده بود.
سؤال
سعدی
در بیت سوم شعر
از سوئی،
دیالک تیک وسیله و (۴)
را
به شکل دیالک تیک لشکر و حفظ کشور و دیالک تیک مستمری و (۵) بسط و تعمیم می دهد و از سوی دیگر قانون دیالک تیکی (۶) چیزها و پدیده ها
و دیالک تیک علت و (۷)
را
به مخاطب خود می آموزد.
جواب
سعدی در بیت سوم شعر
از سوئی،
دیالک تیک وسیله و هدف
را
به شکل دیالک تیک لشکر و حفظ کشور
و
دیالک تیک مستمری و حفظ لشکر
بسط و تعمیم می دهد
و
از سوی دیگر
قانون دیالک تیکی رابطه متقابل چیزها و پدیده ها
و
دیالک تیک علت و معلول
را
به مخاطب خود می آموزد:
حفظ تمامیت ارضی کشور به وسیله لشکر و حفظ سازمان و انضباط لشکر با حمایت مالی، حقوق و مستمری دائم و ثابت.
اهمال در لشکرنوازی به بی انضباطی سپاهیان،
بی انضباطی سپاهیان به پراکندگی لشکر،
پراکندگی لشکر به شکست
و
شکست به از بین رفتن تمامیت ارضی کشور
منجر خواهد شد.
انگار قانون دیالک تیکی رابطه متقابل و دیالک تیک علت و معلول اجزاء لاینفک سیستم فکری سعدی را تشکیل می دهند، که به سادگی آب خوردن می تواند در موارد مشخص پیاده و فرمولبندی تئوریک کند.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر