فرهنگ مفاهیم فلسفی (الف) استدلال استقرایی و تقلیلی

   

 پروفسور دکتر گئورک کلاوس

برگردان

شین میم شین

 

۱

·      بنا بر استدلال استقرائی، اگر حکم «باران می بارد!» حقیقی باشد، بنا بر قانون منطق صوری می توان حکم «سنگفرش خیابان خیس است!» را نتیجه گرفت.

 

۲

·      بنا بر استدلال تقلیلی، اگر حکم «سنگفرش خیابان خیس است!» حقیقی باشد، بنا بر قانون منطق صوری می توان حکم «باران می بارد!» را نتیجه گرفت.

 

۳

·      در استدلال تقلیلی هنوز یک جای کار می لنگد، چون  خیابان می تواند مثلا به وسیله ماشین آبپاش هم خیس شده باشد.

 

۴

·      از این رو می توان گفت که استدلال تقلیلی خصلت فرضی دارد.

 

۵

·      از مقایسه این دو می توان دریافت که هم استدلال استقرائی و هم استدلال تقلیلی قانون واحدی از منطق صوری را البته به طرق متفاوت مورد استفاده قرار می دهند.

·      و لذا چندان درست نیست که از منطق استقرائی و منطقی تقلیلی سخن گفته شود.

 

پایان