فرهنگ مفاهیم فلسفی (الف) ادراک (استنباط، دریافت) (۳) (بخش آخر)

پروفسور دکتر الفرد کوزینگ

برگردان

شین میم شین

 

۲۸

·    ادراکات انسانی نتیجه ی منفعل تأثیر اشیاء بر اعضای حسی نیستند:

 

الف

·    ادراکات انسانی اولا نتیجه کردوکار عملی فعال انسان ها هستند.

 

·    مراجعه کنید به کردوکار  

 

ب

·    ثانیا نتیجه کردوکار فعال واکنشی ـ مشروط سیستم عصبی مرکزی اند.  

 

۲۹

·    از این رو، ادراک ـ به مثابه  تصویر ـ نه فقط به وسیله اشیاء واقعیت عینی، بلکه همچنین به وسیله قانونمندی های کردوکار معرفتی سوبژکت شناخت تعیین می شود. 

 

۳۰

·    ادراک وحدت عوامل اوبژکتیو (عینی) و سوبژکتیو را تشکیل می دهد، که در آن عامل سوبژکتیو (به لحاظ ژنتیکی) ـ به مثابه  محصول تکامل طبیعت ـ خود به طور اوبژکتیو (عینی) مشروط می شود.

 

۳۱

·    عینیت ادراک در انعکاس تقریبا دقیق و صحیح اشیاء واقعیت عینی نهفته است و این انعکاس به طور لاینقطع در پراتیک کنترل و تصحیح می شود.

 

۳۲

·    به قول مارکس و انگلس، «در لحطه ای که ما این چیزها را، با توجه به خواص آنها، (خواصی که ما از آنها به کمک ادراک خود به دست آورده ایم)، برای رفع نیازهای خود مورد استفاده قرار می دهیم، در همان لحظه صحت و سقم ادراکات حسی خود را به محکی خطا ناپذیر می زنیم.

 

۳۳

·    اگر این ادراکات ما نادرست بوده باشند، آنگاه قضاوت ما در باره کاربرد چنین چیزهائی نیز باید نادرست باشد و استفاده ما از آنها باید ناموفق از آب در آید.

 

۳۴

·    اما اگر ما به هدف خود برسیم، این امر دلیل آن خواهد بود که آن چیز با تصور ما از آن انطباق دارد و انتظاری را که ما از آن داشته ایم، برآورده می کند.

 

·    (یعنی محک صحت ادراک ما پراتیک زنده زندگی است.

·    اگر ادراک ما از تبر به عنوان وسیله قطع درخت درست نباشد، قاعدتا نباید با تبر بتوان به قطع درخت نایل آمد.

·    اینکه ما با تبر به قطع درخت نایل می آییم، دلیل صحت ادراک ما از تبر و درخت است، دلیل انطباق تصاویر با اشیاء مربوطه است. مترجم)

 

۳۵

·    و این امر، دلیل مثبت برای آن است که در چارچوب این محدوده معین ادراکات ما از چیزی و از خواص آن چیز با واقعیت عینی انطباق دارند.   

 

۳۶

·    اگر برعکس، تلاش ما ناموفق از آب درآید، آنگاه (اغلب اوقات) طولی نمی کشد که ما به کشف علت آن نایل می آییم و در می یابیم که ادراک ما (که بر مبنای آن عمل کرده ایم) یا ناقص و سطحی بوده و یا با نتایج ادراکات دیگر (که متناسب با وضع و حال موجود نبوده اند) به نحوی از انحا گره خورده است.

 

۳۷

·    اگر ما احساس های خود را درست تشکیل دهیم و مورد استفاده قرار دهیم و طرز کار خود را در محدوده های تعیین شده به وسیله ادراکات مان تنظیم کنیم، در خواهیم یافت که موفقیت اعمال ما دلایل لازم را برای انطباق ادراک ما با طبیعت شیئی اشیاء ادراک شده، به همراه می آورد.

 

۳۸

·    تاکنون حتی یک مورد نبوده که اجبارا به این نتیجه برسیم که ادراکات حسی کنترل شده علمی ما تصوراتی از جهان خارج در مغز ما پدید می آورند که طبیعتا مغایر با واقعیت عینی باشند و یا میان جهان خارج و ادراکات حسی ما از آن، عدم انطباق بنیادی وجود دارد.»

·    (مارکس و انگلس، «کلیات»، جلد ۲۲، ص ۲۹۶)

 

·    مراجعه کنید به مشاهده (نگرش)، احساس، تصور، شناخت

 

پایان