فرهنگ مفاهیم فلسفی (ت) تئوری نسبیت (تئوری رلاتیویستی) (۶) (بخش آخر)

 

 پروفسور دکتر گونتر کروبر

 پروفسور دکتر هلموت میلکه

برگردان 

شین میم شین

  

۵۰

·     از تئوری نسبیت بر مبنای پایان مندی سرعت نور (به مثابه یکی از ثابت های کیهانی) استنتاجات نهایی اصولی راجع به پیوند کیهانی و علیت به دست می آیند:

·     اگر برای اعمال اثر بر شیئی، عالی ترین سرعت مرزی وجود داشته باشد، در آن صورت هر چیزی مطلقا نمی تواند بر هر چیز دیگر اثر گذارد (اعمال اثر کند.) 

 

۵۱

مخروط نوری
(Lichtkegel)

در نظریهٔ نسبیت خاص، مخروط نوری به توصیف ظاهری انتشار نور در نمودار فضازمان مینکوفسکی اطلاق می‌شود. این مخروط در صورتی به شکل سه بعدی ترسیم می‌شود که ما شکل انتشار موج را بر روی محور افقی دو بعدی در نظر بگیریم و محور عمودی را متشکل از زمان بدانیم. 

 ویکی‌پدیا

 

·     این در کلیشه به اصطلاح مخروط نوری، فقط در چارچوب مخروط جلویی امکان پذیر است.

 

۵۲

·     بنابرین، میان ساختار علی (علت و معلولی) عرصه های معین کیهان (کاینات) و ساختار مکانی ـ زمانی اش پیوند اصولی برقرار است.

 

۵۳

·     در تبیینات جدیدتر تئوری نسبیت، ساختار مکانی ـ زمانی عام جهان به مثابه ساختاری تعیین شده توسط ساختار علی اش، در نظر گرفته می شود.

·     (الکساندروف)

 

۵۴

·     تئوری نسبیت خاص ـ با توجه به جامه مته متیکی اش نیز ـ تئوری بسته ای است.

 

۵۵

·     تئوری نسبیت عمومی (عام) اما بر خلاف تئوری نسبیت خاص در توسعه فراترش به مثابه تئوری جاذبه ای مدرن ذرات بنیادی، در کانون پژوهش فیزیکی قرار دارد.

 

۵۶

·     یکی از مسائل (وظایف) فعلی مهم، یکپارچه سازی تئوری ها در باره میدان الکترومغناطیسی و میدان جاذبه است.

 

۵۷

·     در نظر گرفتن ضمنی تأثیر متقابل جاذبه،  پیامدهای مهمی برای کل عمارت فیزیک نظری دارد.

 

۵۸

·     علاوه بر این، به نظر می رسد، تغییراتی که در حال حاضر در تئوری جاذبه نیز صورت می گیرند، اهمیت و برد فلسفی بزرگی به خود گیرند، که شاید بتوانند انقلابیگرتر از استفاده از جهانتصویر مکانیکی باشند که در اوایل قرن بیستم در بین بود.

 

۵۹

·     به لحاظ معرفتی ـ نظری هنوز زود است که راجع به امکانات فکری حاصل از فیزیک نظری در حال توسعه، استنتاجات نهایی بی چون و چرا (دفینیتیو) به عمل آید.

 

۶۰

·     مهم در هر صورت، بی اعتنا به اینکه معارف بعدی از چه قرار باشند، تصدیق و تأیید تزهای دیالک تیکی زیر است:

 

الف

·     تز دیالک تیکی لایتناهیت کیفی تنوع ماده

 

ب

·     تز دیالک تیکی وجود قانونمندی های پیوسته فراگیرتر و عام تر در طبیعت

 

پایان