خرد ـ انسان ـ تاریخ (۱۷۲)

·

 

پروفسور دکتر مانفرد بور

برگردان

شین میم شین

 

فصل هفتم

بخش دوم

قسمت ششم

 

 

۲۸

·     این بدان معنی است که کانت، تحت تأثیر روشنگری فرانسه (ژان ژاک روسو) و در انطباق (مطابقت) با مجموعه جنبش روشنگری اروپا، در فلسفه عملی خود، به این سؤال که آیا نوع بشر در پیشرفت مستمر و مدام به شرایط بهتر است؟، به طرز هومانیستی و بدون محدودیتی، جواب مثبت می دهد و تحقق (جامه عمل پوشی) مطالبات بورژوایی مطروحه توسط خود را، نه در مناسبات جامعه ای تغییر یافته، بلکه فقط در پیشرفت فکری می داند.

 

۲۹

·     ایده ها و اندیشه های زیر که توسط کانت در راستای منافع بورژوازی آغازین، نمایندگی می شوند و به طور تئوریکی توجیه و استدلال و اثبات می شوند، در چارچوب فلسفه کانت، اگرچه ایده هایی اند که توسط نوع بشر، مدام پیگیری (پیروی) می شوند، ولی هرگز شرایط و اوضاعی نیستند که جامه عمل بپوشند:

 

الف

·     ایده آزادی

ب

·     ایده برابری

پ

·     ایده عدالت

ت

·     ایده عزت انسانی

ث

·     ایده صلح ابدی

·     و

·     غیره.

۳۰

·     این مطالبات کانت، مطالباتی در فرم فرضیه های صرف اند.

 

۳۱

·     کانت اما در فلسفه عملی اش، بر مبنای فلسفه نظری اش، ایده های بورژوایی مترقی را به مثابه مطالبات هومانیستی الزامی  و ضرور برای پیشرفت مجموعه نوع بشر مطرح کرده است.

 

۳۲

·     امیدی که کانت در پایان قانون هشتم «ایده تاریخ عام به نیت بورژوازی جهانی» مطرح کرده است، «که پس از برخی انقلابات که به تغییر جامعه منجر می شوند، سرانجام، آنچه که عالی ترین نیت طبیعت است، یعنی وضع بورژوایی ـ جهانی عام، به مثابه دامانی که در آن کلیه قوای غریزی ـ طبیعی آغازین نوع بشر توسعه یافته اند، یکبار پدید خواهد آمد»، نقطه ای است که فیشته در آن، حقیقت میراث کانت را خواهد جست.

·     (کانت، نمجموعه آثار»، جلد ۶، ص ۴۷)

 

پایان

ادامه دارد.