۱۳۹۸ اسفند ۹, جمعه

سیری در شعری از شهناز هماپور (۱۹)


ویرایش و تحلیل
از
ربابه نون

۱
احمد شاملو
هوای تازه
(۱۳۳۵)
تنها...

اکنون مرا به قربانگاه می‌برند
گوش کنید 
ای شمایان، 
در منظری که به تماشا نشسته‌اید
و
 در
 شماره، 
حماقت‌هایِ تان از گناهانِ نکرده‌ی من افزون‌تر است!
  با شما هرگز مرا پیوندی نبوده است.

در این  بند از شعر شاملو‍‍‍‍‍،
همان صحنه بردن عیسی مسیح به میدان اعدام
در 
اورشلیم سابق
تصور و تصویر پوئه تیکی می شود:

۲

 مرگ ناصری

منظور شاملو از ناصری، 
عیسی ناصری، 
عیسی مسیح
 عیسی بن مریم 
  واعظ یهودی
  و 
شخصیت مرکزی در مسیحیت است. 
غالب مسیحیان اعتقاد دارند که وی پسر خدا است. او در شهر بیت‌ اللحم،
 از شهرهای ایالت ناصره منطقهٔ یهودیه
 به دنیا آمد. 
مادر وی مریم بدون همسر باردار شد و پسری به دنیا آورد.
 اکثر پژوهشگران بر آنند
 که 
عیسی 
یک یهودی از ناحیه «جلیل» در شمال اسرائیل 
بود
و
از او به‌ عنوان یک معلم و شفابخش یاد می‌شد. 
محققان مسیحی اغلب اتفاق نظر دارند که او توسط یحیی غسل تعمید یافته و در اورشلیم تحت فرمان پونتیوس پیلاطس و به جرم آشوب‌گری علیه امپراتوری روم مصلوب شد.

نگاه مسیحیت به عیسی
 بر 
پایه اعتقاد به الوهیت عیسی، مسیح بودن او 
همان گونه 
که 
در 
عهد عتیق 
پیشگویی شده‌است و زنده شدن او پس از مصلوب شدنش است. 
مسیحیان غالباً عیسی را پسر خدا می‌دانند 
(که معمولاً اینطور تعبیر می‌شود که او خدای پسر، رکن دوم تثلیث است) 
که 
برای رستگاری و آشتی با خدا به روی زمین آمد.
 آنان همچنین به تولد معجزه وار عیسی از یک باکره، انجام معجزات، عروج به آسمان، و بازگشت مجدد او در آینده باور دارند. در حالی که اعتقاد به تثلیث به‌طور گسترده توسط مسیحیان پذیرفته شده‌است، گروه کوچکی، دیدگاه‌های غیر تثلیثی راجع به الوهیت عیسی دارند.

۳
با
 آوازی یکدست، 
یکدست
 دنباله چوبین بار
     در قفایش
 خطی سنگین و مرتعش
 بر خاک  می کشید.

 ـ  تاج خاری  بر سرش بگذارید!
 
معنی تحت اللفظی:
دنباله چوبین صلیب که ناصری بر دوش می کشید،
با
صدای یکنواختی
پشت سرش
خط سنگین و لرزانی بر خاک می کشید
و
فرمان و یا فریاد گذاشتن تاج خار بر سرش صادر شد.


عیسی ناصری
صلیب تصلیب خویش
(چوبه دار خود)
را
به
دوش کشیده
و
به
ضرب تازیانه جلادان رومی
به
از
تپه جلجتا
به
مشقتی
بالا می رود.

دنبال چوبه اعدام
روی خاک راه
«خط مرتعش سنگینی»
به
جا
می گذارد.

توسط یکی از فرماندهان و یا اوباشان (پاسداران جماران)
فرمان و یا فریاد گذاشتن تاج خاری بر سر عیسی ناصری
صادر می شود.

هدف جلادان و یا اوباشان
زجر دادن جمارانی
به
عیسی ناصری آشوبگر محکوم به اعدام
است.

درس عبرتی
شاید
برای توده
و
تسکین روانی برای مجانین جمارانی.

۴
  و
آواز دراز دنباله بار
در
هذیان دردش
     یکدست
  رشته ای آتشین
 می رشت

ـ  شتاب  کن ناصری شتاب کن!

معنی تحت اللفظی:
صدای دنباله صلیب بر خاک
با
تشدید درد ناصری در اثر ضربات شلاق سوزناک 
همراه بود.

شاملو
هم
در
بند اول این شعر 
و
هم
در این بند آن،
به
صلیب
و
صدای صلیب
سوبژکتیویته
(فاعلیت)
می بخشد.


آواز صلیب دراز
به
ریسنده ای
و
یا
به
چرخ نخریسی
تشبیه می شود
که
رشته ای آتشین از درد می ریسد.

منظور شاملو
ضجه های عیسی ناصری تحت ضربات شلاق است.

این شعر شاملو
خیلی قوی 
است.

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر